Ngày nay, trẻ em dành nhiều thời gian trước màn hình điện thoại, máy tính bảng, laptop hay tivi. Việc tiếp xúc quá nhiều với ánh sáng xanh có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe thị lực. Chính vì vậy, ánh sáng xanh gây hại mắt trẻ em đã trở thành vấn đề được nhiều phụ huynh quan tâm. Nếu không được kiểm soát, trẻ có thể gặp phải các triệu chứng như mỏi mắt, khô mắt, nhức đầu và nguy cơ cận thị tăng cao.

1. Tại sao nói ánh sáng xanh gây hại mắt trẻ em?

Ánh sáng xanh (Blue light) là một phần của quang phổ ánh sáng mà mắt người có thể nhìn thấy, từ xanh lam đến xanh tím, với bước sóng 380–500 nm và năng lượng cao. Ánh sáng xanh tồn tại tự nhiên trong ánh sáng mặt trời và được phát ra từ các nguồn nhân tạo như bóng đèn huỳnh quang, bóng đèn sợi đốt, đèn LED, cũng như màn hình máy tính, laptop, tivi, điện thoại và máy tính bảng. Những thiết bị này phát ra ánh sáng xanh cường độ cao, có thể xuyên sâu vào mắt và ảnh hưởng đến thị lực nếu trẻ em tiếp xúc lâu.

Ánh sáng xanh được chia thành hai loại: ánh sáng xanh mạnh, thường từ màn hình điện tử, gây mỏi mắt, khô mắt và tăng nguy cơ thoái hóa võng mạc; và ánh sáng xanh yếu, chủ yếu từ ánh sáng tự nhiên, giúp điều hòa nhịp sinh học, tỉnh táo và duy trì giấc ngủ đều đặn.

Khác với người trưởng thành, cấu trúc mắt trẻ em chưa hoàn thiện:

• Thủy tinh thể trong suốt hơn: Cho phép phần lớn ánh sáng xanh đi xuyên qua và tác động trực tiếp lên võng mạc.
• Đồng tử lớn hơn: Lượng ánh sáng đi vào mắt trẻ nhiều hơn so với người lớn.

Chính vì vậy, mắt trẻ nhạy cảm hơn và dễ bị tổn thương trước ánh sáng xanh từ các thiết bị điện tử.

2. 3 tác hại nghiêm trọng của ánh sáng xanh đối với mắt trẻ em

2.1. Chứng mỏi mắt kỹ thuật số

Trẻ em ngày càng tiếp xúc nhiều với các thiết bị điện tử như điện thoại, máy tính bảng, laptop hay tivi màn hình phẳng. Sử dụng lâu dài ở khoảng cách gần có thể dẫn đến mỏi mắt kỹ thuật số. Khi nhìn chằm chằm vào màn hình, trẻ thường chớp mắt ít hơn bình thường, khiến mắt khô, mỏi, khó chịu, thậm chí gây đau đầu và cơ mặt căng mỏi do nheo mắt liên tục.

Nguyên nhân một phần là do ánh sáng xanh tán xạ dễ hơn các loại ánh sáng khác, làm giảm độ tương phản hình ảnh và khiến mắt phải điều tiết nhiều hơn, từ đó nhanh mỏi hơn.

2.2. Nguy cơ tổn thương võng mạc

Theo Hiệp hội Đo thị lực Mỹ (AOA), trẻ em có thủy tinh thể trong mắt cho phép nhiều ánh sáng xanh đi sâu vào võng mạc hơn người lớn, khiến nguy cơ tổn thương võng mạc cao hơn. Tiếp xúc lâu dài với ánh sáng xanh có thể thúc đẩy thoái hóa điểm vàng, viêm giác mạc, khô mắt và tăng nguy cơ cận thị.

Ánh sáng xanh còn có thể gây stress oxy hóa, phá vỡ cấu trúc DHA trong mắt, làm các thụ thể cảm quang hoạt động kém hiệu quả, từ đó ảnh hưởng lâu dài đến thị lực.

2.3. Giảm khả năng tập trung và gây mệt mỏi mắt

Ánh sáng xanh tán xạ làm hình ảnh trở nên mờ hoặc nhiễu, giảm độ tương phản và khiến mắt khó xử lý hình ảnh. Điều này khiến trẻ khó tập trung, dễ mỏi mắt khi học tập hoặc chơi game trên các thiết bị điện tử trong thời gian dài.

3. Dấu hiệu trẻ em bị ảnh hưởng bởi ánh sáng xanh

Phụ huynh cần quan sát kỹ để nhận biết sớm các dấu hiệu cho thấy ánh sáng xanh gây hại mắt trẻ em và cần can thiệp ngay:

• Trẻ thường xuyên dụi mắt, nheo mắt hoặc chớp mắt liên tục khi xem tivi, điện thoại.
• Than phiền bị nhức đầu, chóng mặt sau giờ học online hoặc chơi game.
• Trẻ khó ngủ, trằn trọc, thức dậy uể oải vào buổi sáng.
• Kết quả học tập giảm sút do mắt mờ, khó tập trung.

4. Cách bảo vệ mắt trẻ em khỏi ánh sáng xanh

Để ngăn chặn việc ánh sáng xanh gây hại mắt trẻ em, Bệnh viện Mắt Sài Gòn Biên Hòa khuyến nghị phụ huynh áp dụng các biện pháp chuẩn y khoa sau:

• Quy tắc 20-20-20: Cứ mỗi 20 phút dùng thiết bị, nhắc trẻ nhìn ra xa 20 feet (6 mét) trong 20 giây. Đây là cách đơn giản nhất để “reset” lại sự điều tiết của mắt.
• Tăng cường hoạt động ngoài trời: Cho trẻ vui chơi dưới ánh sáng tự nhiên ít nhất 1-2 giờ/ngày. Điều này kích thích mắt sản sinh Dopamine, giúp hạn chế tiến triển cận thị và cân bằng lại tác hại từ màn hình.
• Sử dụng kính bảo vệ: Trang bị cho trẻ kính có lớp phủ lọc ánh sáng xanh tím và chống phản quang khi phải học tập lâu với máy tính.
• Chế độ dinh dưỡng: Bổ sung thực phẩm giàu Vitamin A, Lutein và Zeaxanthin (có trong rau bina, trứng, cà rốt…) để tạo “lớp kính râm tự nhiên” bảo vệ võng mạc từ bên trong.

Hiện tượng ánh sáng xanh gây hại mắt trẻ em là một vấn đề thực tế trong xã hội hiện đại, nhưng hoàn toàn có thể kiểm soát nếu phụ huynh trang bị đủ kiến thức. Đừng đợi đến khi con kêu đau mắt mới đi khám. Hãy chủ động đưa trẻ đến Bệnh viện Mắt Sài Gòn Biên Hòa để được kiểm tra thị lực định kỳ và nhận tư vấn chuyên sâu từ các bác sĩ nhãn khoa đầu ngành.

---

Nguồn: https://www.msn.com/vi-vn/lifestyle/other/%C3%A1nh-s%C3%A1ng-xanh-g%C3%A2y-h%E1%BA%A1i-m%E1%BA%AFt-tr%E1%BA%BB-em-th%E1%BA%BF-n%C3%A0o/ar-AA1QYmUn?ocid=msedgdhp&pc=U531&cvid=6923c1e6181740c3a8ff9eb9d7930538&ei=88