Nhiều người khi đi đo mắt hoặc mua kính thường thắc mắc: Đeo kính cao hơn độ cận có sao không? Liệu việc này có giúp nhìn rõ hơn hay lại khiến mắt nhanh mỏi, tăng độ cận? Thực tế, việc chọn sai độ kính, dù cao hay thấp hơn độ thật, đều có thể ảnh hưởng đến thị lực và sức khỏe đôi mắt. Trong bài viết này, hãy cùng lắng nghe lời khuyên từ bác sĩ nhãn khoa để hiểu rõ hậu quả của việc đeo kính sai độ và cách bảo vệ thị lực đúng cách.

1. Vì sao nhiều người đeo kính cao hơn độ cận?

Không ít người sau khi cắt kính lại phát hiện mắt bị “quá độ”, tức là độ kính cao hơn độ cận thực tế. Tình trạng này thường xuất phát từ một trong những nguyên nhân sau:

• Đo mắt sai hoặc thiếu chính xác: Việc đo độ cận cần được thực hiện bởi bác sĩ có chuyên môn, sử dụng thiết bị kiểm tra đạt chuẩn. Nếu thao tác đo không đúng kỹ thuật hoặc máy móc kém chất lượng, kết quả có thể bị sai lệch, khiến người bệnh được kê kính cao hơn độ thật của mắt.
• Cắt kính sai so với chỉ định: Ngay cả khi bác sĩ đo đúng, bạn vẫn có thể đeo kính sai độ nếu cắt kính ở nơi không uy tín. Một số cửa hàng làm sai thông số, lắp lệch tâm tròng hoặc tư vấn không theo đơn, khiến kính không phù hợp với mắt.
• Tự ý tăng độ kính: Khi cảm thấy nhìn mờ, nhiều người không đi khám lại mà tự đổi sang kính mạnh hơn để “nhìn cho rõ”. Việc tăng độ tùy tiện này dễ khiến mắt bị điều tiết quá mức, dẫn đến mỏi, nhức, thậm chí làm cận tiến triển nhanh hơn.
• Dùng kính của người khác: Thấy người khác đeo kính sáng hơn không có nghĩa kính đó hợp với bạn. Mỗi chiếc kính được thiết kế theo thông số và vị trí đồng tử riêng. Việc đeo kính của người khác có thể khiến bạn bị nhức mắt, chóng mặt và nhìn mờ hơn theo thời gian.
• Không tái khám định kỳ: Mắt thay đổi theo thời gian, vì vậy người bị cận nên kiểm tra định kỳ 6 tháng/lần. Nếu không theo dõi thường xuyên, bạn có thể tiếp tục đeo kính cũ không còn phù hợp, khiến mắt phải điều tiết sai và dần “lên độ”.

2. Đeo kính cao hơn độ cận có sao không?

Việc đeo kính có độ mạnh hơn so với độ cận thực tế tưởng như giúp nhìn rõ hơn, nhưng thực tế lại gây ra nhiều tác hại cho mắt và sức khỏe toàn thân.

• Nhức đầu, chóng mặt và mỏi mắt: Khi đeo kính quá độ, mắt phải liên tục điều tiết để thích nghi với tiêu cự sai lệch. Điều này khiến cơ mắt bị căng, dẫn đến đau nhức, mỏi mắt, chóng mặt hoặc thậm chí buồn nôn sau thời gian dài sử dụng.
• Tăng độ cận nhanh hơn: Việc ép mắt hoạt động trong điều kiện sai độ khiến thị lực bị suy giảm nhanh chóng. Mắt phải “gồng lên” để nhìn rõ, lâu ngày làm tăng áp lực lên nhãn cầu, khiến độ cận tăng nhanh hơn bình thường.
• Gây nhược thị ở trẻ em: Ở trẻ nhỏ, đeo kính sai độ có thể khiến mắt không phát triển đúng cách. Mắt phải chịu sự điều tiết liên tục dễ dẫn đến nhược thị, là tình trạng mắt yếu dần, nhìn mờ dù có chỉnh đúng kính sau này.
• Giảm khả năng tập trung và hiệu suất làm việc: Tầm nhìn bị méo hoặc sai lệch khiến não bộ phải xử lý hình ảnh phức tạp hơn. Hệ quả là bạn dễ mất tập trung, làm việc kém hiệu quả, đặc biệt khi đọc sách, làm việc với máy tính hoặc lái xe.
• Tăng nguy cơ tai nạn: Tầm nhìn không chuẩn xác do đeo kính sai độ khiến bạn ước lượng sai khoảng cách và tốc độ, rất nguy hiểm khi di chuyển, lái xe hoặc vận hành máy móc.

>>> Đọc thêm: Đeo kính thấp hơn độ cận có sao không? Nguyên nhân thật sự

3. Làm thế nào để được đeo kính đúng độ

Theo các bác sĩ nhãn khoa tại Bệnh viện Mắt Sài Gòn Biên Hoà, việc đeo kính đúng độ bắt đầu từ việc đo khúc xạ chính xác, kiểm tra định kỳ, và chăm sóc mắt đúng cách trong sinh hoạt hằng ngày.

3.1. Đeo kính đúng độ

Mỗi người có độ cận, viễn hoặc loạn thị khác nhau, nên không thể dùng chung hay “ước chừng” độ kính. Đeo kính đúng độ giúp mắt không bị căng, tránh tình trạng nhức đầu, mỏi mắt khi làm việc hoặc học tập lâu. Bác sĩ nhãn khoa khuyến cáo nên đo lại độ kính mỗi 6 – 12 tháng để đảm bảo thị lực luôn được hỗ trợ tốt nhất.

3.2. Cho mắt nghỉ ngơi

Mắt cũng giống như cơ thể sẽ cần thời gian để thư giãn. Sau mỗi 30–45 phút làm việc trước màn hình, bạn nên áp dụng quy tắc 20-20-20: nhìn ra xa 20 feet (khoảng 6 mét) trong 20 giây sau 20 phút làm việc. Việc cho mắt nghỉ đều đặn giúp giảm khô, mỏi và ngăn thị lực suy giảm sớm.

3.3. Kiểm tra mắt và độ cận định kỳ

Ngay cả khi bạn đã đeo kính, việc kiểm tra mắt định kỳ vẫn rất quan trọng. Bác sĩ sẽ giúp phát hiện sớm các vấn đề như tăng độ cận, loạn thị, khô mắt hay thậm chí thoái hóa điểm vàng. Khuyến nghị chung là nên khám mắt 6 tháng đến 1 năm một lần, đặc biệt với học sinh, sinh viên và người thường xuyên dùng thiết bị điện tử.

3.4. Đo độ cận và mua kính cận tại địa chỉ uy tín

Không nên đo kính hoặc mua kính tại các cơ sở không có chuyên môn. Chỉ nên chọn phòng khám hoặc bệnh viện mắt uy tín như Bệnh viện Mắt Sài Gòn Biên Hoà, nơi có bác sĩ chuyên khoa và thiết bị đo hiện đại. Việc đo sai độ hoặc sử dụng tròng kính kém chất lượng có thể khiến mắt phải điều tiết nhiều hơn, dẫn đến tăng độ cận nhanh chóng.

3.5. Tăng cường ăn thực phẩm tốt cho mắt

Dinh dưỡng đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì thị lực khỏe mạnh. Bạn nên bổ sung thực phẩm giàu vitamin A, C, E, lutein, zeaxanthin và omega-3, có nhiều trong cà rốt, rau cải xanh, trứng, cá hồi, hạt óc chó… Các dưỡng chất này giúp bảo vệ võng mạc và hạn chế khô mắt, mỏi mắt.

4. Các thắc mắc thường gặp

4.1. Có nên tự ý tăng độ kính để nhìn rõ hơn không?

Không nên. Việc tự ý tăng độ kính mà không qua đo khám chuyên môn có thể khiến mắt phải làm việc sai cách. Khi đeo kính có độ cao hơn mức cần thiết, mắt bị “ép” điều tiết nhiều hơn, dẫn đến mỏi mắt, nhức đầu, chóng mặt, và nhìn mờ sau một thời gian sử dụng. Về lâu dài, điều này còn có thể khiến thị lực giảm nhanh, làm tăng độ cận hoặc loạn thị thật sự.

4.2. Nếu lỡ đeo kính cao độ trong thời gian dài thì có ảnh hưởng vĩnh viễn không?

Có thể, nếu tình trạng kéo dài. Đeo kính quá cao độ khiến mắt liên tục phải “chống lại” sai lệch điều tiết, từ đó gây rối loạn điều tiết, mỏi mắt mãn tính, thậm chí làm tăng độ cận thật nhanh hơn. Ở trẻ nhỏ, việc đeo kính sai độ còn có thể gây nhược thị (mắt lười), khiến thị lực không phục hồi hoàn toàn ngay cả khi đổi lại kính đúng.

Tóm lại, câu trả lời cho thắc mắc “Đeo kính cao hơn độ cận có sao không” là có và hậu quả có thể nghiêm trọng nếu duy trì lâu dài. Việc đeo kính quá độ khiến mắt phải điều tiết nhiều hơn, dẫn đến đau đầu, mỏi mắt và thậm chí làm tăng độ cận thật. Vì vậy, hãy luôn đo khám định kỳ, điều chỉnh độ kính theo chỉ định của bác sĩ chuyên khoa để giữ đôi mắt khỏe mạnh và tầm nhìn rõ ràng nhất.