Nhiều người khi gặp các triệu chứng như mắt đỏ, cộm, chảy nước mắt thường thắc mắc “viêm kết mạc có phải đau mắt đỏ không” và lo lắng về mức độ lây lan của bệnh. Thực tế, đau mắt đỏ là cách gọi dân gian của viêm kết mạc, một bệnh lý mắt phổ biến có thể gặp ở mọi lứa tuổi và lây lan nhanh qua tiếp xúc. Bệnh viện Mắt Sài Gòn Biên Hòa giúp bạn hiểu đúng nguyên nhân, cách phòng ngừa và điều trị để bảo vệ thị lực và ngăn ngừa lây lan.

Xem nhanh
1. Viêm kết mạc có phải đau mắt đỏ không?
Vậy “viêm kết mạc có phải đau mắt đỏ không”. Nhiều người vẫn nhầm lẫn rằng đau mắt đỏ và viêm kết mạc là hai bệnh lý khác nhau. Thực tế, đây chỉ là hai cách gọi khác nhau của cùng một tình trạng. Nói cách khác, viêm kết mạc chính là đau mắt đỏ.
Viêm kết mạc xảy ra khi lớp kết mạc – màng mỏng trong suốt bao phủ lòng trắng mắt và mặt trong mí mắt – bị viêm, gây giãn nở mạch máu và sung huyết. Điều này khiến mắt đỏ hoặc hồng, kèm theo cảm giác cộm, ngứa, chảy nước mắt và có thể sưng mí. Chính những triệu chứng này đã khiến dân gian gọi bệnh là “đau mắt đỏ”.

Nguyên nhân gây viêm kết mạc (đau mắt đỏ) gồm:
- Vi khuẩn như Staphylococcus aureus, Streptococcus pneumoniae, Haemophilus influenzae…
- Virus như Adenovirus, Herpes, Enterovirus, thường đi kèm cảm cúm hoặc nhiễm trùng hô hấp.
- Dị ứng do phấn hoa, nấm mốc, bụi mịn, lông thú, mỹ phẩm, hoặc các hóa chất gây kích ứng.
- Tác nhân kích thích khác như khói bụi, ô nhiễm, nước hồ bơi chứa clo, hoặc vệ sinh kính áp tròng không đúng cách.
Triệu chứng điển hình của viêm kết mạc bao gồm:
- Mắt đỏ, xung huyết kết mạc.
- Tăng tiết ghèn màu trắng hoặc xanh, đặc biệt vào buổi sáng.
- Chảy nước mắt nhiều, sợ ánh sáng.
- Có thể kèm sốt, viêm họng hoặc viêm đường hô hấp nếu nguyên nhân là virus hoặc vi khuẩn.
Bệnh có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi, phổ biến hơn ở trẻ em và người cao tuổi do hệ miễn dịch yếu hơn. Các đợt bùng phát dịch thường xuất hiện vào thời điểm giao mùa, nhất là mùa hè sang mùa thu, khi điều kiện môi trường thuận lợi cho vi khuẩn và virus phát triển.
Lây lan và biến chứng
Viêm kết mạc do virus hoặc vi khuẩn có nguy cơ lây lan cao qua tiếp xúc trực tiếp hoặc gián tiếp (dùng chung khăn mặt, chạm tay lên mắt rồi tiếp xúc vật dụng). Trường hợp do dị ứng thì không lây nhưng vẫn gây khó chịu và ảnh hưởng sinh hoạt.
Nếu không được điều trị kịp thời, viêm kết mạc có thể dẫn đến biến chứng nghiêm trọng như giả mạc, viêm loét giác mạc và ảnh hưởng thị lực.
2. Các phương pháp điều trị mắt đỏ cho từng nguyên nhân
Mặc dù cả hai là cùng một tình trạng, nhưng mỗi tác nhân gây bệnh lại có phương pháp xử lý riêng.
- Viêm kết mạc/đau mắt đỏ do virus: Đây là nguyên nhân phổ biến nhất, thường gặp vào thời điểm giao mùa. Bệnh thường tự giới hạn và khỏi trong vài ngày đến một tuần mà không cần can thiệp đặc biệt. Trong thời gian này, người bệnh có thể:
- Chườm lạnh giúp giảm sưng và cảm giác nóng rát.
- Rửa mắt bằng nước sạch, mát để làm dịu và loại bỏ bụi bẩn.
- Nhỏ nước mắt nhân tạo để giữ ẩm và giảm khô rát.
- Trong một số trường hợp, nếu có dấu hiệu nghi ngờ bội nhiễm vi khuẩn (như ghèn chuyển sang màu vàng đặc), bác sĩ có thể sẽ chỉ định thêm thuốc nhỏ kháng sinh.
- Viêm kết mạc/đau mắt đỏ do vi khuẩn: Cần điều trị bằng thuốc kháng sinh dạng thuốc nhỏ hoặc mỡ tra mắt theo toa của bác sĩ. Một số trường hợp nặng hoặc lan rộng có thể được kê thêm thuốc uống để kiểm soát nhiễm trùng.
- Viêm kết mạc/đau mắt đỏ do dị ứng: Cần xác định và tránh tiếp xúc với tác nhân gây dị ứng (bụi, phấn hoa, lông thú, mỹ phẩm…). Bác sĩ có thể kê:
- Thuốc nhỏ mắt kháng histamin hoặc thuốc chống viêm steroid.
- Thuốc ổn định dưỡng bào để kiểm soát phản ứng dị ứng.
- Nước mắt nhân tạo giúp rửa trôi dị nguyên và giảm ngứa rát.
- Chườm lạnh để làm dịu cảm giác khó chịu.
Do đau mắt đỏ có triệu chứng tương tự một số bệnh mắt khác như viêm loét giác mạc, lẹo mắt hay viêm nội nhãn, người bệnh không nên tự ý mua thuốc điều trị. Thăm khám sớm tại cơ sở y tế chuyên khoa mắt giúp bác sĩ chẩn đoán chính xác nguyên nhân và đưa ra phác đồ phù hợp, rút ngắn thời gian hồi phục và hạn chế biến chứng nguy hiểm.

3. Cách phòng ngừa bệnh viêm kết mạc (đau mắt đỏ) hiệu quả
Viêm kết mạc là bệnh lý dễ lây lan, đặc biệt trong môi trường đông người như trường học, cơ quan hay khu dân cư. Các biện pháp phòng tránh hiệu quả:
- Sử dụng vật dụng cá nhân riêng như khăn mặt, chăn gối, cốc uống nước… cả ở nhà lẫn nơi làm việc.
- Không dụi mắt, luôn che miệng – mũi khi hắt hơi hoặc sổ mũi để tránh phát tán mầm bệnh.
- Rửa tay thường xuyên bằng xà phòng hoặc dung dịch vệ sinh tay, đặc biệt sau khi tiếp xúc với người bệnh hoặc khi ở nơi công cộng.
- Người đeo kính áp tròng cần vệ sinh lens hằng ngày, tháo bỏ ngay khi có cảm giác cộm, xốn, chảy nước mắt và đi khám bác sĩ chuyên khoa.
- Mang kính bảo vệ mắt khi ra ngoài, nhất là ở môi trường nhiều khói bụi, hoặc khi bơi để ngăn vi khuẩn, virus xâm nhập.
- Bổ sung dinh dưỡng hợp lý, đặc biệt các vitamin A, C, E giúp tăng sức đề kháng và bảo vệ giác mạc.
- Khám mắt sớm khi có triệu chứng bất thường, bởi viêm kết mạc nếu để lâu có thể gây giảm thị lực vĩnh viễn.

4. Câu hỏi thường gặp
Bệnh đau mắt đỏ có lây không?
Đau mắt đỏ do virus hoặc vi khuẩn gây ra có tính lây lan rất cao qua tiếp xúc trực tiếp như dùng chung khăn mặt, chạm tay lên mắt rồi tiếp xúc với đồ dùng cá nhân khác. Vì vậy, cần chú ý giữ vệ sinh cá nhân và tránh tiếp xúc gần khi mắc bệnh để ngăn ngừa lây nhiễm.
=> Xem thêm: Đau mắt đỏ có lây không? Lây qua đường nào và Phòng tránh
Bị đau mắt đỏ hết rồi có tái phát lại không?
Đau mắt đỏ có thể tái phát nếu người bệnh tiếp tục tiếp xúc với tác nhân gây bệnh hoặc môi trường ô nhiễm, dị ứng. Việc chăm sóc và giữ vệ sinh mắt đúng cách, kết hợp tăng cường sức đề kháng sẽ giúp giảm nguy cơ tái phát hiệu quả.
=> Xem thêm: Bị đau mắt đỏ rồi có bị lại không? Cách phòng tránh tái phát
Bị đau mắt đỏ phải làm sao?
Khi bị đau mắt đỏ, bạn nên:
- Tránh dụi mắt hoặc dùng tay bẩn chạm vào mắt.
- Giữ vệ sinh mắt và tay sạch sẽ, dùng khăn mặt riêng biệt.
- Thăm khám bác sĩ chuyên khoa mắt để được tư vấn và điều trị phù hợp.
- Tuân thủ dùng thuốc theo chỉ định, không tự ý dùng thuốc nhỏ mắt hoặc kháng sinh khi chưa có chỉ định.
- Nghỉ ngơi hợp lý và tránh tiếp xúc với người khác để hạn chế lây lan.
Hãy duy trì những thói quen vệ sinh và bảo vệ mắt không chỉ giúp tránh viêm kết mạc mà còn góp phần giữ đôi mắt sáng khỏe lâu dài.
Qua những thông tin trên, chắc hẳn bạn đã có câu trả lời cho thắc mắc “viêm kết mạc có phải đau mắt đỏ không” cũng như nắm được các biện pháp phòng tránh hiệu quả. Nếu đang có dấu hiệu mắt đỏ, sưng, chảy nước mắt hoặc nghi ngờ mắc viêm kết mạc, hãy đến ngay Bệnh viện Mắt Sài Gòn Biên Hòa để được bác sĩ chuyên khoa thăm khám và điều trị kịp thời nhé!
BỆNH VIỆN MẮT SÀI GÒN BIÊN HÒA
Hotline: 0846 403 403
Tổng đài: 1900 3349
Địa chỉ: 1403 Nguyễn Ái Quốc, Khu Phố 11, Phường Tam Hiệp, Tỉnh Đồng Nai
Email: info@matsaigonbienhoa.vn