Tình trạng kiến ba khoang đốt ở mắt không còn xa lạ, đặc biệt phổ biến vào mùa mưa khi loài côn trùng này hoạt động mạnh mẽ. Độc tố pederin của kiến ba khoang có thể gây ra những tổn thương đáng kể cho vùng mắt, từ sưng đỏ, bỏng rát đến nguy cơ tổn hại giác mạc và ảnh hưởng thị lực nghiêm trọng nếu không được xử lý đúng cách và kịp thời. Tìm hiểu cách xử lý và phòng tránh hiệu quả cùng Bệnh viện Mắt Sài Gòn Biên Hòa. 

1. Kiến ba khoang đốt ở mắt có nguy hiểm không?

Kiến ba khoang đốt vào mắt rất nguy hiểm vì chứa độc tố pederin. Khi tiếp xúc, mắt có thể sưng đỏ, bỏng rát, chảy nước mắt và đau nhức. Nhiều người nghĩ rằng chỉ là kích ứng nhẹ, nhưng thực tế có thể dẫn đến viêm kết mạc, phù mí mắt và mụn nước quanh mắt.

Nếu không xử lý kịp thời, độc tố có thể làm tổn thương giác mạc, gây mờ mắt hoặc giảm thị lực. Khi bị kiến ba khoang đốt vào mắt, không nên dụi hay chạm tay vào vùng tổn thương. Hãy rửa mắt bằng nước sạch và đến cơ sở y tế để được kiểm tra và hướng dẫn cách chữa kiến ba khoang đốt vào mắt đúng cách.

2. Hậu quả khi bị kiến ba khoang cắn ở mắt

Khi bị kiến ba khoang cắn ở mắt, người bệnh có thể gặp nhiều hậu quả nghiêm trọng nếu không được xử lý đúng cách. Dưới đây là những ảnh hưởng thường gặp:

• Sưng và đỏ quanh mắt: Do vùng da quanh mắt rất mỏng và nhạy cảm, kiến ba khoang đốt ở mắt có thể khiến mắt sưng phồng, đỏ rát, đau nhức và khó mở.
• Giảm tầm nhìn tạm thời: Khi mắt bị sưng hoặc viêm, tầm nhìn có thể bị che khuất, gây khó khăn trong sinh hoạt, làm việc hoặc lái xe.
• Xước giác mạc: Cảm giác ngứa rát khiến nhiều người dụi hoặc gãi mắt, dẫn đến xước giác mạc và tạo điều kiện cho vi khuẩn xâm nhập gây viêm nhiễm.
• Nguy cơ giảm hoặc mất thị lực: Trong trường hợp nặng, độc tố pederin khi tiếp xúc với mí mắt và mô mắt có thể gây tổn thương sâu các cấu trúc nhãn cầu, dẫn đến giảm thị lực đáng kể hoặc mù lòa vĩnh viễn nếu không được điều trị kịp thời và đúng cách.
• Nhiễm trùng và để lại sẹo: Nếu bị kiến ba khoang đốt quanh mắt mà không được chăm sóc đúng cách, vùng da có thể xuất hiện mụn nước, loét và để lại sẹo thâm sau khi lành.
• Ảnh hưởng sức khỏe tổng thể: Một số người còn bị sốt nhẹ, đau đầu, mệt mỏi do phản ứng viêm của cơ thể trước độc tố của kiến ba khoang đốt vào mắt.

Vì vậy, khi bị kiến ba khoang đốt ở mắt, người bệnh cần thăm khám sớm tại Bệnh viện Mắt Sài Gòn Biên Hòa để được hướng dẫn cách chữa kiến ba khoang đốt vào mắt đúng cách, tránh biến chứng ảnh hưởng lâu dài đến thị lực.

3. Cách chữa kiến ba khoang đốt vào mắt

Khi bị kiến ba khoang đốt ở mắt, điều quan trọng nhất là xử lý nhanh chóng và đúng cách để tránh độc tố lan rộng và gây viêm nhiễm nghiêm trọng. Dưới đây là các cách chữa kiến ba khoang đốt vào mắt được bác sĩ khuyến cáo:

• Rửa sạch ngay vùng bị đốt: Dùng nước sạch mát để rửa nhẹ nhàng vùng bị kiến ba khoang đốt vào mắt, giúp loại bỏ độc tố còn sót lại. Sau đó có thể rửa lại bằng xà phòng dịu nhẹ để làm sạch hoàn toàn. Tránh chà xát mạnh vì có thể khiến vùng da quanh mắt bị trầy xước hoặc vỡ mụn nước.
• Bôi thuốc làm dịu và kháng viêm (theo tư vấn y tế): Sau khi rửa sạch, có thể bôi nhẹ hồ nước (mua tại hiệu thuốc) lên vùng da tổn thương giúp làm dịu và kháng viêm. Trong trường hợp vết đốt sưng đỏ, phồng rộp hoặc nổi mụn mủ, cần đến cơ sở y tế để được bác sĩ thăm khám và chỉ định thuốc bôi phù hợp (như mỡ Oxyde kẽm hoặc mỡ kháng sinh) nhằm ngăn ngừa nhiễm khuẩn và hỗ trợ phục hồi.
• Chăm sóc vết thương mỗi ngày: Trước khi bôi thuốc, hãy rửa nhẹ vùng da quanh mắt bằng nước muối sinh lý loãng. Thực hiện đều đặn 2 lần mỗi ngày để giúp da phục hồi nhanh hơn.
• Trường hợp nặng cần thăm khám bác sĩ ngay: Nếu vết kiến ba khoang đốt quanh mắt bị lở loét, rỉ mủ hoặc đau rát kéo dài không thuyên giảm, bạn cần đến ngay cơ sở y tế chuyên khoa (như Bệnh viện Mắt Sài Gòn Biên Hòa) để được bác sĩ thăm khám. Bác sĩ sẽ đánh giá mức độ tổn thương và có thể chỉ định các biện pháp điều trị chuyên sâu hơn, bao gồm việc bôi dung dịch xanh methylen 1% hoặc các loại thuốc khác phù hợp.
• Biện pháp hỗ trợ tại nhà:
  • Chườm lạnh: Dùng khăn sạch hoặc túi đá bọc kín, chườm nhẹ giúp giảm sưng đau. Không chườm trực tiếp lên da.
  • Đắp túi trà: Trà chứa tannin giúp giảm viêm, làm dịu da. Dùng túi trà nguội, sạch, tránh để dịch trà vào mắt.
  • Gel nha đam: Bôi quanh vùng tổn thương giúp giảm ngứa, mát da. Không để gel dính vào mắt.
  • Dầu dừa: Dưỡng ẩm, hỗ trợ phục hồi da. Thoa lượng nhỏ sau khi rửa sạch, tránh tiếp xúc trực tiếp với mắt.

4. Cách phòng tránh kiến ba khoang hiệu quả

Để hạn chế nguy cơ bị kiến ba khoang đốt ở mắt, cần chủ động phòng tránh từ môi trường sống. Mặc dù kiến ba khoang có thể gây đau rát, sưng đỏ và viêm nhiễm, nhưng chúng không gây tử vong và còn giúp kiểm soát sâu hại. Thay vì tiêu diệt, nên xua đuổi chúng bằng các biện pháp an toàn và hiệu quả.

Đầu tiên, đóng kín cửa sổ và cửa ra vào giúp ngăn kiến ba khoang bay vào mắt hoặc xâm nhập nhà, đặc biệt vào mùa mưa khi chúng xuất hiện nhiều. Hạn chế ánh sáng mạnh và buông rèm cửa cũng hiệu quả, vì ánh sáng thu hút kiến ba khoang. Lắp lưới chống côn trùng ở cửa sổ, khe thông gió hoặc quạt hút giúp tránh kiến ba khoang tiếp cận mắt. Ban đêm nên hạn chế bật đèn ngoài trời hoặc dùng ánh sáng vàng dịu, tránh thu hút côn trùng.

Khi gặp kiến ba khoang, không nên dùng tay trần bắt hay đập chúng, thay vào đó dùng khăn giấy hoặc găng tay để nhẹ nhàng gạt đi, rồi rửa tay sạch với xà phòng. Đồng thời, duy trì không gian sống sạch, lau bóng đèn, quét bụi trần nhà và các góc tường giúp hạn chế nơi trú ngụ của kiến ba khoang. Môi trường sạch, sáng và thông thoáng, kết hợp thói quen đóng cửa và buông rèm đúng cách sẽ bảo vệ mắt và da khỏi tác động khó chịu do kiến ba khoang đốt ở mắt.

5. Khi nào cần đi khám khi bị kiến ba khoang đốt ở mắt?

Trong nhiều trường hợp, kiến ba khoang đốt ở mắt chỉ gây ngứa, sưng đỏ và có thể tự chăm sóc tại nhà. Tuy nhiên độc tố của kiến có thể gây tổn thương nghiêm trọng nếu không được xử lý kịp thời. Nên đến bệnh viện ngay khi xuất hiện một hoặc nhiều triệu chứng sau:

• Đau nhức dữ dội hoặc cảm giác bỏng rát sâu trong mắt.
• Sưng đỏ quanh mắt lan rộng, khiến mí mắt nặng nề, khó mở.
• Cảm giác châm chích, ngứa rát kéo dài, không giảm dù đã chườm lạnh.
• Phù nề nặng, phát ban hoặc nổi mụn nước quanh mí mắt
• Mắt mờ và chảy nhiều nước mắt, kèm theo sợ ánh sáng là cảnh báo tổn thương giác mạc

Những dấu hiệu như sưng đỏ, đau rát, chảy nước mắt hoặc mờ mắt cho thấy kiến ba khoang đốt vào mắt đã trở nên nghiêm trọng. Nếu không được xử lý kịp thời, vết đốt có thể gây viêm giác mạc, nhiễm trùng hoặc giảm thị lực.

 Kiến ba khoang đốt ở mắt tuy không nguy hiểm đến tính mạng nhưng có thể gây viêm giác mạc, nhiễm trùng hoặc suy giảm thị lực nếu xử lý sai cách. Khi có dấu hiệu sưng đỏ, đau rát hoặc chảy nước mắt, hãy đưa trẻ đến Bệnh viện Mắt Sài Gòn Biên Hòa để được thăm khám và điều trị kịp thời. Phòng ngừa sớm và chăm sóc đúng cách là chìa khóa để bảo vệ đôi mắt luôn khỏe mạnh.