Ngày nay, đeo lens đã trở nên phổ biến với nhiều người cận thị, không chỉ vì tính thẩm mỹ mà còn sự tiện lợi trong sinh hoạt. Tuy nhiên, nhiều người vì sợ khó chịu hoặc muốn “nhìn vừa đủ rõ” nên chọn lens có độ thấp hơn so với độ cận thật. Vậy đeo lens thấp hơn độ cận có sao không? Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ việc đeo lens thấp hơn độ cận có sao không, cùng những lưu ý quan trọng để bảo vệ thị lực khi sử dụng kính áp tròng.

1. Đeo lens thấp hơn độ cận có sao không?

Đeo lens (kính áp tròng) có độ thấp hơn độ cận thật của mắt là sai lầm mà nhiều người mắc phải, đặc biệt khi tự mua lens mà không đo mắt tại bệnh viện chuyên khoa. Nghe thì có vẻ “vô hại”, nhưng thực tế việc này ảnh hưởng trực tiếp đến thị lực và sức khỏe mắt.

2. Các tác hại khi đeo lens thấp hơn độ cận

Chọn lens có độ thấp hơn so với độ cận thật của mắt tưởng chừng như “vô hại” để giảm cảm giác khó chịu, nhưng thực tế lại tiềm ẩn nhiều hậu quả nghiêm trọng. Dưới đây là những tác hại phổ biến bạn cần biết:

2.1. Ảnh hưởng đến khả năng tập trung

Khi đeo lens không đủ độ, mắt phải liên tục điều tiết để nhìn rõ hơn. Quá trình này khiến mắt nhanh mệt, giảm khả năng tập trung trong học tập, làm việc hoặc lái xe. Về lâu dài, não cũng phải “cố gắng” xử lý hình ảnh mờ, khiến bạn dễ mất tập trung, giảm hiệu suất công việc.

2.2. Tăng nhanh độ cận

Nhiều người nghĩ rằng đeo lens nhẹ hơn sẽ giúp “kìm độ”, nhưng ngược lại, điều này khiến mắt phải liên tục căng lên để bù lại tầm nhìn bị thiếu. Sự điều tiết quá mức này khiến độ cận tăng nhanh hơn, đặc biệt ở người trẻ và học sinh lứa tuổi mắt còn đang phát triển.

2.3. Mỏi mắt, nhức đầu và chóng mặt

Đeo lens sai độ khiến hệ thị giác phải làm việc quá sức, dẫn đến hiện tượng mỏi mắt, nhức đầu hoặc chóng mặt. Những triệu chứng này có thể xuất hiện sau vài giờ đeo lens và ngày càng rõ rệt nếu bạn không điều chỉnh kịp thời.

2.4. Giảm thị lực và gây nhược thị

Nếu tình trạng nhìn mờ kéo dài do đeo lens thấp độ, não sẽ “quen” với việc nhận hình ảnh không rõ nét. Về lâu dài, điều này có thể khiến thị lực suy giảm hoặc dẫn đến nhược thị, đặc biệt nguy hiểm với trẻ nhỏ khi khả năng phát triển thị giác chưa hoàn thiện.

2.5. Gây sai lệch cảm nhận khoảng cách

Khi không nhìn rõ, bạn sẽ khó ước lượng chính xác khoảng cách và kích thước của vật thể. Điều này có thể dẫn đến va chạm, trượt ngã hoặc nguy hiểm hơn khi tham gia giao thông. Với những người chơi thể thao, việc cảm nhận sai khoảng cách còn làm giảm phản xạ và hiệu suất thi đấu.

3. Đeo lens cần lưu ý những gì?

Nếu sử dụng sai cách, lens có thể gây khô, ngứa, đỏ mắt hoặc thậm chí viêm giác mạc. Vì vậy, để đôi mắt luôn khỏe mạnh, bạn cần đặc biệt lưu ý những điều sau:

3.1. Thời gian sử dụng

Một trong những yếu tố quan trọng nhất khi đeo lens (kính áp tròng) là tuân thủ thời gian sử dụng được khuyến nghị. Mỗi loại lens đều có thời hạn riêng, dùng 1 ngày, 2 tuần, 1 tháng hoặc 3 tháng. Tuyệt đối không nên cố gắng “kéo dài” thời gian sử dụng vì điều này dễ khiến vi khuẩn tích tụ, gây khô mắt, viêm giác mạc hoặc thậm chí loét giác mạc.

Ngoài ra, bạn chỉ nên đeo lens tối đa 6–8 tiếng mỗi ngày để mắt có thời gian “thở” và được cung cấp đủ oxy. Không nên đeo lens khi ngủ, tắm, bơi hoặc làm việc trong môi trường có nhiều bụi, vì dễ làm xước giác mạc và tăng nguy cơ nhiễm trùng. 

3.2. Luôn đeo lens đúng độ

Đeo lens không đúng độ không chỉ gây mỏi mắt, nhức đầu mà còn có thể khiến thị lực suy giảm nhanh hơn. Trước khi chọn mua hoặc thay đổi loại lens, bạn nên đo khúc xạ và xác định độ cận/viễn/loạn chính xác.

Mỗi người có cấu trúc mắt khác nhau, nên lens cần phù hợp với độ cong giác mạc (BC) và đường kính (DIA) để ôm khít mắt mà vẫn tạo cảm giác dễ chịu. Việc chọn lens chỉ dựa vào thông số trên hộp cũ hoặc mua theo cảm tính là sai lầm phổ biến. 

3.3. Bảo quản lens đúng cách

Lens là vật tiếp xúc trực tiếp với bề mặt mắt, nên vệ sinh và bảo quản đúng cách là điều bắt buộc. Trước khi chạm vào lens, bạn cần rửa tay thật sạch và lau khô bằng khăn mềm không xơ. Sau khi tháo lens, hãy rửa sạch bằng dung dịch chuyên dụng (tuyệt đối không dùng nước máy, nước muối sinh lý hay nước lọc).

Lens cần được ngâm trong hộp riêng, thay dung dịch mới mỗi ngày và vệ sinh hộp đựng lens ít nhất 1 lần/tuần. Nếu thấy lens có dấu hiệu trầy, khô, biến dạng hoặc mờ đục, hãy bỏ ngay, không nên cố sử dụng tiếp. Một thói quen bảo quản cẩn thận sẽ giúp bạn giữ lens luôn sạch, trong và bảo vệ mắt khỏi nguy cơ nhiễm khuẩn.

3.4. Tham khảo ý kiến chuyên gia 

Trước khi bắt đầu đeo lens, hoặc khi có bất kỳ dấu hiệu khó chịu nào như khô, đỏ, cộm hay nhức mắt, bạn nên đến khám tại các cơ sở chuyên khoa uy tín.

Đặc biệt, tại Bệnh viện Mắt Sài Gòn Biên Hòa giới thiệu phương pháp điều chỉnh tật khúc xạ không phẫu thuật với kính áp tròng Ortho-K. Dựa trên các thông số giác mạc chi tiết thu được, đội ngũ bác sĩ giàu kinh nghiệm sẽ thiết kế riêng cho bạn một cặp kính Ortho-K đeo vào ban đêm.

Kính sẽ nhẹ nhàng định hình lại giác mạc trong lúc bạn ngủ, giúp bạn có được thị lực sắc nét suốt cả ngày hôm sau mà không cần phụ thuộc vào kính gọng hay kính áp tròng ban ngày. Đây là giải pháp lý tưởng cho những ai mong muốn sự tự do tối đa trong công việc và sinh hoạt.

4. Các thắc mắc thường gặp

4.1. Vì sao nhiều người lại chọn lens thấp hơn độ thật?

Nhiều người nghĩ rằng nên chọn lens có độ thấp hơn kính gọng để tránh cảm giác “choáng” khi đeo, hoặc tin rằng đeo độ thấp hơn sẽ giúp mắt bớt phụ thuộc vào kính. Một số khác chọn sai do đo độ không chính xác hoặc mua theo cảm tính.

Tuy nhiên, đây là quan niệm sai lầm. Lens thấp hơn độ thật khiến mắt phải điều tiết liên tục để nhìn rõ, dẫn đến mỏi mắt, nhức đầu, nhìn mờ và về lâu dài làm giảm thị lực thật. Vì vậy, tốt nhất bạn nên đo mắt chuyên sâu và chọn đúng độ lens được bác sĩ nhãn khoa khuyến nghị.

4.2. Có nên tự đo và chọn lens online không?

Câu trả lời là không nên. Việc tự đo hoặc chọn lens qua mạng tiềm ẩn rất nhiều rủi ro. Bạn có thể chọn sai độ, sai kích cỡ, hoặc mua phải hàng kém chất lượng, gây khô, mỏi, thậm chí trầy xước giác mạc và nhiễm trùng mắt.

Mỗi người có độ cận, độ cong giác mạc và kích thước mắt khác nhau, nên việc chọn lens cần được đo và tư vấn bởi chuyên gia Nhãn khoa. Chỉ khi đó, bạn mới có thể đảm bảo lens phù hợp, an toàn và thoải mái khi sử dụng.

4.3. Đeo lens sai độ lâu ngày có thể phục hồi lại không?

Rất tiếc, không thể. Khi đeo lens sai độ trong thời gian dài, mắt phải hoạt động quá mức để điều chỉnh hình ảnh, dẫn đến nhiều hậu quả nghiêm trọng như:

• Giảm thị lực nhanh hơn
• Biến dạng giác mạc
• Mỏi, khô và nhức mắt kéo dài
• Thậm chí có thể gây nhược thị hoặc nhiễm trùng mắt

Tóm lại, đeo lens thấp hơn độ cận có sao không? Đây không phải là lựa chọn an toàn nếu không có chỉ định từ bác sĩ nhãn khoa. Nếu cố tình sử dụng kính áp tròng thấp hơn độ cận sẽ khiến mắt phải điều tiết nhiều hơn, gây mỏi, nhức mắt và làm tình trạng cận thị tiến triển nhanh hơn. Để sử dụng lens an toàn và hiệu quả, bạn nên kiểm tra thị lực định kỳ, chọn loại lens đúng độ, đúng kích thước và tuân theo hướng dẫn của chuyên gia nhãn khoa.