Trẻ sơ sinh bị đau mắt có ghèn vàng có nguy hiểm không?

Tình trạng trẻ sơ sinh bị đau mắt có ghèn vàng không chỉ khiến bé khó chịu mà còn có thể là biểu hiện của những bệnh lý về mắt cần được can thiệp y tế kịp thời. Với sự tham vấn từ đội ngũ chuyên gia của Bệnh viện Mắt Sài Gòn Biên Hòa, bài viết này sẽ giúp ba mẹ nhận diện chính xác các dấu hiệu nguy hiểm để có phương án điều trị kịp thời.

1. Trẻ sơ sinh bị đau mắt có ghèn vàng có nguy hiểm không?

Thông thường, ghèn mắt không gây nguy hiểm cho bé. Tuy nhiên, khi trẻ sơ sinh bị đau mắt có ghèn vàng, kèm theo các triệu chứng bất thường khác sẽ tiềm ẩn một số nguy cơ cho trẻ:

• Mắt trẻ sơ sinh chảy ghèn vàng kèm đau mắt gây khó chịu, khiến bé quấy khóc, bỏ bú, ảnh hưởng đến giấc ngủ và sự phát triển trong những ngày đầu đời.
• Ghèn vàng cũng có thể là dấu hiệu của một tình trạng nhiễm trùng thực sự như viêm kết mạc do vi khuẩn/virus. Nếu không được điều trị kịp thời, nhiễm trùng có thể gây tổn thương cho các bộ phận nhạy cảm của mắt và ảnh hưởng đến thị lực của bé sau này.

Mắt của trẻ sơ sinh có cấu trúc chưa hoàn thiện và hệ miễn dịch còn rất yếu. Do đó, một tình trạng nhiễm trùng ở mắt có thể tiến triển rất nhanh và gây ra những biến chứng nghiêm trọng nếu không được điều trị đúng cách và kịp thời.

Nếu thấy tình trạng trẻ liên tục khóc quấy, hay có bất kỳ dấu hiệu nào khác thường, cha mẹ nên ưu tiên đưa trẻ đến gặp bác sĩ để có được chẩn đoán chính xác và kịp thời nhất

2. Nguyên nhân trẻ sơ sinh bị đau mắt có ghèn vàng

Mắt trẻ sơ sinh bị đổ ghèn vàng có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân, nhưng chủ yếu đến từ hai vấn đề chính sau:

2.1. Tắc tuyến lệ bẩm sinh

Đây là nguyên nhân phổ biến nhất khiến trẻ sơ sinh bị đau mắt có ghèn vàng. Tắc tuyến lệ bẩm sinh xảy ra khi hệ thống dẫn lưu nước mắt từ mắt xuống mũi của trẻ chưa thông hoàn toàn ngay từ khi sinh ra. Điều này khiến nước mắt bị ứ đọng trong túi lệ, tạo điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn trên da phát triển nhẹ, dẫn đến xuất hiện ghèn màu vàng hoặc xanh nhạt, đặc biệt rõ rệt sau khi trẻ ngủ dậy

Dấu hiệu nhận biết: Mắt trẻ thường chỉ có ghèn hoặc chảy nước mắt sống, tròng trắng không đỏ hoặc chỉ hơi hồng nhẹ. Bé vẫn ăn, ngủ và chơi bình thường, không có dấu hiệu khó chịu rõ rệt.

2.2. Viêm kết mạc (Đau mắt đỏ)

Viêm kết mạc là tình trạng viêm nhiễm lớp màng trong suốt bao phủ tròng trắng mắt, thường do vi khuẩn hoặc virus gây ra. Đây là một bệnh lý nhiễm trùng thực sự, có thể lây lan và cần được điều trị kịp thời.

Dấu hiệu nhận biết: Ngoài việc có nhiều ghèn vàng hoặc xanh đặc khiến hai mí mắt dính chặt, dấu hiệu quan trọng nhất là tròng trắng mắt bé bị đỏ rực, mí mắt có thể sưng to. Trẻ có thể quấy khóc, khó chịu, ăn ngủ kém hơn bình thường.

2.3. Các nguyên nhân khác

Trong một số trường hợp, mắt trẻ có thể bị kích ứng và tăng tiết ghèn do dị vật nhỏ (như lông mi, bụi vải) bay vào mắt. Ngoài ra, việc mắt tiếp xúc với môi trường không sạch sẽ hoặc các chất dịch (nước ối, máu mẹ) trong quá trình sinh cũng có thể khiến mắt trẻ đổ ghèn vàng.

(*) Lưu ý: Nếu mắt bé chỉ có ghèn nhẹ, không kèm đỏ mắt, sưng hay đau thì thường không nguy hiểm và có thể tự cải thiện khi vệ sinh mắt đúng cách. Tuy nhiên, nếu xuất hiện các dấu hiệu bất thường như đỏ mắt, sưng đau, chảy mủ, ba mẹ cần đưa trẻ đi khám để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.

3. Cách làm sạch ghèn mắt cho trẻ sơ sinh an toàn tại nhà

Vệ sinh mắt đúng cách là bước chăm sóc cơ bản và quan trọng giúp phòng ngừa nhiễm trùng, giảm khó chịu cho trẻ sơ sinh khi mắt có ghèn vàng. Để đảm bảo an toàn, cha mẹ nên thực hiện theo các hướng dẫn sau:

Rửa tay sạch sẽ

Luôn rửa tay kỹ bằng xà phòng diệt khuẩn trước khi chạm vào mắt trẻ để tránh lây nhiễm vi khuẩn hoặc virus cho bé.

Chuẩn bị dụng cụ vệ sinh

• Dùng nước muối sinh lý (Natri Clorid 0,9%) chuyên biệt cho mắt trẻ sơ sinh.
• Chuẩn bị gạc y tế vô trùng hoặc khăn sạch dùng một lần. Không dùng bông gòn thông thường vì sợi bông có thể dính vào mắt bé, gây kích ứng.

Các bước lau mắt cho trẻ

• Thấm ướt miếng gạc vô trùng bằng nước muối sinh lý.
• Nhẹ nhàng lau mắt cho bé theo một chiều, từ khóe mắt trong (gần mũi) ra phía đuôi mắt ngoài.
• Dùng một miếng gạc riêng cho mỗi bên mắt để tránh lây nhiễm chéo. Sau khi lau xong, bỏ gạc vào thùng rác, tuyệt đối không dùng lại.

Tần suất thực hiện

• Vệ sinh mắt cho trẻ 2–3 lần mỗi ngày hoặc bất cứ khi nào thấy mắt bé có ghèn tích tụ. Đặc biệt nên lau vào buổi sáng sau khi ngủ dậy, sau khi tắm và buổi tối trước khi đi ngủ.

Lưu ý quan trọng:

• Chỉ lau bên ngoài mí mắt, không cố gắng làm sạch bên trong mí mắt để tránh gây tổn thương cho trẻ.
• Không nhỏ trực tiếp nước muối sinh lý vào mắt trẻ nếu không có chỉ định của bác sĩ.
• Luôn đảm bảo dụng cụ vệ sinh phải vô trùng, không dùng chung khăn, gạc cho các vùng cơ thể khác của trẻ.
• Nếu ghèn mắt ra nhiều hoặc có dấu hiệu bất thường (mắt đỏ, sưng, chảy mủ…), cần đưa trẻ đi khám bác sĩ để được tư vấn và điều trị kịp thời.

Thực hiện đúng các bước trên sẽ giúp làm sạch ghèn mắt cho trẻ sơ sinh an toàn, hạn chế nguy cơ nhiễm trùng và giúp bé cảm thấy dễ chịu hơn.

4. Những việc tuyệt đối không nên làm khi trẻ sơ sinh bị đổ ghèn vàng

Mắt trẻ sơ sinh vô cùng non nớt. Việc áp dụng các phương pháp dân gian hoặc thiếu hiểu biết có thể gây hại nghiêm trọng cho thị lực của con. Bố mẹ hãy ghi nhớ:

• Không tự ý mua bất kỳ loại thuốc nhỏ mắt nào (kể cả thuốc dành cho trẻ em) khi chưa có chỉ định của bác sĩ.
• Không dùng sữa mẹ để nhỏ vào mắt bé. Sữa mẹ là môi trường giàu dinh dưỡng, có thể làm vi khuẩn phát triển mạnh hơn và khiến tình trạng nhiễm trùng tồi tệ đi.
• Không dùng các loại lá cây (lá trầu không, lá chè xanh…) để đắp hoặc lau mắt cho bé. Chúng không vô trùng và nhựa cây có thể gây bỏng, kích ứng giác mạc.
• Không cố gắng dùng tay cạy ghèn khô hoặc banh mắt bé ra một cách thô bạo.

5. Khi nào cần đưa trẻ đến gặp bác sĩ?

Hãy đưa bé đến bệnh viện hoặc phòng khám chuyên khoa Nhi/Mắt NGAY LẬP TỨC nếu nhận thấy bất kỳ dấu hiệu nào sau đây:

• Mí mắt của bé sưng húp, đỏ mọng.
• Tròng trắng mắt đỏ rực.
• Ghèn tiết ra rất nhiều, liên tục, có màu xanh đặc như mủ.
• Bé quấy khóc dữ dội, tỏ ra đau đớn, liên tục dụi mắt.
• Bé sợ ánh sáng (nhắm chặt mắt khi có ánh sáng).
• Mắt đổ ghèn kèm theo các triệu chứng toàn thân khác như sốt, bỏ bú, ngủ li bì.

Tóm lại, tình trạng trẻ sơ sinh bị đau mắt có ghèn vàng tuy phổ biến nhưng cha mẹ tuyệt đối không được chủ quan. Việc chăm sóc, vệ sinh mắt đúng cách tại nhà là rất quan trọng, nhưng việc nhận biết các dấu hiệu nguy hiểm để đưa con đi khám kịp thời còn quan trọng hơn. Nếu có bất kỳ lo lắng nào, đừng ngần ngại đưa bé đến Bệnh viện Mắt Sài Gòn Biên Hòa để các bác sĩ chuyên khoa có thể chẩn đoán chính xác và đưa ra phác đồ điều trị an toàn, hiệu quả nhất cho đôi mắt non nớt của con.