Bệnh cườm nước (Glaucoma) là gì? Dấu Hiệu Và Cách Điều Trị

Bệnh cườm nước (Glaucoma) là một bệnh lý về mắt nguy hiểm, xảy ra khi áp suất bên trong mắt tăng cao, gây tổn thương cho các dây thần kinh thị giác. Bệnh thường từ từ phát triển trong âm thầm, người bệnh sẽ rất khó phát hiện ở giai đoạn đầu. Nếu không được chẩn đoán kịp thời, người bệnh có nguy cơ mù vĩnh viễn. Hãy cùng Bệnh viện Mắt Sài Gòn Biên Hòa tìm hiểu chi tiết ở bài viết dưới đây.

1. Bệnh cườm nước là gì?

Bệnh “cườm nước” (hay còn được gọi là “thiên đầu thống”, “tăng nhãn áp”) có tên khoa học là Glaucoma. Bệnh lý về mắt này xảy ra khi thủy dịch trong mắt không thể thoát ra ngoài, gây áp lực lên các dây thần kinh thị giác, làm chúng bị tổn thương.

Mắt bình thường có cấu tạo như một quả cầu đường kính 2cm. Bên trong mắt có chứa một dung dịch được gọi là thủy dịch. Thủy dịch được tiết ra sẽ phải thoát khỏi mắt, đi vào cơ thể bằng những lỗ nhỏ. Sự lưu thông của thủy dịch bên trong mắt sẽ giúp nuôi dưỡng nhiều bộ phận của mắt. Sự lưu thông này ổn định là khi nó ở trong trạng thái cân bằng giữa việc tiết ra và thoát thủy dịch.

Một khi các lỗ nhỏ thoát thủy dịch bị bít tắc, thủy dịch trong mắt bị ứ lại sẽ tạo áp lực lên các dây thần kinh mắt. Khi các dây thần kinh này chịu áp lực vượt quá mức chịu đựng, chúng sẽ bị tổn thương. Sự tổn thương dây thần kinh thị giác này chính là bệnh cườm nước.

2. Ai là người dễ mắc bệnh cườm nước?

Bệnh cườm nước thường được phát hiện ở những người trên 40 tuổi, và phổ biến nhất là ở độ tuổi trên 70, đặc biệt là ở những phụ nữ hay căng thẳng, suy nghĩ nhiều. Theo nhiều nghiên cứu, cứ khoảng 10 người trên 75 tuổi thì sẽ có ít nhất 1 người mắc bệnh cườm nước. Bệnh này ở người lớn tuổi rất dễ bị nhầm lẫn với lão thị. Nhiều trường hợp bệnh nhân chủ quan, đến khám khi mắt đã mờ hẳn thì đã quá trễ, các dây thần kinh thị giác đã gặp tổn thương nghiêm trọng, gần như không thể phục hồi.

Bệnh lý này có yếu tố di truyền. Chính vì thế, nếu trong gia đình có người bị bệnh cườm nước, thì nguy cơ mắc bệnh ở những người có cùng huyết thống là cao gấp 5 – 6 lần.

Ngoài ra, một số nghiên cứu còn cho thấy rằng, những dân tộc ở một số vùng châu Phi, Caribbean hoặc châu Á sẽ có nguy cơ mắc bệnh cườm nước cao hơn những nơi khác.

3. Nguyên nhân bị cườm nước

Hiện nay, chưa có nghiên cứu nào chỉ ra cụ thể nguyên nhân bị cườm nước. Mọi thông tin chỉ cho thấy cườm nước có liên quan đến tăng áp suất thủy dịch bên trong mắt. Một người bị tăng áp suất thủy dịch có thể dẫn đến bệnh cườm nước, nhưng không phải ai cũng sẽ bị cườm nước khi mắc chứng tăng áp suất thủy dịch.

Mắt bị cườm nước có thể là di truyền bẩm sinh, cũng có thể là những tổn thương phát sinh bên trong mắt. Một số nguyên nhân làm tăng nguy cơ mắc bệnh cườm nước có thể kể đến như:

• Di truyền
• Độ tuổi: thường được phát hiện ở người cao tuổi, thường là trên 70 tuổi.
• Dân tộc: nguy cơ mắc bệnh cao hơn ở người có nguồn gốc châu Phi, Caribbean hoặc châu Á.
• Có tiền sử bị chấn thương ở mắt
• Cận thị nặng
• Bề dày giác mạc giảm
• Tăng huyết áp
• Hút nhiều thuốc lá,…

Việc thường xuyên khám mắt định kỳ 1 – 2 lần/năm có thể giúp kịp thời phát hiện và giảm thiểu tối đa các hậu quả mà bệnh cườm nước gây ra.

4. Phân loại bệnh cườm nước

Bệnh cườm nước (hay Glaucoma) được chia thành 2 loại: Glaucoma góc mở và Glaucoma góc đóng.

4.1. Glaucoma góc mở

Đây là tình trạng bệnh phổ biến nhất ở những người mắc bệnh cườm nước, khi góc thoát thủy dịch bị tắc nghẽn không hoàn toàn, làm tăng áp suất lên mắt. Quá trình này diễn ra từ từ trong âm thầm, không đau đớn, có thể kéo dài trong nhiều tháng, nhiều năm, nên người bệnh rất khó để nhận biết.

Khi mắc bệnh Glaucoma góc mở, trong mắt sẽ hình thành các điểm mù. Theo thời gian, các điểm mù hoặc các mảng mất thị lực trong mắt này sẽ lớn dần và hợp nhất với nhau, gây suy giảm thị lực và dẫn đến mù lòa.

Người bệnh có thể nhận thấy các phần từ bị thiếu khi đọc sách, có thể bị trượt ngã cầu thang vì tầm nhìn bị hạn chế hay gặp khó khăn trong điều khiển phương tiện giao thông. Sự suy giảm thị lực này thường xảy ra dần dần, và tầm nhìn trung tâm thường sẽ bị mất cuối cùng.

Cũng bởi thế, ở người mắc bệnh Glaucoma góc mở thường gặp hiện tượng “tầm nhìn đường hầm”, có nghĩa là nhìn thấy rất rõ phía trước nhưng không thể nhìn thấy các hướng khác xung quanh. Theo thời gian, khi tầm nhìn trung tâm mất, cũng là lúc thị lực của người bệnh không còn nữa và trở nên mù hoàn toàn.

4.2. Glaucoma góc đóng

Glaucoma góc đóng xảy ra khi góc thoát thủy dịch bị tắc nghẽn hoàn toàn. Hiện tượng này có thể diễn ra đột ngột (được gọi là Glaucoma góc đóng cấp) khi áp suất bên trong mắt tăng nhanh hoặc diễn ra từ từ (được gọi là Glaucoma góc đóng mãn tính) khi áp suất bên trong mắt tăng chậm tương tự như Glaucoma góc mở.

Với Glaucoma góc đóng cấp, việc tăng áp suất đột ngột trong mắt rất nguy hiểm cho bệnh nhân. Người bệnh có thể có các triệu chứng bị cườm nước như thấy đau mắt, đau đầu dữ dội, chóng mặt, buồn nôn, nhìn thấy quầng sáng 7 sắc cầu vồng xung quanh bóng đèn và còn có thể mất thị lực đột ngột. Khi gặp phải các triệu chứng này, cần đưa người bệnh đến ngay bệnh viện để được thăm khám, chẩn đoán và có phương án điều trị kịp thời.

Với Glaucoma góc đóng mãn tính, việc tăng áp suất bên trong mắt sẽ diễn ra chậm hơn, thường đi kèm các biểu hiện như đỏ mắt, khó chịu, mờ mắt, đau đầu,…

Bệnh cườm nước có thể được phát hiện ở cả 1 hoặc 2 mắt của người bệnh. Tuy nhiên, với những ai đã từng mắc bệnh cườm nước ở 1 mắt thì khả năng rất cao là bệnh này sẽ phát triển ở mắt còn lại.

5. Cườm nước có trị được không?

Bệnh cườm nước không thể điều trị dứt điểm hoàn toàn nếu được phát hiện quá muộn.

Để có được phác đồ điều trị cườm nước hiệu quả, phù hợp với người bệnh, các bác sĩ sẽ tiến hành xét nghiệm và chẩn đoán cườm nước trước khi đưa ra phương án điều trị.

5.1. Xét nghiệm và chẩn đoán cườm nước

Bệnh cườm nước có thể được phát hiện khi bác sĩ tiến hành một số phương pháp như:

• Kiểm tra thị thực, đo lường khả năng nhìn thấy của người bệnh ở những khoảng cách khác nhau.
• Kiểm tra tầm nhìn ngoại vi
• Soi cấu trúc mắt bằng kính lúp để kiểm tra võng mạc và hệ thần kinh thị giác
• Đo áp suất bên trong mắt
• Đo độ dày giác mạc

5.2. Phương pháp điều trị cườm nước hiệu quả

Đối với bệnh cườm nước, việc phát hiện và chẩn đoán bệnh sớm là cực kỳ quan trọng. Đây là một trong những yếu tố quyết định hiệu quả của quá trình điều trị bệnh. Để điều trị bệnh cườm nước có thể áp biện pháp như: sử dụng thuốc phẫu thuật bằng tia laser hoặc phẫu thuật thông thường.

Đối với thuốc dùng cho mắt bị cườm nước chủ yếu ở dạng thuốc nhỏ mắt hoặc thuốc viên, giúp thủy dịch thoát ra khỏi mắt, giảm áp lực lên các dây thần kinh mắt. Việc dùng thuốc phải theo sự chỉ định của bác sĩ để tránh tác dụng phụ.

Đối với phẫu thuật, có phương pháp phẫu thuật thường được áp dụng:

• Phẫu thuật bằng tia laser: Đây là phương pháp sử dụng laser argon để tạo hình vùng bè (trabeculoplasty). Quá trình này sẽ co kéo lớp sợi collagen vùng bè, làm tăng khả năng thoát thủy dịch bên trong mắt ra ngoài.
• Phẫu thuật thông thường: Phương pháp này sẽ tạo ra một lỗ nhỏ bên dưới kết mạc, giúp thủy dịch bên trong mắt ra ngoài, đi vào bên trong cơ thể và hấp thụ vào máu.

Đối với những bệnh nhân chỉ mắc bệnh cườm nước ở 1 bên mắt, bên cạnh việc điều trị bệnh cườm nước, các bác sĩ cũng sẽ có những phương pháp giúp ngăn ngừa bệnh phát triển ở mắt còn lại.

Thăm khám mắt thường xuyên từ 1 – 2 lần/năm có thể giúp phát hiện sớm bệnh cườm nước và các bệnh lý về mắt khác. Ưu tiên lựa chọn khám mắt ở các bệnh viện lớn, các địa điểm khám mắt uy tín, chất lượng. Với đội ngũ y bác sĩ chuyên môn cao, cùng công nghệ tân tiến, cơ sở vật chất hiện đại, Bệnh viện mắt Sài Gòn Biên Hòa tự tin mang đến chất lượng khám chữa bệnh tốt nhất trên địa bàn Tỉnh Đồng Nai nói riêng và khu vực Miền Đông Nam Bộ nói chung.

Với khẩu hiệu “SÁNG MẮT – SÁNG TRỌN NIỀM TIN”, Bệnh viện mắt Sài Gòn Biên Hòa không chỉ theo đuổi sứ mệnh gìn giữ ánh sáng cho đôi mắt mà còn cam kết mang đến chất lượng dịch vụ khám chữa bệnh an toàn, hiệu quả, nhanh chóng, mang lại sự an tâm cho bệnh nhân và người nhà.