Loạn viễn thị ở trẻ em có nguy hiểm không? Điều trị thế nào?

Loạn viễn thị ở trẻ em là tình trạng phổ biến ở trẻ trong độ tuổi học đường. Vậy, việc mắc cùng lúc hai tật khúc xạ có khiến mắt trẻ bị tổn thương nhiều hơn không? Bài viết hôm nay của Bệnh viện Mắt Sài Gòn Biên Hoà sẽ cùng bạn đọc tìm hiểu về vấn đề này.

1. Loạn viễn thị ở trẻ em là gì?

Loạn viễn thị là cách gọi tắt của tình trạng loạn thị và viễn thị. Đây là hai tật khúc xạ thường gặp ở mắt, trong đó:

• Loạn thị: Xảy ra khi thuỷ tinh thể có độ cong không đều khiến ánh sáng sau khi đi vào mắt tạo thành nhiều điểm hội trên võng mạc. Điều này khiến hình ảnh của vật thu được trong mắt trẻ trở nên mờ nhoè, méo mó.
• Viễn thị: Xuất hiện ở trẻ có trục nhãn cầu ngắn hoặc thuỷ tinh thể dẹt hơn. Tình trạng này khiến ánh sáng qua mắt hội tụ phía sau võng mạc, tạo nên hình ảnh mờ nhòe, không rõ nét.

Loạn thị và viễn thị xảy ra cùng lúc trên mắt khiến thị lực bị suy giảm nghiêm trọng hơn. Trẻ gặp gặp khó khăn khi quan sát các vật ở mọi khoảng cách. Bên cạnh đó, tốc độ tiến triển và nguy cơ biến chứng ở mắt cũng cao hơn.

2. Nhận biết tình trạng loạn viễn thị ở trẻ

Khi bị loạn viễn thị, hình ảnh của vật sẽ hội tụ không đều ở nhiều điểm phía sau võng mạc khiến hình ảnh bị mờ, méo mỏ cả gần và xa. Hiện tượng này khiến trẻ gặp phải các vấn đề sau đây:

• Nhìn mờ ở mọi khoảng cách, trong đó vật ở gần mờ nhòe và méo mó hơn vật ở xa.
• Trẻ kêu nhức đầu, đau mỏi mắt, đau thái dương, đặc biệt là sau khi thực hiện các hoạt động đòi hỏi sự tập trung của mắt.
• Trẻ dễ bị chói mắt, tăng nhạy cảm với ánh sáng hơn bình thường.
• Trẻ không theo kịp bài học, kết quả học tập giảm sút bất thường.
• Lác mắt, thường là lác trong nếu viễn loạn thị tiến triển nghiêm trọng.

Ở những trẻ nhỏ hơn, khả năng ngôn ngữ hạn chế khiến trẻ không biểu đạt được vấn đề của mình. Lúc này, ba mẹ có thể nhận biết loạn viễn thị ở trẻ em thông qua những dấu hiệu như:

• Bé có xu hướng nghiêng đầu một bên, nheo mắt hoặc dùng tay che một mắt để nhìn vật rõ hơn.
• Bé thích đưa mọi thứ ra phía xa mình để dễ dàng quan sát.
• Bé không thích, dễ quấy khóc khi phải tham gia những hoạt động đòi hỏi sự tập trung cao.
• Bé hay bị chảy nước mắt, lấy tay che mắt khi ra ngoài trời.

Khi nhận thấy trẻ có những dấu hiệu trên, ba mẹ cần đưa trẻ đến các cơ sở y tế để được kiểm tra thăm khám. Tuyệt đối không chủ quan hoặc tự ý điều trị tại nhà vì có thể bỏ lỡ giai đoạn vàng để cải thiện thị lực cho con.

3. Loạn viễn thị ở trẻ em có nguy hiểm không?

Loạn viễn thị ở trẻ dưới 3 tuổi thường không đáng ngại. Giai đoạn này, cấu trúc mắt của trẻ chưa phát triển hoàn thiện, vậy nên viễn loạn thị ở thời điểm này thông thường chỉ là hiện tượng sinh lý. Tuy nhiên, nếu thị lực của trẻ không cải thiện sau 3 tuổi, ba mẹ cần đưa trẻ đến cơ sở y tế chuyên khoa để can thiệp điều trị kịp thời.

Trẻ bị viễn loạn thị ở mức độ trung bình trong giai đoạn 3 – 5 tuổi có nguy cơ cao tiến triển thành nhược thị (hay mắt lười). Nhược thị xảy ra khi thị lực của trẻ bị suy giảm nghiêm trọng ở cả một hoặc hai bên mắt. Trong quá trình phát triển mắt, não sẽ tự động bỏ qua những hình ảnh mờ nhoè này. Nhược thị có cơ hội cải thiện ở giai đoạn trước 7 tuổi. Nếu không được khắc phục kịp thời, trẻ có thể đối diện với nguy cơ mù lòa vĩnh viễn. 

Ngoài ra, loạn viễn thị cũng có thể dẫn đến biến chứng lác mắt hoặc song thị. Trong đó, lác mắt ảnh hưởng nghiêm trọng đến vấn đề thẩm mỹ và sự tự tin. Trẻ cũng phải đối diện với những phiền toái trong sinh hoạt như: vẹo cổ khi nhìn, giảm tầm nhìn bên mắt lác. Nếu bị song thị, mắt thu được hai hình ảnh từ một vật thể. Điều này khá nguy hiểm vì có thể ảnh hưởng đến khả năng nhận biết không gian, tăng nguy cơ chấn thương trong đời sống hàng ngày.

4. Phương pháp điều trị cho trẻ bị loạn viễn thị

Loạn viễn thị ở trẻ em có thể khắc phục nếu được phát hiện sớm và có biện pháp điều trị phù hợp. Trong đó:

4.1. Đeo kính

Sử dụng kính là biện pháp ưu tiên hàng đầu trong cải thiện thị lực cho trẻ bị loạn viễn thị. Tuỳ vào điều kiện cụ thể mà ba mẹ có thể cho con dùng kính gọng hoặc kính áp tròng. Trong đó, kính ortho-K được xem dòng kính tối ưu cho trẻ mắc các tật về khúc xạ bởi các ưu điểm như:

• Chỉ cần sử dụng vào ban đêm để khôi phục thị lực vào ngày hôm sau mà không cần thêm biện pháp hỗ trợ.
• Chất liệu an toàn, có độ tương thích sinh học cao, ít gây kích ứng mắt trong quá trình sử dụng.
• Cách dùng không quá phức tạp, trẻ lớn hơn có thể tự thao tác sau một vài lần hướng dẫn.

Trong thời gian sử dụng kính, ba mẹ cần theo dõi xem trẻ có dung nạp tốt với kính không. Nếu trẻ có biểu hiện như: căng tức mắt, chóng mặt, choáng váng hay đau đầu, ba mẹ cần đưa con đến bệnh viện để kiểm tra và điều chỉnh độ kín phù hợp. Bên cạnh đó, ba mẹ hãy tuân thủ lịch tái khám để kịp thời phát hiện các dấu hiệu bất thường và có hướng hỗ trợ phù hợp.

4.2. Phẫu thuật khúc xạ

Phẫu thuật khúc xạ mắt là biện pháp điều trị loạn viễn thị hiệu quả nhưng lại không áp dụng được cho trẻ nhỏ. Phương pháp này chỉ có thể thực hiện khi trẻ trên 18 tuổi, có đủ sức khoẻ và đáp ứng các điều kiện của từng phương pháp phẫu thuật như:

• Femto Pro: Dành cho người có độ viễn thị và loạn thị dưới 6 độ, giác mạc đủ dày (>480 micromet).
• SmartsurfACE: Áp dụng cho trường hợp viễn loạn thị dưới 5 độ, giác mạc bất thường hoặc mỏng (khoảng 450 – 480 micromet).
• Mổ mắt Phakic: Có thể thực hiện khi độ viễn dưới 15 độ và độ loạn dưới 10 độ, phù hợp với cả người có giác mạc rất mỏng (dưới 450 micromet).

Như vậy, Bệnh viện Mắt Sài Gòn Biên Hoà đã chia sẻ về tình trạng loạn viễn thị ở trẻ em. Mong rằng những thông tin này đã giúp ba mẹ có thêm nhiều thông tin hữu ích để chăm sóc đôi mắt cho con. Nếu cần tư vấn thêm, ba mẹ có thể liên hệ với bệnh viện qua hotline: 0846 403 403.