Viễn thị bẩm sinh có mổ được không? Giải thích đầy đủ

Không ít người lần đầu nghe chẩn đoán viễn thị bẩm sinh thường hoang mang, nhất là khi thấy con mình gặp khó khăn trong việc nhìn gần. Nhiều phụ huynh thắc mắc: “Viễn thị bẩm sinh có mổ được không?” Liệu phẫu thuật có phải là con đường giúp trẻ lấy lại thị lực tốt hơn hay còn giải pháp nào khác? Hãy cùng Bệnh viện Mắt Sài Gòn Biên Hoà tìm hiểu chi tiết ngay sau đây.

1. Viễn thị bẩm sinh có mổ được không?

Viễn thị bẩm sinh gây ảnh hưởng đáng kể đến khả năng phát triển toàn diện và sinh hoạt hàng ngày của trẻ nhỏ. Vậy viễn thị bẩm sinh có mổ được không? Câu trả lời ngắn gọn là có, nhưng không phải ai bị cũng đủ điều kiện mổ ngay. Phẫu thuật mắt chỉ được cân nhắc khi bệnh nhân hội tụ đầy đủ các yếu tố về tuổi, mức độ tật khúc xạ và tình trạng sức khỏe mắt.

1.1. Độ tuổi và thời điểm phẫu thuật

Thông thường, trẻ em bị viễn thị bẩm sinh chưa được chỉ định phẫu thuật sớm. Lý do là mắt trẻ còn phát triển, vì thế độ viễn thị chưa ổn định:

• Người bệnh chỉ nên mổ khi đủ 18 tuổi trở lên, lúc đó cấu trúc nhãn cầu đã ổn định, độ viễn ít thay đổi.
• Mức viễn thị thường nằm trong khoảng +1 Diop đến +10 Diop mới được xem xét phẫu thuật.

1.2. Điều kiện về mắt

Trước khi mổ, bác sĩ sẽ thăm khám kỹ để loại trừ các bệnh lý tại mắt. Nếu người bệnh đang gặp một trong các vấn đề sau, phẫu thuật sẽ bị chống chỉ định:

• Viêm kết mạc, viêm giác mạc hoặc viêm màng bồ đào.
• Bệnh lý mắt tiến triển như cườm nước (glaucoma) hoặc giác mạc hình chóp.

Những bệnh lý này có thể làm kết quả phẫu thuật kém hiệu quả, thậm chí gây biến chứng nguy hiểm.

1.3. Điều kiện sức khỏe toàn thân

Không chỉ cần đảm bảo các điều kiện về mắt, sức khỏe tổng quát của người bệnh cũng là yếu tố quyết định có thể mổ được hay không. Về cơ bản, các phương pháp phẫu thuật khúc xạ mắt hiện đại đều không thể áp dụng cho người có:

• Rối loạn đông máu, suy giảm miễn dịch.
• Phụ nữ đang mang thai hoặc đang cho con bú, vì có thể ảnh hưởng đến an toàn của mẹ và bé.

2. Các phương pháp phẫu thuật viễn thị bẩm sinh 

Hiện nay có nhiều giải pháp điều trị tùy thuộc vào độ tuổi, độ viễn, tình trạng giác mạc và điều kiện kinh tế của từng người. Dưới đây là các phương pháp phổ biến:

2.1. Phakic IPCL

Mổ mắt Phakic là phương pháp cấy một thấu kính IPCL siêu nhỏ vào bên trong mắt, nằm giữa mống mắt và thủy tinh thể tự nhiên, nhưng không làm thay đổi cấu trúc mắt. Phẫu thuật này không mài giác mạc nên phù hợp với những người có giác mạc mỏng hoặc có độ viễn rất cao mà các phương pháp laser thông thường không thực hiện được.

Ưu điểm của Phakic IPCL là bảo tồn tối đa cấu trúc giác mạc, cho tầm nhìn rõ ràng, ổn định và lâu dài. Thấu kính được thiết kế riêng cho từng bệnh nhân, đảm bảo độ chính xác cao và an toàn. Tuy nhiên, quá trình này thường tốn kém hơn và cần thời gian chờ thấu kính nhập khẩu, nên tổng thời gian chuẩn bị và chi phí sẽ cao hơn so với các phương pháp khác.

2.2. SmartSurfACE

SmartSurfACE là kỹ thuật điều chỉnh thị lực bằng laser trực tiếp trên bề mặt giác mạc, không tạo vạt giác mạc như các phương pháp truyền thống. Chính vì không tạo vạt nên sau mổ, mắt vẫn an toàn nếu người bệnh va chạm hay vận động mạnh, rất thích hợp cho những người có lối sống năng động, chơi thể thao hoặc làm việc trong môi trường dễ va chạm.

2.3. Femto Pro

Công nghệ Femto Pro sử dụng tia laser femtosecond để tạo một vạt mỏng trên giác mạc, sau đó dùng laser excimer để điều chỉnh độ viễn. Thời gian thực hiện rất ngắn: tạo vạt khoảng 15 giây và chỉnh độ viễn khoảng 10 giây cho mỗi mắt.

Điểm đặc biệt của Femto Pro là sau phẫu thuật, người bệnh có thể phục hồi thị lực rõ ràng chỉ sau 2–3 ngày, nhanh hơn SmartSurfACE. Tuy nhiên, phương pháp này yêu cầu giác mạc phải đủ dày và trong thời gian hồi phục cần tránh va chạm mạnh vào mắt để vạt giác mạc không bị ảnh hưởng.

3. Cách chăm sóc mắt khi bị viễn thị bẩm sinh

3.1. Thăm khám mắt định kỳ

Cha mẹ nên đưa trẻ tái khám theo lịch hẹn của bác sĩ chuyên khoa mắt. Kiểm tra thường xuyên giúp kịp thời theo dõi mức độ viễn thị, điều chỉnh lại độ kính khi cần và phát hiện sớm các dấu hiệu bất thường như nhược thị hay lác mắt.

3.2. Tập luyện mắt đều đặn

• Massage vùng mắt: Nhẹ nhàng xoa bóp quanh mắt bằng đầu ngón tay sạch để giảm cảm giác căng thẳng và tăng lưu thông máu.
• Rèn khả năng điều tiết: Hướng dẫn trẻ luân phiên nhìn xa rồi nhìn gần trong vài giây, lặp lại nhiều lần để cải thiện sự linh hoạt của mắt.
• Tư thế học đúng chuẩn: Đảm bảo trẻ ngồi học ở nơi đủ ánh sáng, giữ khoảng cách từ mắt đến sách khoảng 30–40cm và lưng thẳng để mắt không phải điều tiết sai tư thế.

3.3. Dinh dưỡng tốt cho mắt

Một lưu ý khác là cần bổ sung các nhóm chất quan trọng với mắt như vitamin A, C, E, Omega‑3 và kẽm trong bữa ăn hằng ngày. Mẹ có thể ưu tiên các thực phẩm như cà rốt, bí đỏ, cá hồi, trứng, rau xanh đậm… cho con để hỗ trợ sự phát triển và bảo vệ võng mạc.

3.4. Giảm căng thẳng thị giác

Ba mẹ cần đặc biệt tránh để trẻ nhìn gần liên tục trong thời gian dài. Sau mỗi 20 phút đọc sách hay học tập, hãy cho trẻ nghỉ mắt khoảng 2–3 phút bằng cách nhìn ra xa hoặc nhắm mắt thư giãn.

4. Câu hỏi thường gặp (FAQs)

4.1. Mổ có thể điều trị dứt điểm được viễn thị bẩm sinh không?

Hiện nay, phẫu thuật khúc xạ (như Femtosecond LASIK Pro, SmartSurfACE, Phakic IPCL…) có thể giúp giảm hoặc loại bỏ độ viễn thị ở người trưởng thành khi mắt đã ổn định.

4.2. Chi phí mổ viễn thị bao nhiêu tiền?

Chi phí mổ viễn thị phụ thuộc vào công nghệ phẫu thuật mà bạn lựa chọn. Mỗi phương pháp có ưu điểm và mức giá khác nhau, cụ thể như sau:

• SmartSurfACE: khoảng 24.000.000đ/2 mắt
• Femtosecond LASIK Pro: khoảng 35.000.000đ
• Phakic IPCL: khoảng 100.000.000đ

Lưu ý: Mức chi phí trên là tham khảo tại các bệnh viện và trung tâm mắt lớn, chưa bao gồm các dịch vụ đi kèm. 

4.3. Trẻ bị viễn thị bẩm sinh có chữa được không?

Viễn thị bẩm sinh không thể “chữa khỏi hoàn toàn” ngay lập tức, nhưng có thể kiểm soát và hỗ trợ thị lực phát triển bình thường nếu được can thiệp sớm và đúng cách. Các biện pháp chính gồm:

• Đeo kính gọng đúng độ thường xuyên, sử dụng kính Ortho-K vào ban đêm.
• Tái khám định kỳ để điều chỉnh độ kính và theo dõi tiến triển
• Tập luyện mắt, rèn khả năng điều tiết

Qua những phân tích chi tiết ở trên, bạn đã hiểu rõ viễn thị bẩm sinh có mổ được không? Câu trả lời là có, nhưng cần đáp ứng đủ điều kiện và thời điểm phù hợp, thường là khi trẻ đã đủ 18 tuổi. Việc hiểu rõ bản chất bệnh và lựa chọn giải pháp điều trị đúng thời điểm sẽ giúp bảo vệ thị lực lâu dài cho con bạn. Nếu còn băn khoăn, đừng ngần ngại tìm đến chuyên gia nhãn khoa của chúng tôi để được tư vấn kỹ hơn nhé!