Lòng trắng mắt có đốm vàng: Cách chữa & Phòng ngừa hiệu quả

Đôi mắt là cửa sổ tâm hồn, nhưng đôi khi lòng trắng mắt có đốm vàng lại khiến nhiều người băn khoăn. Đây thường là biểu hiện của mộng mỡ mắt – một tình trạng lành tính. Tuy nhiên, nếu không được xử lý đúng cách, nó vẫn có thể gây khó chịu. Bệnh viện Mắt Biên Hòa sẽ giúp bạn hiểu rõ về nguyên nhân, cách điều trị và phòng ngừa hiệu quả.

1. Lòng trắng mắt có đốm vàng là bệnh gì?

Lòng trắng mắt có đốm vàng thường là dấu hiệu của mộng mỡ mắt Đây là một dạng thoái hóa lành tính ở kết mạc, biểu hiện bằng một đốm hoặc mảng gồ nhỏ màu vàng nhạt, thường xuất hiện ở khóe mắt. Mộng mỡ không gây nguy hiểm nghiêm trọng nhưng có thể gây khô, cộm, khó chịu và ảnh hưởng thẩm mỹ.

Điều cần lưu ý là phải phân biệt giữa:

• Đốm vàng ở mắt (mộng mỡ): Xuất hiện cục bộ trên lòng trắng, thường do tác động từ môi trường như ánh nắng, bụi bẩn, gió hoặc tia UV.
• Mắt vàng toàn bộ (vàng mắt ): Toàn bộ lòng trắng chuyển màu vàng, liên quan đến bệnh lý toàn thân như gan, mật hoặc tụy. Đây là dấu hiệu cảnh báo cần được kiểm tra y tế sớm.

Như vậy, lòng trắng mắt có đốm vàng thường chỉ liên quan đến vấn đề tại mắt, trong khi mắt vàng toàn bộ có thể là biểu hiện của bệnh lý nguy hiểm trong cơ thể.

2. Nguyên nhân khiến lòng trắng mắt có đốm vàng hoặc bị vàng toàn bộ

Hiện tượng lòng trắng mắt có đốm vàng hoặc chuyển vàng toàn bộ có thể bắt nguồn từ những yếu tố tại mắt hoặc bệnh lý bên trong cơ thể. Cần phân biệt rõ để có hướng xử lý phù hợp.

2.1. Nguyên nhân gây đốm vàng trên lòng trắng mắt (Mộng mỡ mắt)

• Tia cực tím (UV): Ánh nắng mặt trời là nguyên nhân phổ biến nhất, gây tổn thương kết mạc và hình thành mảng vàng nhạt trên mắt.
• Môi trường khắc nghiệt: Thường xuyên làm việc ngoài trời, tiếp xúc nhiều với gió, bụi, đặc biệt ở vùng ven biển.
• Khô mắt mãn tính: Giảm độ ẩm ở mắt làm kết mạc dễ bị kích ứng và thúc đẩy sự phát triển của mộng mỡ.
• Tuổi tác: Người trung niên, cao tuổi có nguy cơ cao hơn, nhưng thanh thiếu niên thường xuyên phơi nắng mà không bảo vệ mắt cũng dễ mắc phải.

2.2. Nguyên nhân khiến toàn bộ lòng trắng mắt bị vàng

Trái ngược với mộng mỡ – vốn chỉ là vấn đề tại mắt, tình trạng toàn bộ mắt chuyển vàng thường liên quan đến bệnh lý toàn thân:

• Bệnh gan: Viêm gan, xơ gan, ung thư gan… làm giảm khả năng xử lý bilirubin, dẫn đến vàng mắt và vàng da.
• Tắc nghẽn đường mật: Sỏi mật, viêm đường mật hoặc teo đường mật bẩm sinh gây tích tụ bilirubin trong máu.
• Rối loạn hồng cầu: Các bệnh như thiếu máu tán huyết, hồng cầu lưỡi liềm khiến hồng cầu vỡ nhanh, làm bilirubin tăng cao.
• Nhiễm trùng gan mật: Khi gan, mật bị viêm hoặc nhiễm trùng sẽ gây vàng mắt.
• Tác dụng phụ thuốc: Một số thuốc giảm đau (Paracetamol), thuốc tránh thai, steroid, thuốc điều trị tâm thần có thể ảnh hưởng đến gan.
• Ung thư: Ung thư gan, tụy, túi mật chèn ép đường mật, gây rối loạn chuyển hóa bilirubin.
• Hội chứng Gilbert: Rối loạn di truyền làm thiếu enzym chuyển hóa bilirubin, dẫn đến vàng mắt.
• Thói quen sinh hoạt: Uống nhiều bia rượu gây tổn thương tế bào gan, làm mắt chuyển vàng.

3. Cách chữa lòng trắng mắt có đốm vàng hiệu quả

Việc điều trị tình trạng lòng trắng mắt có đốm vàng hay mắt chuyển vàng toàn bộ phụ thuộc trực tiếp vào nguyên nhân gây ra.

3.1. Đối với đốm vàng do mộng mỡ mắt

• Theo dõi và bảo vệ mắt: Nếu mộng mỡ nhỏ, không gây khó chịu, người bệnh chỉ cần đeo kính chống tia UV, hạn chế tiếp xúc với bụi và gió để tránh kích thích thêm.
  
• Điều trị bằng thuốc nhỏ mắt: Khi có biểu hiện đỏ, viêm hoặc khô mắt, bác sĩ có thể kê thuốc nhỏ chống viêm hoặc thuốc bôi trơn mắt chuyên dụng.
  
• Phẫu thuật loại bỏ: Áp dụng trong trường hợp mộng mỡ phát triển quá lớn, gây vướng, khó chịu liên tục, mất thẩm mỹ hoặc cản trở việc đeo kính áp tròng.
  

3.2. Đối với vàng mắt do bệnh lý toàn thân

• Điều trị nguyên nhân nền: Vàng mắt do gan, mật hoặc rối loạn máu bắt buộc phải được thăm khám bởi bác sĩ chuyên khoa Nội, Gan mật – Tiêu hóa để xác định chính xác tình trạng.
  
• Phác đồ điều trị cụ thể: Có thể bao gồm thuốc kháng virus (viêm gan), thuốc hỗ trợ gan, truyền máu (bệnh lý hồng cầu), hoặc can thiệp ngoại khoa nếu tắc mật.
  
• Thay đổi lối sống: Người bệnh cần hạn chế bia rượu, thuốc lá và tuân thủ phác đồ điều trị để cải thiện chức năng gan, giảm nguy cơ tái phát vàng mắt.

4. Cách phòng ngừa các vấn đề ở lòng trắng mắt

Khi bị lòng trắng mắt bị vàng không có cách phòng ngừa tuyệt đối, nhưng bạn hoàn toàn có thể giảm nguy cơ bằng việc chăm sóc mắt và sức khỏe tổng thể đúng cách.

Bảo vệ mắt hằng ngày

• Khám mắt định kỳ ít nhất 1 lần/năm (người dưới 40 tuổi) hoặc 2 lần/năm (người trên 40 tuổi) để phát hiện sớm những bất thường.
• Đeo kính có khả năng chống tia cực tím khi đi ngoài trời để ngăn ngừa tác hại của nắng, gió, bụi bẩn và dị vật.
• Giữ ẩm cho mắt để hạn chế khô mắt, một yếu tố nguy cơ gây mộng mỡ mắt.
• Dùng kính áp tròng đúng cách, không sử dụng mỹ phẩm mắt cũ để tránh nhiễm trùng.

Chế độ dinh dưỡng cho mắt sáng khỏe

• Tăng cường rau xanh, trái cây giàu vitamin A, lutein, zeaxanthin và beta-carotene như cà rốt, cải xanh, khoai lang.
• Ăn ngũ cốc nguyên hạt, hàu, thịt gia cầm… để cải thiện tuần hoàn máu nuôi mắt.
• Uống đủ nước và bổ sung thực phẩm hỗ trợ chức năng gan, mật.
• Giảm đồ chiên xào, nhiều dầu mỡ; tránh rượu bia, thuốc lá và thuốc gây hại gan nếu không có chỉ định của bác sĩ.

Chăm sóc sức khỏe toàn thân

• Kiểm soát tốt bệnh tiểu đường, cao huyết áp để đảm bảo máu lưu thông đến mắt.
• Tái khám định kỳ theo lời khuyên bác sĩ để theo dõi tiến triển bệnh gan hoặc các rối loạn chuyển hóa.
• Lưu ý rằng không có phương pháp tự nhiên nào có thể điều trị dứt điểm vàng mắt do tích tụ bilirubin. Khi xuất hiện triệu chứng, cần thăm khám bác sĩ chuyên khoa để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.

5. Câu hỏi thường gặp

1. Đốm vàng ở mắt có tự biến mất không?
Trong một số trường hợp, đốm vàng ở mắt (mộng mỡ) có thể thu nhỏ lại hoặc ít gây khó chịu theo thời gian. Tuy nhiên, phần lớn chúng không tự biến mất hoàn toàn mà vẫn tồn tại ở lòng trắng mắt. Nếu gây cộm, đỏ mắt hoặc ảnh hưởng thẩm mỹ, người bệnh nên đi khám để được tư vấn phương pháp điều trị phù hợp.

2. Lòng trắng mắt có đốm vàng có phải là dấu hiệu của bệnh gan không?
Không phải lúc nào đốm vàng cũng liên quan đến bệnh gan. Phần lớn nguyên nhân xuất phát từ tình trạng lão hóa mắt, khô mắt, tiếp xúc lâu dài với ánh nắng hoặc bụi bẩn. Tuy nhiên, nếu kèm theo biểu hiện vàng da, mệt mỏi, nước tiểu sẫm màu… thì có thể liên quan đến bệnh lý gan mật và cần đi khám ngay.

3. Ăn uống có giúp làm tan đốm vàng không?
Chế độ ăn uống lành mạnh với nhiều rau xanh, trái cây giàu vitamin A, C, E cùng các chất chống oxy hóa có thể giúp làm chậm tiến triển mộng mỡ, hỗ trợ mắt khỏe mạnh hơn. Tuy nhiên, ăn uống không thể làm tan hoặc loại bỏ hoàn toàn đốm vàng đã hình thành. Biện pháp điều trị triệt để vẫn là can thiệp y tế khi cần thiết.

Đôi mắt giúp ta nhìn ngắm thế giới và còn phản ánh tình trạng sức khỏe bên trong cơ thể. Vì vậy, khi nhận thấy lòng trắng mắt có đốm vàng, bạn đừng chủ quan bỏ qua. Một vài thay đổi trong thói quen ăn uống, bảo vệ mắt đúng cách và thăm khám chuyên khoa định kỳ sẽ giúp hạn chế nguy cơ, giữ cho thị lực luôn khỏe mạnh. Nếu tình trạng kéo dài hoặc kèm theo các triệu chứng bất thường khác, hãy đến gặp bác sĩ tại Bệnh viện Mắt Sài Gòn Biên Hòa mắt để được chẩn đoán và hỗ trợ kịp thời.