Phẫu thuật mộng thịt hiện đại giúp loại bỏ mô mộng thịt, tái tạo lại bề mặt nhãn cầu và hạn chế tối đa nguy cơ tái phát sau này. Việc nắm rõ quy trình mổ mộng thịt sẽ giúp người bệnh cảm thấy an tâm hơn, sẵn sàng hợp tác với bác sĩ, và tâm lý thoải mái nhất trước khi bước vào phòng mổ. Hãy cùng Bệnh viện Mắt Sài Gòn Biên Hòa tìm hiểu chi tiết các bước phẫu thuật qua bài viết sau. 

1. Phương pháp mổ mộng thịt hiện nay

Các phương pháp phẫu thuật mộng thịt đơn thuần (cắt mộng không ghép) thường gặp phải một hạn chế lớn là tỷ lệ tái phát bệnh cao (dao động từ 40% – 60%). Do đó, phẫu thuật thường chỉ được chỉ định khi mộng thịt đã phát triển quá lớn, gây suy giảm thị lực nghiêm trọng hoặc xuất hiện các biến chứng.

Hiện nay, phương pháp cắt mộng ghép kết mạc tự thân là kỹ thuật được các bác sĩ nhãn khoa ưu tiên lựa chọn và đã chứng minh hiệu quả vượt trội. Đây là một kỹ thuật ghép bề mặt ngoài nhãn cầu bằng cách sử dụng một mảnh kết mạc rời từ vùng kết mạc nhãn cầu ở phía thái dương trên.

Phương pháp này được xem là phương pháp phẫu thuật mộng thịt tối ưu nhất hiện nay. Bởi các ưu điểm như: hạn chế đau, nhanh hồi phục, tỷ lệ tái phát rất thấp (<5%) và đảm bảo thẩm mỹ nhờ sử dụng mô tự thân.  

2. Quy trình mổ mộng thịt như thế nào?

Phẫu thuật mộng thịt là một thủ thuật ngoại khoa thường quy, nhưng quy trình chuẩn đòi hỏi sự tỉ mỉ để đảm bảo an toàn và hiệu quả tối ưu. Đặc biệt là việc áp dụng kỹ thuật ghép kết mạc tự thân hiện đại, bao gồm 5 bước sau:

2.1. Thăm khám và đánh giá tổng quát

Đây là bước sàng lọc bắt buộc trong quy trình mổ mộng thịt để đảm bảo an toàn tuyệt đối cho ca mổ:

• Bác sĩ kiểm tra chi tiết thị lực, tình trạng giác mạc, kết mạc và đo nhãn áp.
• Xác định mức độ xâm lấn (cấp độ) của mộng thịt vào giác mạc.
• Hỏi về tiền sử các bệnh lý nội khoa quan trọng như tim mạch, huyết áp, tiểu đường, và loại trừ các tình trạng viêm nhiễm cấp tính tại mắt.

Bước này đảm bảo bệnh nhân có đủ điều kiện sức khỏe tốt nhất để tiến hành phẫu thuật, tránh mọi rủi ro không đáng có.

2.2. Gây tê và chuẩn bị phẫu thuật

• Bệnh nhân được đưa vào phòng mổ vô trùng đạt chuẩn.
• Bác sĩ nhỏ thuốc tê bề mặt nhãn cầu và có thể tiêm tê nhẹ cạnh mắt, để đảm bảo quá trình phẫu thuật diễn ra êm ái, không đau.
• Mí mắt được cố định nhẹ nhàng bằng dụng cụ chuyên dụng, giữ mắt mở ổn định. Vùng da quanh mắt được sát khuẩn kỹ lưỡng để duy trì môi trường vô trùng tuyệt đối.

2.3. Tiến hành cắt bỏ mộng thịt

• Bác sĩ sử dụng dụng cụ vi phẫu chuyên biệt để cắt bỏ mô mộng thịt tăng sinh.
• Thao tác được thực hiện cẩn thận, loại bỏ triệt để toàn bộ phần xơ lan vào giác mạc và phần mô bệnh lý, để lại một bề mặt sạch.
• Nhờ kỹ thuật hiện đại và gây tê tốt, thao tác này diễn ra nhanh gọn, ít chảy máu và không gây đau.

2.4. Ghép kết mạc tự thân

Đây là bước then chốt của phương pháp phẫu thuật mộng thịt hiện đại:

• Mảnh kết mạc khỏe mạnh được lấy từ vùng thái dương trên của chính mắt bệnh nhân (vùng này không ảnh hưởng đến thị lực).
• Mảnh ghép được cố định bằng keo sinh học hoặc chỉ khâu chuyên dụng (nếu dùng chỉ không tiêu, bệnh nhân sẽ được cắt chỉ sau khoảng 1 tuần)

Kỹ thuật ghép tự thân giúp giảm nguy cơ tái phát bệnh, tối đa hóa tính thẩm mỹ và đẩy nhanh tốc độ hồi phục sau phẫu thuật.

2.5. Hoàn tất phẫu thuật

• Sau khi thủ thuật kết thúc (thời gian mổ thường chỉ 20 – 30 phút), mắt được băng lại bằng gạc vô trùng. Bệnh nhân được theo dõi ngắn hạn tại bệnh viện.
• Bác sĩ kê đơn thuốc nhỏ mắt chứa kháng sinh và steroid (chống viêm) để kiểm soát viêm nhiễm, giảm sưng và hạn chế nguy cơ tái phát.
• Bệnh nhân có thể ra về trong ngày và cần tuân thủ nghiêm ngặt lịch tái khám. Trong giai đoạn đầu, cần tránh tuyệt đối ánh nắng, khói bụi, nước bẩn và không được dụi tay vào mắt. Bệnh nhân có thể trở lại sinh hoạt bình thường sau 1 – 2 ngày.

3. Cách chăm sóc mắt sau khi mổ mộng thịt

Giai đoạn chăm sóc mắt sau khi mổ mộng thịt kỹ lưỡng, cẩn thận sẽ giúp đẩy nhanh quá trình hồi phục và ngăn ngừa tái phát. Dưới đây là các lưu ý quan trọng người bệnh cần tuân thủ nghiêm ngặt sau khi phẫu thuật:

• Để mắt nghỉ ngơi hoàn toàn: Không đọc sách, xem TV, hoặc sử dụng máy tính trong ngày đầu tiên sau phẫu thuật để mắt được thư giãn hoàn toàn.
• Vệ sinh đúng thời điểm: Đợi ít nhất sau 24 giờ mới được rửa mặt và rửa mắt theo hướng dẫn.
• Giữ ẩm bằng nước mắt nhân tạo: Sử dụng nước mắt nhân tạo và các thuốc nhỏ mắt theo đúng chỉ định của bác sĩ để làm dịu, giữ ẩm và thúc đẩy quá trình hồi phục.
• Bảo vệ mắt khi ra ngoài: Bắt buộc đội mũ rộng vành và đeo kính râm khi ra ngoài trời nắng để ngăn tia UV và gió bụi. Đeo kính bảo vệ mắt chuyên dụng (theo chỉ định) khi tắm hoặc khi ngủ để tránh va chạm vô ý.
• Cẩn thận khi tắm rửa: Nhắm mắt cẩn thận trong khi tắm, tránh để dầu gội và dầu xả tiếp xúc với mắt, vì chúng có thể gây kích ứng, đau và viêm.
• Tránh môi trường ô nhiễm: Hạn chế tối đa đến các nơi có nhiều bụi bẩn, bụi mịn vì các hạt mịn có thể gây kích ứng và nhiễm trùng vết mổ.
• Không bơi lội hay xông hơi: Tránh hồ bơi công cộng, bồn tắm nước nóng và phòng tắm hơi vì chúng chứa vi khuẩn và chất hóa học dễ gây nhiễm trùng.
• Không trang điểm mắt: Tránh sử dụng bất kỳ loại mỹ phẩm mắt nào (mascara, phấn mắt, kẻ mắt) cho đến khi mắt hồi phục hoàn toàn để ngăn vi khuẩn lây lan vào vết mổ.
• Không đeo kính áp tròng: Không đeo kính áp tròng trong thời gian hồi phục vì cả kính và dung dịch bảo quản đều có thể gây hại cho vết mổ chưa lành.
• Tập thể dục nhẹ nhàng: Trong giai đoạn đầu, hãy tránh tập thể dục nặng hoặc các môn thể thao đối kháng, thi đấu. Gắng sức có thể làm tăng áp lực trong mắt, cản trở sự lành vết thương. Chỉ nên tập luyện nhẹ nhàng cho đến khi mắt được bác sĩ xác nhận đã lành hẳn.
• Lựa chọn chế độ ăn uống khoa học: Chế độ ăn uống hợp lý giúp vết mổ mau lành và hạn chế sẹo. Tăng cường bổ sung các thực phẩm giàu Vitamin, Kẽm, Omega-3, các loại rau xanh, trái cây tươi, cá. 

Với sự tiến bộ của y học hiện đại, đặc biệt là kỹ thuật cắt mộng ghép kết mạc tự thân đã giúp giảm tỷ lệ tái phát đến mức thấp nhất, mang lại hy vọng phục hồi toàn diện cho người bệnh. Nếu bạn đang cân nhắc phẫu thuật mộng thịt, hãy liên hệ với đội ngũ bác sĩ chuyên khoa tại Bệnh viện Mắt Sài Gòn Biên Hòa để hiểu rõ về quy trình mổ mộng thịt, chuẩn bị tâm lý tốt nhất và sớm lấy lại đôi mắt khỏe đẹp.