Khi mắt nhìn thấy màu vàng, đừng xem nhẹ vì đây có thể là dấu hiệu cảnh báo sớm của nhiều bệnh lý nguy hiểm như đục thủy tinh thể, tổn thương võng mạc hoặc vấn đề về gan. Nếu hiện tượng này kéo dài, người bệnh có thể suy giảm thị lực, rối loạn màu sắc và ảnh hưởng nghiêm trọng đến sinh hoạt hằng ngày. Nhằm giúp bạn nhận biết và xử lý đúng cách, Bệnh viện Mắt Sài Gòn Biên Hòa sẽ hướng dẫn bạn tìm chi tiết dưới đây.

1. Hiện tượng mắt nhìn thấy màu vàng là gì?

Hiện tượng mắt nhìn thấy màu vàng là tình trạng người bệnh quan sát mọi vật xung quanh và nhận thấy hình ảnh bị ngả vàng hoặc ám vàng so với màu sắc thực tế. Khi đó, khả năng phân biệt màu sắc bị sai lệch, khiến việc quan sát, đọc chữ hoặc nhận diện vật thể trở nên khó khăn hơn.

Trong nhiều trường hợp, hiện tượng mắt nhìn thấy màu vàng chỉ là phản ứng sinh lý tạm thời, thường xảy ra vào buổi sáng khi vừa thức dậy hoặc khi mắt tiếp xúc với ánh sáng mạnh đột ngột. Lúc này, mắt chưa kịp điều tiết để thích nghi với cường độ sáng, dẫn đến cảm giác nhìn mọi thứ bị ngả vàng. Hiện tượng này sẽ nhanh chóng biến mất sau vài phút khi mắt ổn định lại.

Tuy nhiên, nếu mắt nhìn thấy màu vàng kéo dài, xảy ra thường xuyên hoặc kèm theo các triệu chứng khác như mờ mắt, đau nhức, chói sáng, thì đây không còn là hiện tượng sinh lý bình thường. Thay vào đó, đó có thể là dấu hiệu cảnh báo bệnh lý về mắt hoặc gan, cần được khám chuyên khoa sớm để xác định nguyên nhân và điều trị kịp thời.

2. Nguyên nhân mắt nhìn thấy màu vàng

Hiện tượng mắt nhìn thấy màu vàng có thể bắt nguồn từ nhiều nguyên nhân khác nhau, từ yếu tố sinh lý tạm thời đến các bệnh lý nguy hiểm về mắt hoặc gan.

2.1. Do yếu tố sinh lý bình thường

Trong nhiều trường hợp, mắt nhìn thấy màu vàng chỉ là hiện tượng sinh lý tạm thời, thường xảy ra vào buổi sáng khi mới thức dậy. Lúc này, mắt vẫn đang trong quá trình thích nghi với ánh sáng ban ngày, nên hình ảnh nhìn thấy có thể bị ngả vàng nhẹ. Người bệnh có thể cảm thấy mắt hơi khô, mờ nhẹ hoặc nhòe sáng, nhưng tình trạng này sẽ tự biến mất sau vài phút khi mắt điều tiết ổn định trở lại.

Đây là hiện tượng hoàn toàn bình thường, không gây tổn thương cho giác mạc hay võng mạc, và không ảnh hưởng đến thị lực lâu dài. Tuy nhiên, nếu tình trạng kéo dài hoặc đi kèm cảm giác đau, chói, mỏi mắt, bạn nên đi khám để loại trừ nguyên nhân bệnh lý tiềm ẩn.

2.2. Do bệnh lý về mắt

Một trong những nguyên nhân phổ biến khiến mắt nhìn thấy màu vàng là do bệnh đục thủy tinh thể. Tình trạng này khiến thủy tinh thể bị mờ đục, ánh sáng không đi qua đúng cách và làm hình ảnh bị biến dạng hoặc ám vàng. Người mắc bệnh thường có biểu hiện:

• Nhìn mờ dần, đặc biệt vào ban đêm.
• Cảm nhận màu sắc nhạt hoặc ngả vàng.
• Tầm nhìn bị lóa sáng khi tiếp xúc với nguồn sáng mạnh.

Dù bệnh đục thủy tinh thể thường gặp ở người lớn tuổi, nhưng người trẻ tuổi cũng có thể mắc phải nếu thường xuyên sử dụng thiết bị điện tử, thức khuya, tiếp xúc ánh sáng xanh hoặc có chế độ sinh hoạt thiếu lành mạnh.

Nếu không được điều trị sớm, tình trạng này có thể dẫn đến suy giảm thị lực nghiêm trọng, thậm chí mất thị lực vĩnh viễn. Vì vậy, khi nhận thấy dấu hiệu hiện tượng mắt nhìn thấy màu vàng, người bệnh nên đi khám chuyên khoa mắt để được chẩn đoán và can thiệp kịp thời.

2.3. Do bệnh lý về gan

Trong một số trường hợp, lòng trắng mắt chuyển sang màu vàng không phải do bệnh tại mắt, mà là biểu hiện của rối loạn chức năng gan. Cần phân biệt giữa hai hiện tượng:

• Nhìn mọi vật có ánh vàng: Thường là vấn đề ở mắt.
• Lòng trắng mắt bị vàng: Thường là dấu hiệu của bệnh toàn thân, đặc biệt là bệnh gan.

Khi gan hoạt động kém, bilirubin (một sắc tố màu vàng) không được đào thải đúng cách và sẽ tích tụ trong máu. Chất này lắng đọng ở các mô, khiến củng mạc mắt (lòng trắng) dần chuyển sang màu vàng.

Hiện tượng vàng lòng trắng mắt thường xuất hiện sớm và dễ nhận thấy, vì vậy mắt có thể là “tấm gương” phản ánh sức khỏe của gan. Nếu bạn thấy lòng trắng mắt của mình ngả vàng, nhất là kèm theo mệt mỏi, chán ăn hoặc nước tiểu sẫm màu, nên đi khám bác sĩ để kiểm tra chức năng gan.

3. Mắt nhìn thấy màu vàng ảnh hưởng gì đến thị lực?

Khi mắt nhìn thấy màu vàng do yếu tố sinh lý, ví dụ như sau khi ngủ dậy hoặc khi mắt chưa thích nghi với ánh sáng mạnh, hiện tượng này chỉ mang tính tạm thời và vô hại. Sau vài phút điều tiết, võng mạc và tế bào cảm quang hoạt động bình thường trở lại, thị lực được phục hồi hoàn toàn mà không để lại di chứng.

Tuy nhiên, nếu tình trạng hiện tượng mắt nhìn thấy màu vàng kéo dài, lặp lại thường xuyên, hoặc đi kèm biểu hiện nhìn mờ, đau nhức mắt, hoa mắt, lóa sáng, đó có thể là dấu hiệu cảnh báo bệnh lý thị giác nghiêm trọng như:

• Đục thủy tinh thể: khiến hình ảnh đi vào mắt bị méo mó, giảm độ trong suốt của thủy tinh thể, làm người bệnh nhìn mọi vật như bị phủ lớp sương vàng.
• Thoái hóa điểm vàng: làm suy yếu vùng trung tâm võng mạc, dẫn đến rối loạn màu sắc và giảm độ nhạy tương phản, khiến việc phân biệt màu trở nên khó khăn.
• Bệnh lý về gan: ảnh hưởng gián tiếp đến lòng trắng mắt và sắc tố võng mạc, làm tầm nhìn mờ đục, ánh sáng bị ám vàng.

Theo các bác sĩ tại Bệnh viện Mắt Sài Gòn Biên Hòa, nếu mắt nhìn thấy màu vàng do bệnh lý mà không được điều trị kịp thời, thị lực có thể suy giảm dần theo thời gian, thậm chí dẫn đến mất thị lực không hồi phục.

4. Nên làm gì khi mắt nhìn thấy màu vàng?

Khi nhận thấy mắt nhìn thấy màu vàng hoặc có hiện tượng ám xanh trong tầm nhìn, điều quan trọng là không nên chủ quan. Dưới đây là những việc bạn nên thực hiện để bảo vệ thị lực và ngăn ngừa các tổn thương thị giác nghiêm trọng:

• Vệ sinh mắt thường xuyên bằng nước muối sinh lý: Rửa mắt hằng ngày giúp loại bỏ bụi bẩn, vi khuẩn và các yếu tố kích thích có thể làm biến đổi cảm nhận màu sắc. Thói quen này còn giúp giảm nguy cơ viêm kết mạc, khô mắt hoặc kích ứng võng mạc.
• Sử dụng nước nhỏ mắt nhân tạo để dưỡng ẩm và làm dịu mắt: Các loại nước nhỏ mắt chứa Acid Hyaluronic 0.1% dạng liên kết chéo (X-cross linked) như Soyal X có tác dụng cấp ẩm chuyên sâu, giảm nhanh cảm giác khô, mỏi, cộm hoặc nhức mắt. Việc giữ ẩm đều đặn cho bề mặt nhãn cầu giúp tăng độ trong của phim nước mắt, hạn chế tình trạng nhìn vật bị sai màu hoặc mờ nhòe.
• Đeo kính chất lượng cao khi ra ngoài: Ánh sáng xanh từ màn hình và tia UV từ mặt trời có thể làm rối loạn cảm nhận màu sắc và gây mỏi võng mạc. Vì vậy, nên chọn các loại kính chính hãng có tròng chống tia UV và hạn chế ánh sáng xanh, ví dụ các gọng kính Montblanc, Molsion, Gucci, Burberry hoặc S.T Dupont, để bảo vệ mắt tối ưu và duy trì tầm nhìn trong sáng.
• Thăm khám chuyên khoa mắt nếu triệu chứng kéo dài: Nếu sau khi vệ sinh và chăm sóc tại nhà mà hiện tượng mắt nhìn thấy màu xanh không giảm, hoặc kèm theo các dấu hiệu nhìn mờ, lóe sáng, đau nhức, bạn nên đến bệnh viện chuyên khoa mắt để được kiểm tra bằng thiết bị chuyên sâu.

5. Cách phòng ngừa hiện tượng mắt nhìn thấy màu vàng

Để giảm nguy cơ mắt nhìn thấy màu vàng, bạn có thể thực hiện các biện pháp sau:

• Hạn chế thời gian tiếp xúc với màn hình điện tử và áp dụng quy tắc 20-20-20, sau 20 phút nhìn màn hình hãy nhìn xa 20 feet khoảng 6 mét trong 20 giây.
• Đảm bảo ánh sáng phù hợp khi làm việc hoặc đọc sách, tránh môi trường quá sáng hoặc quá tối khiến mắt phải điều tiết quá mức.
• Bổ sung thực phẩm tốt cho mắt như cà rốt, cá hồi, trứng và rau xanh đậm giàu vitamin A, lutein và zeaxanthin để tăng cường sức khỏe võng mạc.
• Đeo kính râm chống tia UV khi ra ngoài, đặc biệt vào thời điểm nắng gắt hoặc khi đi đường dài.
• Ngủ đủ giấc và nghỉ ngơi hợp lý để tế bào thần kinh thị giác phục hồi và duy trì khả năng cảm nhận màu sắc chính xác.
• Khám mắt định kỳ mỗi sáu tháng để phát hiện sớm các bất thường về võng mạc, thần kinh thị giác hoặc sắc giác.

Mắt nhìn thấy màu vàng không chỉ ảnh hưởng đến tầm nhìn mà còn có thể là biểu hiện của bệnh đục thủy tinh thể, tổn thương võng mạc hoặc bệnh lý gan nghiêm trọng. Đó là dấu hiệu mà bạn tuyệt đối không nên bỏ qua hay tự điều trị tại nhà. Nếu bạn đang gặp tình trạng này, hãy đến ngay Bệnh viện Mắt Sài Gòn Biên Hòa để được bác sĩ chuyên khoa thăm khám và chẩn đoán nguyên nhân chính xác nhé.