Lão thị là gì: Nguyên nhân, Dấu hiệu, Phương pháp điều trị

Lão thị là một phần trong quá trình lão hoá tự nhiên của cơ thể. Tình trạng này gây khá nhiều phiền toái và bất tiện trong đời sống, công việc hàng ngày. Vậy, lão thị là gì, cách nhận biết và khắc phục thế nào? Mời bạn đọc cùng tìm hiểu trong bài viết hôm nay của Bệnh viện Mắt Sài Gòn Biên Hoà.

1. Lão thị là gì?

Lão thị là một tật khúc xạ ở mắt, xảy ra do quá trình lão hoá khiến mắt giảm thị lực và khả năng tập trung với những vật ở khoảng cách gần. Nhiều người quan niệm rằng, lão thị là viễn thị. Tuy nhiên, điều này là không đúng. Bởi, lão thị xảy ra do quá trình lão hoá tự nhiên, thường xảy ra ở những người trên 40 tuổi. Trong khi đó, viễn thị chỉ xuất hiện khi cấu trúc mắt bất thường và có thể xảy ra ở tất cả mọi người.

Lão thị khiến hình ảnh của những vật ở gần bị mờ nhòe, không rõ nét. Bên cạnh đó, người bệnh dễ gặp phải các triệu chứng đau đầu, khô mỏi mắt, làm giảm chất lượng sống và hiệu quả công việc.

Mặt khác, ở độ tuổi này, mắt cũng có nguy cơ cao mắc phải các bệnh lý như: glocom, đục thuỷ tinh thể, thoái hoá điểm vàng. Tuy nhiên, do sự tương đồng giữa các triệu chứng lão thị nên đa số người bệnh đều dễ dàng bỏ qua, tạo cơ hội cho những bệnh lý này tiến triển nghiêm trọng. Để tránh tình trạng này, bạn nên khám mắt định kỳ để kịp thời điều chỉnh kính lão và phát hiện sớm các vấn đề bất thường.

2. Nguyên nhân gây lão thị

Để nhìn rõ vật, mắt dựa vào giác mạc và thuỷ tinh thể để khúc xạ ánh sáng đi vào mắt và tập trung hình ảnh trên võng mạc. Khi còn trẻ, thuỷ tinh thể rất linh hoạt, có thể thay đổi hình dạng dưới sự trợ giúp của cơ tròn co giãn bao quanh. Điều này giúp mắt dễ dàng lấy nét hình ảnh của các vật thể ở khoảng cách khác nhau.

Tuy nhiên, sau 40 tuổi, thuỷ tinh thể dần trở nên xơ cứng, kém đàn hồi và khó thay đổi hình dạng. Tình trạng này khiến ánh sáng đi vào mắt hội tụ phía sau võng mạc, tạo nên hình ảnh mờ nhoè, thiếu rõ nét. Đây cũng là nguyên nhân chính gây nên tình trạng lão thị. Ngoài ra, lão thị có thể bị thúc đẩy bởi một số yếu tố khác như:

• Bệnh lý: Những bệnh lý như tiểu đường, tim mạch, đa xơ cứng,… có thể làm tăng tốc độ lão hoá, khiến lão thị xuất hiện sớm hơn bình thường (trước 40 tuổi).
• Thuốc: Thường gặp như các thuốc chống trầm cảm, thuốc lợi tiểu, thuốc kháng histamin,… có thể gây tác dụng phụ trên mắt, thúc đẩy sớm các triệu chứng lão thị.

3. Nhận biết triệu chứng lão thị

Lão thị khiến mắt gặp khó khăn khi điều tiết để nhìn rõ các vật ở gần. Tình trạng này có thể biểu hiện qua các triệu chứng như:

• Nhìn mờ vật ở gần: Không nhìn rõ vân tay hoặc các vật ở trong tầm tay (như sách, đồng hồ, điện thoại,…). Muốn nhìn rõ, người bệnh phải đưa ra phía xa mắt.
• Khó nhìn khi ánh sáng yếu: Thể hiện rõ khi người bệnh nhìn vào các vật thể nhỏ hay chữ nhỏ. Tình trạng này thường xảy ra ở giai đoạn 40 – 50 tuổi.
• Khó chịu ở mắt: Người bệnh có thể bị mỏi mắt, khô mắt, chảy nước mắt, đau tức mắt,… khi làm việc với những vật ở khoảng cách gần.
• Đau đầu: Xảy ra khi mắt phải tập trung quá mức trong thời gian dài. Tình trạng này gây căng thẳng thần kinh, khiến người bệnh bị đau nhức vùng thái dương hoặc trước trán.
• Nếp nhăn: Người lão thị thường xuyên nheo mắt để ánh sáng vào mắt nhiều hơn, giúp cải thiện thị lực. Tình trạng này kéo dài khiến nếp nhăn ở vùng mắt và trán nhiều hơn bình thường.

4. Cách khắc phục lão thị

Mặc dù không thể ngăn chặn hoặc đảo ngược quá trình dẫn đến lão thị nhưng bạn có thể áp dụng các biện pháp để khắc phục tình trạng này. Điển hình như:

4.1. Đeo kính

Đeo kính là biện pháp đơn giản và phổ biến nhất trong điều trị lão thị. Việc điều chỉnh độ kính sẽ được tính toán dựa trên tuổi tác và độ khúc xạ sau khi khám cho người bệnh. Tuỳ vào tình trạng và nhu cầu cá nhân mà người bị lão thị có thể lựa chọn những loại kính sau đây:

• Kính nguyên tròng: Có giá thành rẻ và trường nhìn rộng ở khoảng cách gần. Tuy nhiên, người dùng có thể cảm thấy bất tiện do phải tháo kính mỗi khi nhìn xa.
• Kính hai tròng: Ưu điểm là nhìn được cả ở khoảng cách gần và xa mà không cần tháo kính. Tuy nhiên, trường nhìn ở gần hẹp hơn. Bên cạnh đó, kính có đường ranh giới giữa tròng nhìn xa và gần nên tính thẩm mỹ không cao. Trong một vài trường hợp, người bệnh có thể bị khó chịu bởi tình trạng “nhảy ảnh” hoặc song thị khi chuyển tầm nhìn.
• Kính đa tròng: Khắc phục được các nhược điểm của kính đơn trong và hai tròng. Tuy nhiên, người dùng vẫn có thể bị méo ảnh khi nhìn ở vùng chu biên. Bên cạnh đó, giá thành của kính này cũng cao hơn.
• Kính áp tròng: Bao gồm các loại kính áp tròng đa tiêu (hiệu quả tương tự như kính gọng), kính áp tròng đơn thị (một mắt nhìn xa, một mắt nhìn gần).

4.2. Phẫu thuật

Phương pháp phẫu thuật là giải pháp điều trị lão thị cho những người không muốn dùng kính hoặc mắc các tật khúc xạ khác kèm theo. Những phương pháp phẫu thuật lão thị cho hiệu quả tốt hiện nay gồm:

• Phẫu thuật nội nhãn: Được thực hiện bằng cách thay thủy tinh thể tự nhiên bằng thấu kính nhân tạo vào trong mắt, giúp người bệnh quan sát tốt ở mọi khoảng cách. 
• Phẫu thuật PresbyLASIK: Sử dụng Laser Excimer để tạo ra các vòng đa tiêu cự trên bề mặt giác mạc. Nhờ vậy, mắt lão thị có thể nhìn rõ ở mọi cự ly sau khi điều trị. Tuy nhiên, một số trường hợp, người bệnh vẫn cần sự hỗ trợ của kính khi làm việc thời gian dài hoặc trong môi trường ánh sáng yếu.
• Phẫu thuật Wavefront Lasik: Đây là giải pháp laser tiên tiến cho người lão thị kèm tật khúc xạ, kết hợp kỹ thuật Monovision và công nghệ Wavefront để cá nhân hóa điều trị. Phương pháp giúp giảm phụ thuộc kính đọc sách, cải thiện thị giác sắc nét và hạn chế lóa sáng, nhất là khi thiếu sáng.

Việc lựa chọn cách khắc phục mắt lão thị cần căn cứ trên nhiều yếu tố như: mức độ lão thị, các bệnh lý khác ở mắt, tình trạng sức khoẻ và điều kiện kinh tế. Để biết phương pháp nào phù hợp, bạn nên đến các cơ sở y tế chuyên khoa để được bác sĩ thăm khám và tư vấn trực tiếp.

5. Cách phòng chống lão thị

Lão thị là một phần của lão hoá tự nhiên nên không có biện pháp ngăn ngừa. Tuy nhiên, bạn có thể làm chậm quá trình này thông qua những biện pháp dưới đây:

• Tăng cường bổ sung các thực phẩm chứa chất chống oxy hoá, làm chậm lão hóa như: vitamin A, vitamin E, vitamin C, omega 3,… trong khẩu phần ăn hàng ngày. 
• Sử dụng các biện pháp bảo hộ cho mắt như: đeo kính, đội mũ,… khi ra ngoài trời nắng hoặc làm việc, di chuyển ở môi trường khói bụi, ô nhiễm.
• Đảm bảo cung cấp đầy đủ ánh sáng cho môi trường làm việc, học tập và sinh hoạt hàng ngày. Nếu có thể, hay ưu tiên sử dụng ánh sáng tự nhiên.
• Tránh để mắt căng thẳng quá mức, nên để mắt nghỉ ngơi sau khoảng 20 phút làm việc và duy trì thời gian ngủ đủ 6 – 8 tiếng/ ngày. 
• Đặt lịch khám mắt định kỳ 6 tháng/ lần để kịp thời phát hiện bất thường và có biện pháp điều trị phù hợp.

6. Câu hỏi thường gặp

Dưới đây là một số câu hỏi thường gặp về lão thị:

6.1. Lão thị có cần đeo kính không?

Người bị lão thị nên đeo kính để cải thiện thị lực và tránh cho mắt bị căng thẳng quá mức. Tuy nhiên, người bệnh chỉ nên đeo kính sau khi thăm khám tại các cơ sở y tế chuyên khoa và được bác sĩ chỉ định.

6.2. Lão thị thường bắt đầu ở độ tuổi nào?

Lão thị thường xuất hiện ở giai đoạn sau 40 tuổi và tiếp tục tăng độ cho đến khoảng 65 tuổi. Trong đó, khoảng cách nhìn rõ nhất ở người 40 tuổi là 60cm và 100cm ở người 60 tuổi. 

6.3. Lão thị có thể chữa khỏi hoàn toàn không?

Không có cách nào chữa khỏi hoàn toàn lão thị. Nguyên nhân là do lão thị xảy ra do quá trình lão hoá. Vậy nên, cùng với sự già đi của cơ thể, tình trạng này vẫn tiếp tục tiếp diễn.

Tuy nhiên, các trường hợp phẫu thuật thay thuỷ tinh thể đa tiêu cho thấy hiệu quả rất cao và lâu dài, bệnh nhân không còn phụ thuộc vào kính. Vậy nên, đây là một trong những giải pháp được nhiều bác sĩ và người bệnh lựa chọn trong thời gian gần đây.

Như vậy, bệnh viện Mắt Sài Gòn Biên Hòa đã chia sẻ với bạn đọc những kiến thức cơ bản xoay quanh chứng lão thị. Nếu có thắc mắc cần giải đáp, bạn có thể để lại lời nhắn hoặc liên hệ trực tiếp với bệnh viện qua hotline: 0846 403 403.