Điều trị bệnh võng mạc là một trong những vấn đề quan trọng hàng đầu trong chăm sóc sức khỏe mắt hiện nay. Bệnh võng mạc nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời có thể gây suy giảm thị lực nghiêm trọng, thậm chí dẫn đến mù lòa. Bệnh viện Mắt Biên Hòa Sài Gòn sẽ cung cấp thông tin chi tiết, hữu ích về quá trình điều trị bệnh võng mạc, giúp bạn có lựa chọn đúng đắn và hiệu quả nhất.

1. Bệnh võng mạc là gì?

Bệnh võng mạc là tổn thương ở lớp võng mạc là bộ phận quan trọng trong mắt chịu trách nhiệm tiếp nhận và xử lý hình ảnh. Các dạng phổ biến gồm bệnh võng mạc tiểu đường thoái hóa điểm vàng viêm võng mạc và rách võng mạc.

Ngay cả tổn thương nhỏ cũng có thể gây mờ méo hình hoặc chấm đen trong tầm nhìn. Nếu không phát hiện sớm thị lực có thể giảm nhanh và dẫn đến mù lòa.

Các nguyên nhân gây bệnh võng mạc khá đa dạng:

• Yếu tố di truyền
• Bệnh lý toàn thân như tiểu đường, tăng huyết áp
• Chấn thương mắt do tai nạn
• Lão hóa tự nhiên làm thoái hóa cấu trúc võng mạc

Chính vì tính chất diễn tiến âm thầm và nguy cơ ảnh hưởng vĩnh viễn đến thị lực, việc phát hiện sớm và tiến hành điều trị bệnh võng mạc kịp thời là yếu tố then chốt để bảo tồn khả năng nhìn.

2. Khi nào cần điều trị bệnh võng mạc?

Bệnh võng mạc có thể tiến triển âm thầm mà không gây đau đớn hay triệu chứng rõ ràng ở giai đoạn đầu. Tuy nhiên, điều đó không có nghĩa là chúng ta có thể chủ quan. Dưới đây là những dấu hiệu và trường hợp bắt buộc phải thăm khám và tiến hành điều trị bệnh võng mạc càng sớm càng tốt:

Xuất hiện các triệu chứng bất thường về thị lực:

• Nhìn mờ, thị lực giảm dần
• Nhìn thấy các đốm đen, đốm sáng hoặc bóng mờ trôi nổi trước mắt
• Nhìn hình bị biến dạng, méo mó, nhất là khi đọc sách hoặc nhìn vật thể gần
• Mất thị lực đột ngột một phần hoặc toàn bộ

Đây là những dấu hiệu rõ ràng cho thấy võng mạc đang gặp vấn đề và cần được can thiệp chuyên khoa ngay lập tức để điều trị bệnh võng mạc hiệu quả, tránh để lại biến chứng nghiêm trọng.

Người có các yếu tố nguy cơ cao:

• Bệnh nhân tiểu đường, đặc biệt là người đã mắc trên 5 năm
• Người bị tăng huyết áp lâu năm, rối loạn mỡ máu
• Người có tiền sử bị chấn thương mắt, từng phẫu thuật mắt
• Người có tiền sử gia đình mắc các bệnh lý võng mạc
• Người trên 50 tuổi, đặc biệt có dấu hiệu thoái hóa điểm vàng

Trong các trường hợp này, dù chưa xuất hiện triệu chứng rõ rệt, vẫn nên khám tầm soát võng mạc định kỳ để phát hiện tổn thương sớm và can thiệp kịp thời.

Kết quả kiểm tra cho thấy tổn thương võng mạc: Ngay cả khi chưa có dấu hiệu lâm sàng rõ ràng, nếu trong quá trình khám mắt chuyên sâu, bác sĩ phát hiện tổn thương ở võng mạc, bạn cũng cần tiến hành các phương pháp điều trị bệnh võng mạc phù hợp như: laser quang đông, tiêm nội nhãn, hoặc phẫu thuật cắt dịch kính để ngăn ngừa bệnh tiến triển nặng hơn.

3. Các phương pháp điều trị bệnh võng mạc hiện nay

Dưới đây là những phương pháp điều trị bệnh võng mạc hiện đại, hiệu quả và được áp dụng phổ biến hiện nay:

3.1. Phẫu thuật cắt dịch kính

Phẫu thuật cắt dịch kính là phương pháp tiên tiến áp dụng khi bệnh võng mạc đã tiến triển nặng, như xuất huyết dịch kính, bong võng mạc, sẹo xơ co kéo võng mạc hoặc biến chứng tiểu đường. Bác sĩ sẽ loại bỏ dịch kính bị đục, máu hoặc mô sẹo trong mắt để tạo không gian giúp võng mạc phục hồi hoặc trở lại vị trí ban đầu. Đây là phương pháp can thiệp sâu nhưng có thể cứu thị lực trong nhiều trường hợp cấp cứu.

3.2. Phẫu thuật độn đai củng mạc

Phương pháp này thường được áp dụng trong điều trị bong võng mạc do rách hoặc thủng. Bác sĩ sẽ sử dụng một vòng silicone mềm đặt quanh củng mạc (tròng trắng của mắt), giúp tạo áp lực đẩy lớp võng mạc bong ra trở lại vị trí bình thường.

Mục tiêu của kỹ thuật là giữ võng mạc dính lại và phục hồi chức năng thị giác. Đây là một kỹ thuật phẫu thuật đã được áp dụng rộng rãi và mang lại hiệu quả cao trong việc điều trị bệnh võng mạc do nguyên nhân cơ học.

3.3. Laser quang đông võng mạc ngoại vi

Phương pháp ít xâm lấn này thường được áp dụng trong điều trị bệnh võng mạc tiểu đường, rách võng mạc hoặc tân mạch bất thường. Bác sĩ sử dụng tia laser chuẩn xác tạo các vết sẹo nhỏ nhằm ngăn ngừa xuất huyết, bong võng mạc hoặc sự phát triển bất thường của mạch máu trong mắt.

Ưu điểm của phương pháp này là thời gian thực hiện nhanh, không gây đau nhiều, bệnh nhân có thể sinh hoạt bình thường sau điều trị, tuy nhiên vẫn cần theo dõi định kỳ để kiểm tra hiệu quả và tránh tái phát.

3.4. Phương pháp tiêm nội nhãn

Hiện nay, tiêm nội nhãn đang là phương pháp điều trị bệnh võng mạc được ứng dụng rất rộng rãi trên thế giới nhờ tính chính xác và hiệu quả vượt trội.

Trong kỹ thuật này, bác sĩ sẽ dùng kim chuyên dụng cực nhỏ để tiêm thuốc trực tiếp vào dịch kính của mắt, xuyên qua tròng trắng (củng mạc). Thuốc sẽ được thẩm thấu sâu vào võng mạc và các cấu trúc khác trong mắt, giúp đạt được nồng độ điều trị tối đa trong nhãn cầu mà hạn chế tối đa tác dụng phụ toàn thân.

Bạn có thể tưởng tượng mắt như quả nhãn với tròng trắng là vỏ, dịch kính là ruột và võng mạc là hạt. Khi võng mạc tổn thương, thuốc nhỏ mắt chỉ tác động bên ngoài giống như tưới nước vào vỏ nhãn mà không vào được bên trong. Tiêm nội nhãn đưa thuốc trực tiếp vào bên trong giúp điều trị đúng vị trí và hiệu quả hơn.

4. Chăm sóc mắt sau điều trị và phòng ngừa tái phát

Dưới đây là những nguyên tắc quan trọng mà bạn cần ghi nhớ:

• Tuân thủ dùng thuốc đúng chỉ định và tái khám đúng lịch
• Bảo vệ mắt bằng cách tránh dụi mắt, hạn chế tiếp xúc môi trường ô nhiễm, đeo kính bảo vệ và giảm thời gian dùng thiết bị điện tử sau điều trị
• Ăn uống bổ sung vitamin và dưỡng chất tốt cho mắt, uống đủ nước, hạn chế đường và chất béo
• Tránh hút thuốc, làm việc trong ánh sáng yếu và các hoạt động mạnh gây va chạm vùng mắt
• Khám mắt định kỳ, kiểm soát tốt bệnh nền và đi khám ngay khi có dấu hiệu bất thường để phòng ngừa tái phát

Lưu ý: Dù quá trình điều trị ban đầu đã mang lại kết quả khả quan, nhưng nếu không chăm sóc đúng cách, bệnh võng mạc vẫn có thể tái phát và gây suy giảm thị lực nghiêm trọng. Chính vì vậy, hãy chủ động bảo vệ đôi mắt của mình mỗi ngày.

5. Chi phí điều trị bệnh võng mạc

Chi phí điều trị bệnh võng mạc không cố định, mà phụ thuộc vào tình trạng cụ thể của từng bệnh nhân, phương pháp điều trị được chỉ định, loại thuốc sử dụng và số lần tái khám.

Tại Bệnh viện Mắt Biên Hòa Sài Gòn, chi phí được công khai rõ ràng, minh bạch, giúp người bệnh an tâm lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp với khả năng tài chính mà vẫn đảm bảo hiệu quả.

Chi phí tham khảo cho một số phương pháp điều trị phổ biến:

• Khám chuyên khoa mắt: từ 150.000 – 300.000 đồng/lần
• Laser quang đông võng mạc: từ 2.000.000 – 4.000.000 đồng/lần
• Tiêm nội nhãn:
  • Bevacizumab: khoảng 3.500.000 – 5.000.000 đồng/lần
  • Ranibizumab (Lucentis): khoảng 18.000.000 – 22.000.000 đồng/lần
• Phẫu thuật cắt dịch kính: từ 20.000.000 – 40.000.000 đồng/lần
• Phẫu thuật độn đai củng mạc: từ 18.000.000 – 30.000.000 đồng/lần

Mức giá trên có thể thay đổi tùy vào tình trạng bệnh, loại thuốc sử dụng và công nghệ can thiệp.

6. Tiên lượng sau điều trị bệnh võng mạc

Tiên lượng sau điều trị bệnh võng mạc phụ thuộc vào mức độ tổn thương và thời điểm phát hiện bệnh. Nếu được phát hiện và điều trị sớm, người bệnh có thể duy trì hoặc cải thiện thị lực tốt.

Các yếu tố ảnh hưởng đến tiên lượng gồm:

• Giai đoạn bệnh: Phát hiện sớm giúp phục hồi tốt hơn, phát hiện muộn thường khó hồi phục hoàn toàn.
• Phương pháp điều trị: Tiêm nội nhãn, laser, phẫu thuật giúp kiểm soát tiến triển và giảm tổn thương.
• Chăm sóc sau điều trị: Tuân thủ hướng dẫn và tái khám định kỳ giúp hạn chế tái phát và duy trì kết quả lâu dài.

Mục tiêu quan trọng nhất là giữ được thị lực hiện tại và hạn chế mù lòa. Vì vậy, việc khám sớm và điều trị kịp thời rất cần thiết.

7. Lưu ý khi điều trị bệnh võng mạc

Việc tuân thủ các lưu ý quan trọng trong quá trình điều trị bệnh võng mạc sẽ giúp nâng cao hiệu quả, giảm nguy cơ biến chứng và tái phát.

• Tuân thủ chỉ định của bác sĩ: Đúng lịch hẹn tái khám, không tự ý ngưng thuốc hoặc bỏ điều trị giữa chừng.
• Kiểm soát tốt các bệnh nền: Đặc biệt là bệnh tiểu đường, huyết áp cao – những nguyên nhân phổ biến gây bệnh võng mạc.
• Chăm sóc mắt sau điều trị: Tránh va đập mạnh, không dụi mắt, giữ vệ sinh mắt sạch sẽ.
• Theo dõi các dấu hiệu bất thường: Nếu có đau, đỏ, giảm thị lực hoặc chảy nước mắt nhiều cần báo ngay bác sĩ
• Hạn chế sử dụng thiết bị điện tử quá lâu: Giúp giảm mỏi mắt, hỗ trợ phục hồi thị lực.
• Duy trì chế độ dinh dưỡng hợp lý: Bổ sung vitamin A, C, E và omega-3 tốt cho sức khỏe võng mạc.
• Không tự ý dùng thuốc hoặc phương pháp chưa được kiểm chứng: Tránh làm tổn thương thêm võng mạc.
• Kiểm soát tốt các bệnh nền: Đặc biệt là bệnh tiểu đường và huyết áp cao, đây là những nguyên nhân phổ biến gây tổn thương võng mạc. Việc phối hợp điều trị với bác sĩ nội tiết hoặc bác sĩ tim mạch rất quan trọng để ổn định bệnh nền, từ đó nâng cao hiệu quả điều trị các bệnh lý về võng mạc.

8. Câu hỏi thường gặp

8.1. Bệnh võng mạc có chữa khỏi hoàn toàn được không?

Điều trị bệnh võng mạc giúp kiểm soát tiến triển, bảo vệ và cải thiện thị lực, nhưng khả năng chữa khỏi hoàn toàn phụ thuộc vào loại bệnh và mức độ tổn thương. Nếu phát hiện sớm, điều trị kịp thời, nhiều trường hợp có thể duy trì thị lực ổn định, tránh mù lòa. Tuy nhiên, với những tổn thương nặng, bệnh có thể không phục hồi hoàn toàn nhưng vẫn có thể kiểm soát tốt để hạn chế biến chứng.

8.2. Điều trị bệnh võng mạc có đau không?

Các phương pháp như tiêm nội nhãn hay phẫu thuật cắt dịch kính được thực hiện dưới gây tê hoặc gây mê nên bệnh nhân thường không cảm thấy đau nhiều. Sau điều trị, có thể có cảm giác khó chịu nhẹ hoặc mờ mắt tạm thời, nhưng bác sĩ sẽ hướng dẫn chăm sóc cụ thể để giảm thiểu khó chịu.

8.3. Sau điều trị có cần kiêng cữ gì không?

Sau khi điều trị bệnh võng mạc, người bệnh cần kiêng các hoạt động gây áp lực hoặc chấn thương cho mắt như dụi mắt mạnh, vận động thể thao nặng, hoặc tiếp xúc môi trường nhiều bụi bẩn. Ngoài ra, cần tuân thủ chế độ dinh dưỡng và lịch tái khám để theo dõi tình trạng mắt, hạn chế nguy cơ tái phát.

Thực hiện đúng phác đồ điều trị bệnh võng mạc và chăm sóc mắt sau điều trị đóng vai trò then chốt giúp duy trì thị lực và ngăn ngừa tái phát. Người bệnh cần lưu ý thăm khám định kỳ và tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ để đạt kết quả tốt nhất. Tại Bệnh viện Mắt Biên Hòa Sài Gòn, chúng tôi cam kết mang đến cho bạn các giải pháp điều trị an toàn, hiệu quả.