Kính đơn tiêu là gì? Vì sao nên chọn thay thủy tinh thể?

Sau khi được chẩn đoán đục thủy tinh thể, người bệnh sẽ được bác sĩ tư vấn chọn loại kính nội nhãn phù hợp để thay thế thủy tinh thể mất chức năng. Trong đó, kính đơn tiêu là một trong những lựa chọn phổ biến nhất. Hãy cùng Bệnh viện Mắt Sài Gòn Biên Hòa tìm hiểu chi tiết về nguyên lý hoạt động, các dòng kính phổ biến cũng như mức chi phí hiện nay nhé!

1. Kính đơn tiêu là gì? Khác gì kính đa tiêu?

Kính đơn tiêu (monofocal intraocular lens – IOL) là thủy tinh thể nhân tạo được sử dụng phổ biến nhất hiện nay khi điều trị đục thủy tinh thể. Sau khi thủy tinh thể bị đục được loại bỏ qua phẫu thuật Phaco, bác sĩ có thể thay thế bằng loại kính đơn tiêu với khả năng lấy nét cố định ở một khoảng cách nhất định – thường là nhìn xa.

Khác với kính đa tiêu có thể lấy nét ở nhiều cự ly (gần, trung bình, xa), kính đơn tiêu chỉ hỗ trợ một tiêu cự. Do đó, người bệnh sau phẫu thuật thường cần đeo thêm kính hỗ trợ nếu muốn nhìn rõ ở các cự ly còn lại, đặc biệt là khi đọc sách, làm việc với máy tính hoặc sử dụng điện thoại.

2. Cấu tạo của thủy tinh thể đơn tiêu cự

Thủy tinh thể đơn tiêu cự có cấu tạo tương đối đơn giản nhưng được tinh chỉnh để đảm bảo tính chính xác và ổn định như sau:

• Bộ phận: Kính nội nhãn đơn tiêu thường bao gồm hai bộ phận chính: Phần quang học (Optic) – Là thấu kính trung tâm, đóng vai trò chính trong việc hội tụ ánh sáng lên võng mạc, thay thế hoàn toàn chức năng của thủy tinh thể tự nhiên bị đục. Thường được làm từ vật liệu sinh học như acrylic hoặc silicone y tế. Phần càng (Haptics) – Là hai “càng đỡ” linh hoạt gắn vào phần quang học, có nhiệm vụ cố định thủy tinh thể nhân tạo trong bao sau. Nhờ đó, kính luôn giữ được vị trí ổn định, không xô lệch khi mắt vận động.
• Hình dạng: Phần trung tâm quang học của thấu kính đơn tiêu cự thường là hình tròn và có móc nhỏ ở 2 phần đầu. Bề mặt phía trước của thủy tinh thể đơn tiêu cự sẽ có dạng hình cầu. Kích thước phần quang học của thấu kính thường sẽ thay đổi từ 5,25mm – 6,5mm, tổng chiều dài thấu kính sẽ rơi vào khoảng từ 12 – 13,5mm.
• Màu sắc: Thấu kính nội nhãn đơn tiêu điểm thường sẽ có màu trắng trong suốt. Tuy nhiên cũng có nhiều loại khác ở dạng màu vàng và được làm từ nhiều chất liệu như acrylic hydrophilic hoặc acrylic hydrophobic, silicon. Một số loại thấu kính có thể gập lại bao gồm silicone, vật liệu acrylic kỵ nước và vật liệu acrylic ưa nước.

3. Cách hoạt động của thủy tinh thể đơn tiêu cự

Sau khi được đặt vào trong mắt qua phẫu thuật, kính đơn tiêu hoạt động như một thấu kính cố định. Ánh sáng từ môi trường sẽ đi qua trung tâm quang học của kính và hội tụ tại võng mạc theo tiêu cự đã được tính toán trước. Phần lớn bệnh nhân được điều chỉnh tiêu cự ở khoảng cách xa (3m trở lên) – phù hợp với sinh hoạt thường ngày như đi lại, lái xe, xem tivi.

Nếu người bệnh có nhu cầu đọc sách, làm việc máy tính mà không muốn đeo thêm kính, bác sĩ có thể cân nhắc phương án “monovision” tức đặt một kính đơn tiêu cho mắt nhìn xa và một kính khác cho mắt nhìn gần. Tuy nhiên, kỹ thuật này cần thử nghiệm trước khi quyết định vì không phải ai cũng thích nghi tốt. Một số người có thể gặp cảm giác mất cân bằng thị giác, ảnh hưởng đến khả năng định vị không gian, gây khó khăn trong sinh hoạt như đi cầu thang, rót nước hoặc lái xe. Nếu não không điều tiết tốt hai hình ảnh có tiêu cự khác nhau, tình trạng mỏi mắt và hoa mắt có thể xảy ra khi sử dụng lâu dài.

4. Các loại kính đơn tiêu phổ biến hiện nay

Tại Bệnh viện Mắt Sài Gòn Biên Hòa, một số loại kính đơn tiêu đang được sử dụng rộng rãi, với các công nghệ tiên tiến:

4.1. IQ (AcrySof IQ – Alcon, Mỹ)

AcrySof IQ là kính đơn tiêu phi cầu, giúp giảm quang sai hình cầu và cải thiện thị lực, đặc biệt trong môi trường ánh sáng yếu. Kính làm từ acrylic kỵ nước, có lớp phủ UV và bộ lọc ánh sáng xanh, bảo vệ võng mạc khỏi tác hại từ thiết bị điện tử và ánh sáng nhân tạo. Đây là lựa chọn ưu tiên cho bệnh nhân cần thị lực xa ổn định và ít biến chứng.

4.2. CT Lucia (Carl Zeiss – Đức)

Kính CT Lucia sử dụng công nghệ quang học aspheric hiện đại cùng chân giữ C-loop dẻo dai, đảm bảo kính luôn nằm đúng trục và giảm nguy cơ di lệch sau mổ. Lớp lọc ánh sáng xanh tích hợp là điểm cộng lớn cho người làm việc nhiều với thiết bị số.

4.3. Tecnis Eyhance (Johnson & Johnson – Mỹ)

Dòng Tecnis Eyhance thuộc thế hệ kính đơn tiêu cải tiến, có khả năng mở rộng vùng lấy nét hơn các loại đơn tiêu truyền thống. Điều này giúp người dùng nhìn rõ ở khoảng cách trung gian tốt hơn (như khi dùng máy tính, nấu ăn) mà vẫn giữ độ sắc nét ở xa. Chất liệu acrylic trong suốt, thiết kế tối ưu cho thao tác cấy ghép an toàn.

5. Kính đơn tiêu giá bao nhiêu?

Chi phí thay kính đơn tiêu tại Việt Nam thường dao động từ 10 – 25 triệu đồng/mắt, tùy thuộc vào loại kính, chất liệu, thương hiệu và nơi thực hiện. Bạn có thể tham khảo mức giá cụ thể của từng loại kính dưới đây:

• Kính tiêu chuẩn: 10 – 14 triệu VNĐ/mắt
• Kính phi cầu hoặc có lọc ánh sáng: 15 – 20 triệu VNĐ/mắt
• Kính cao cấp từ Alcon/Zeiss: 22 – 25 triệu VNĐ/mắt

Lưu ý: Chi phí trên chỉ mang tính chất tham khảo!

6. Một số câu hỏi thường gặp

6.1. Thay đục thủy tinh thể loại nào tốt?

Nếu bạn muốn thị lực rõ ở cả gần và xa mà không cần đeo thêm kính, hãy cân nhắc kính đa tiêu. Nếu ưu tiên chi phí thấp và chỉ cần nhìn xa rõ, kính đơn tiêu là lựa chọn hợp lý. Bác sĩ sẽ tư vấn cụ thể sau khi đánh giá độ tuổi, lối sống và cấu trúc mắt của bạn.

6.2. Kính đơn tiêu và đa tiêu cái nào tốt hơn?

Tùy tình trạng bệnh nhân, bác sĩ sẽ đưa ra chỉ định phù hợp. Kính đa tiêu cho tầm nhìn linh hoạt hơn nhưng giá cao và có thể gây chói hoặc quầng sáng. Trong khi đó, kính đơn tiêu ổn định, ít biến chứng, giá hợp lý. 

6.3. Có nên mua kính đơn tiêu không?

Có. Đặc biệt nếu bạn đã quen đeo kính đọc sách hoặc muốn tiết kiệm chi phí. Kính đơn tiêu giúp phục hồi thị lực hiệu quả, tỷ lệ thích nghi cao, đặc biệt phù hợp với người lớn tuổi.

6.4. Thủy tinh thể đơn tiêu cự có tuổi thọ bao lâu?

Thông thường, kính đơn tiêu có tuổi thọ trọn đời. Một khi được cấy ghép, thủy tinh thể nhân tạo này sẽ tồn tại suốt đời người, không cần thay thế trừ khi gặp biến chứng rất hiếm gặp.

6.5. Khi nào cần thay thủy tinh thể đơn tiêu cự?

Khi bác sĩ chẩn đoán bạn bị đục thủy tinh thể ảnh hưởng đến sinh hoạt hàng ngày như mờ mắt, chói sáng, giảm khả năng đọc hoặc lái xe – đó là lúc nên cân nhắc phẫu thuật cườm khô thay bằng kính đơn tiêu.

Kính đơn tiêu vẫn là lựa chọn phổ biến và tối ưu với phần lớn bệnh nhân đục thủy tinh thể hiện nay. Dù không cho tầm nhìn linh hoạt như kính đa tiêu, nhưng sự ổn định, dễ thích nghi và chi phí hợp lý khiến kính đơn tiêu trở thành giải pháp an toàn – đặc biệt với người lớn tuổi hoặc có điều kiện kinh tế vừa phải.

Để đặt lịch thăm khám và tư vấn từ bác sĩ chuyên khoa, vui lòng liên hệ với HOTLINE 0846 403 403 để được đội ngũ Bệnh viện Mắt Sài Gòn Biên Hòa hỗ trợ!