5 dấu hiệu bị loạn thị: Đâu là triệu chứng loạn thị nặng?

Loạn thị là tật khúc xạ phổ biến, khiến tầm nhìn trở nên mờ hoặc méo. Việc nhận biết sớm các dấu hiệu bị loạn thị sẽ giúp bạn kịp thời cải thiện và bảo vệ sức khỏe đôi mắt. Cùng Bệnh viện Mắt Sài Gòn Biên Hòa khám phá 5 dấu hiệu điển hình và cách khắc phục hiệu quả.

1. Nhận biết 5 dấu hiệu đặc trưng nhất của loạn thị

Loạn thị là một tật khúc xạ phổ biến nhưng thường bị bỏ qua cho đến khi thị lực đã suy giảm rõ rệt. Dưới đây là 5 triệu chứng loạn thị đáng cảnh báo mà bạn nên lưu ý để bảo vệ cửa sổ tâm hồn của mình:

1.1. Nhìn mờ ở mọi khoảng cách

Bạn có cảm giác nhìn vật gì cũng mờ mờ, không rõ nét, dù ở gần hay xa? Đây chính là dấu hiệu phổ biến nhất của loạn thị. Không giống như cận thị (chỉ nhìn mờ khi xa) hay viễn thị (chỉ nhìn mờ khi gần), người bị loạn thị sẽ gặp khó khăn trong việc nhìn rõ ở bất kỳ khoảng cách nào.

Việc cố gắng dụi mắt, nheo mắt hoặc nghiêng đầu có thể giúp bạn cảm thấy dễ chịu tạm thời, nhưng tầm nhìn vẫn không cải thiện. Nếu tình trạng này kèm theo đau đầu và nhức mắt, bạn nên đi khám ngay.

1.2. Nhìn đôi (Song thị)

Khi nhìn một vật, bạn thấy xuất hiện hai hoặc nhiều hình ảnh chồng lên nhau? Đây có thể là dấu hiệu bị loạn thị ở mức độ nặng. Song thị khiến bạn khó phân biệt đâu là ảnh thật, đâu là ảnh ảo, từ đó ảnh hưởng lớn đến khả năng đọc sách, lái xe hay di chuyển.

Người bị loạn thị nặng còn có xu hướng nheo mắt hoặc chớp mắt liên tục để cố lấy lại hình ảnh rõ nét. Nếu không xử lý kịp thời, thị lực sẽ suy giảm nghiêm trọng hơn.

1.3. Mỏi mắt, đau hoặc ngứa mắt thường xuyên

Bạn có cảm giác mắt nhanh mỏi sau khi làm việc, đọc sách hay sử dụng thiết bị điện tử? Đây cũng là một cảnh báo quan trọng của loạn thị. Do mắt phải liên tục điều tiết để bù đắp cho hình ảnh méo mó, bạn sẽ dễ gặp tình trạng đau nhức, khô mắt hoặc ngứa mắt.

Nếu tình trạng này diễn ra thường xuyên và không thuyên giảm dù đã nghỉ ngơi hợp lý, rất có thể bạn đang bị loạn thị.

1.4. Nhạy cảm với ánh sáng

Một dấu hiệu dễ nhận biết nữa là sự nhạy cảm bất thường với ánh sáng. Người bị loạn thị thường cảm thấy khó chịu khi tiếp xúc với ánh sáng mạnh hoặc ánh sáng chói từ đèn, màn hình hoặc ánh nắng mặt trời.

Bạn có thể thấy mình hay lấy tay che mắt hoặc né tránh những nơi có nhiều ánh đèn, như quán karaoke hay trung tâm thương mại. Đây là phản xạ tự nhiên của mắt nhằm hạn chế cảm giác khó chịu do ánh sáng gây ra.

1.5. Khó khăn khi đọc hoặc làm việc chi tiết

Bạn thường xuyên gặp khó khăn khi đọc sách, soạn văn bản hoặc thực hiện các công việc yêu cầu sự tập trung vào chi tiết nhỏ?

Nếu phải mất nhiều thời gian để lấy nét hoặc thường xuyên thấy các dòng chữ bị nhòe, méo, rất có thể đây là dấu hiệu của loạn thị. Khi cố gắng điều tiết trong thời gian dài sẽ khiến mắt càng dễ mệt mỏi và làm giảm hiệu suất làm việc.

2. Biểu hiện loạn thị ở trẻ em

Khi bị loạn thị, trẻ sẽ nhìn mờ ở mọi khoảng cách. Tuy nhiên, trẻ nhỏ thường không biết cách mô tả cảm giác này hoặc nghĩ rằng đó là điều bình thường, nên không thể tự nhận biết và phản ánh với người lớn. Chính vì vậy, bố mẹ cần đặc biệt chú ý đến những biểu hiện bất thường trong hành vi và sinh hoạt hằng ngày để sớm phát hiện tình trạng loạn thị ở trẻ. Dưới đây là những dấu hiệu bố mẹ nên quan sát kỹ:

2.1. Thường xuyên dùng tay che một bên mắt

Nếu bạn quan sát thấy con hay dùng tay che một mắt khi đọc sách, xem tivi hay thực hiện các hoạt động đòi hỏi sự tập trung vào hình ảnh, đây có thể là dấu hiệu cảnh báo. Việc che một mắt giúp trẻ “giảm bớt” cảm giác mờ nhòe và điều chỉnh tầm nhìn tạm thời.

2.2. Hay nheo mắt khi nhìn

Nheo mắt là cách tự nhiên để trẻ cố gắng cải thiện khả năng nhìn rõ vật thể. Nếu con bạn thường xuyên nheo mắt để quan sát các đồ vật hoặc khi phải tập trung nhìn vào bảng, sách vở, rất có thể mắt trẻ đang gặp vấn đề về loạn thị.

2.3. Nghiêng đầu hoặc xoay đầu khi nhìn

Một dấu hiệu bị loạn thị đặc trưng khác là trẻ có xu hướng nghiêng đầu hoặc xoay đầu sang một bên nhằm tìm góc nhìn tốt hơn. Đây là cách trẻ tự điều chỉnh để giảm cảm giác méo mó của hình ảnh.

2.4. Ngồi rất gần màn hình hoặc sách

Nếu con có thói quen ngồi sát màn hình tivi, máy tính bảng hoặc dí mắt vào trang sách khi đọc, đây cũng là tín hiệu cảnh báo tật khúc xạ, trong đó có loạn thị. Việc ngồi gần giúp trẻ cảm thấy hình ảnh rõ hơn một chút nhưng lại không tốt cho mắt về lâu dài.

3. Bệnh loạn thị được chẩn đoán như thế nào?

Để xác định chính xác tình trạng loạn thị, bác sĩ sẽ thực hiện các bước thăm khám và xét nghiệm mắt toàn diện. Dưới đây là quy trình khám và xét nghiệm chẩn đoán loạn thị:

3.1. Kiểm tra thị lực

Đây là bài kiểm tra cơ bản đầu tiên. Người bệnh sẽ được yêu cầu nhìn vào một bảng chữ cái hoặc các ký hiệu treo trên tường ở khoảng cách cố định. Qua việc đánh giá mức độ nhìn rõ hoặc mờ của từng ký tự, bác sĩ có thể nhận diện những dấu hiệu ban đầu của loạn thị.

3.2. Kiểm tra khúc xạ

Ở bước này, bác sĩ sử dụng các thiết bị chuyên dụng để đo lường cách ánh sáng đi vào và khúc xạ (bẻ cong) bên trong mắt. Kết quả giúp xác định mức độ sai lệch của tia sáng khi hội tụ trên võng mạc. Đây là chỉ số quan trọng để chẩn đoán loạn thị.

3.3.. Bản đồ giác mạc

Đây là một kỹ thuật tiên tiến, có thể vẽ “bản đồ” chi tiết về hình dạng bề mặt giác mạc. Người bệnh sẽ được yêu cầu nhìn vào một điểm cố định; thiết bị sẽ thu thập hàng ngàn phép đo vi mô từ bề mặt giác mạc. Sau đó, máy tính phân tích và tái tạo bản đồ màu, giúp bác sĩ phát hiện những chỗ cong không đều.

3.4. Khám bằng đèn khe

Đèn khe là một loại kính hiển vi đặc biệt có chùm ánh sáng mạnh và mảnh chiếu trực tiếp vào mắt. Bác sĩ có thể điều chỉnh độ rộng và cường độ ánh sáng để quan sát rõ ràng từng lớp cấu trúc trong mắt, từ giác mạc đến thủy tinh thể và võng mạc.

4. Loạn thị có chữa được không?

Loạn thị hoàn toàn có thể kiểm soát và điều trị bằng nhiều phương pháp khác nhau, tùy theo độ tuổi và tình trạng thị lực cụ thể.

4.1. Ở trẻ em: Can thiệp sớm để hạn chế tiến triển

Với trẻ bị loạn thị, điều quan trọng nhất là phát hiện và can thiệp sớm. Việc này giúp tránh nguy cơ nhược thị và hỗ trợ sự phát triển thị giác bình thường.

• Thăm khám mắt định kỳ từ 3 tuổi trở lên để phát hiện loạn thị sớm.
• Đeo kính gọng đúng độ giúp điều chỉnh hình ảnh lên võng mạc chính xác.
• Một số trường hợp có thể áp dụng kính Ortho-K (kính áp tròng định hình giác mạc ban đêm) để kiểm soát độ loạn và cải thiện thị lực tạm thời vào ban ngày.

4.2. Ở người lớn: Phẫu thuật khúc xạ là lựa chọn tối ưu

Khi mắt đã ổn định, phẫu thuật khúc xạ là giải pháp điều trị dứt điểm loạn thị. Dưới đây là 4 phương pháp hiện đại được áp dụng phổ biến:

• Phuẫu thuật CLEAR: Công nghệ mổ bằng laser không vạt, ít xâm lấn, tương tự ReLEx SMILE, giúp phục hồi nhanh và giảm khô mắt.
• Mổ mắt Phakic: Cấy thêm thấu kính trong mắt (không lấy đi giác mạc), phù hợp với người có giác mạc mỏng hoặc độ loạn cao.
• SmartSurfACE: Công nghệ laser không chạm, không vạt, không dao, giúp mắt hồi phục nhanh, thích hợp cho giác mạc mỏng.
• Femto Pro: Sử dụng 2 loại laser chính xác cao, tạo vạt giác mạc cực mịn và an toàn, xử lý đồng thời cận – loạn – viễn.

Như vậy, bài viết đã chỉ ra cho bạn các dấu hiệu bị loạn thị điển hình nhất. Nếu bạn nhận thấy bất kỳ dấu hiệu loạn thị nào trong số những dấu hiệu kể trên, đừng ngần ngại đến gặp bác sĩ chuyên khoa mắt để được thăm khám và tư vấn kịp thời. Việc phát hiện sớm và điều trị đúng cách sẽ giúp bạn duy trì thị lực tốt và hạn chế các biến chứng không mong muốn.