Màng trước võng mạc không phải là căn bệnh cấp tính nguy hiểm, nhưng nếu chủ quan, thị lực có thể giảm dần và để lại ảnh hưởng lâu dài. Do đó, chúng ta phải chủ động phòng ngừa bằng cách theo dõi các triệu chứng bất thường của mắt và thăm khám mắt định kỳ.

1. Bệnh màng trước võng mạc là gì?

Bệnh màng trước võng mạc (hay còn gọi là màng tăng sinh trước võng mạc ERM) là tình trạng hình thành một lớp màng xơ mỏng trên bề mặt võng mạc, gây co kéo và biến dạng, ảnh hưởng đến thị lực trung tâm.

Ở giai đoạn sớm, bệnh có thể ít gây triệu chứng và người bệnh vẫn nhìn bình thường. Tuy nhiên, khi màng xơ này dày lên hoặc co kéo võng mạc, nó có thể khiến người bệnh nhìn mờ dần, thấy hình ảnh bị méo, cong, không đúng hình dạng thật. 

Theo các bác sĩ chuyên khoa, võng mạc là một trong số các bộ phận quan trọng nhất, chịu trách nhiệm chuyển ánh sáng thành tín hiệu để não tạo ra hình ảnh. Khi bị màng trước võng mạc, quá trình chuyển đổi tín hiệu này bị gián đoạn khiến thị lực suy giảm theo thời gian. Nếu không được phát hiện và theo dõi kịp thời, bệnh có thể tiến triển nặng và làm bệnh nhân suy giảm thị lực không hồi phục được.

2. Nguyên nhân dẫn đến bệnh màng trước võng mạc

Căn cứ vào kinh nghiệm lâm sàng, màng trước võng mạc có thể liên quan đến các nhân tố như sau:

• Quá trình lão hóa: Tuổi càng cao, nguy cơ gặp bất thường ở võng mạc càng lớn. Khi chúng ta già đi, các mô trong mắt cũng lão hóa, kém đàn hồi và dễ bị tổn thương hơn. Chính sự thay đổi này tạo điều kiện để lớp màng bất thường hình thành trên bề mặt võng mạc. 
• Vô căn: Đây là nguyên nhân thường thấy nhất trên thực tế lâm sàng. Nói cách khác, phần lớn người bệnh bị màng trước võng mạc dù không rõ lý do cụ thể. Các nhà khoa học cho rằng có thể liên quan đến yếu tố di truyền hoặc môi trường, nhưng hiện vẫn chưa có bằng chứng rõ ràng để khẳng định.
• Bệnh lý võng mạc: Các bệnh nền ở mắt như bệnh võng mạc tiểu đường, thoái hóa điểm vàng, tắc tĩnh mạch võng mạc… có thể kích thích hình thành lớp màng trên bề mặt võng mạc.
• Bong dịch kính sau: Khi dịch kính (khối gel trong suốt lấp đầy mắt) tách ra khỏi võng mạc sẽ gây kéo căng và tổn thương lớp mô võng mạc và kéo theo sự xuất hiện của màng trước võng mạc.
• Tiền sử bệnh lý hoặc can thiệp mắt: Người từng bị chấn thương mắt, đã phẫu thuật nội nhãn, từng bị bong võng mạc hoặc phù hoàng điểm có nguy cơ bị màng trước võng mạc cao hơn bình thường.
• Viêm nhiễm hoặc tổn thương mắt: Viêm màng bồ đào, viêm nội nhãn mạn tính hoặc các tình trạng viêm kéo dài trong mắt đều có thể gây biến đổi cấu trúc võng mạc, từ đó hình thành màng.

3. Dấu hiệu và triệu chứng của bệnh màng trước võng mạc?

3.1. Dấu hiệu của bệnh lý 

Ở giai đoạn đầu, màng trước võng mạc thường không gây ra triệu chứng rõ rệt, nên nhiều người thậm chí không nhận ra mình đang gặp vấn đề về mắt. Tuy nhiên, theo thời gian, lớp màng này dày lên và bắt đầu ảnh hưởng đến thị lực, khiến người bệnh dần nhận thấy sự thay đổi trong thị lực

3.2. Triệu chứng của bệnh màng trước võng mạc

Khi màng trước võng mạc đã tiến triển nặng hơn, người bệnh có thể có các biểu hiện sau:

• Nhìn mờ, có bóng mờ hoặc điểm mờ che khuất tầm nhìn giống như có lớp sương mỏng hoặc vật gì đó chắn ngang.
• Hình ảnh bị méo mó, cong vênh khi nhìn chữ viết hoặc đường thẳng có thể bị biến dạng, khó đọc, khó quan sát chi tiết.
• Giảm thị lực theo thời gian ban đầu bạn nhìn chỉ hơi mờ, nhưng lâu dần có thể nhìn kém đi nhiều, cần nhiều người hỗ trợ khi sinh hoạt.
• Khó nhận diện khuôn mặt thậm chí cả người thân quen do hình ảnh bị biến dạng hoặc mờ.
• Có cảm giác khó chịu, lo lắng, tự ti do tầm nhìn kém, không nhìn rõ gương mặt người đối diện.

4. Yếu tố làm tăng nguy cơ mắc bệnh màng trước võng mạc

Ngoài các nguyên nhân gây ra bất thường màng trước võng mạc kể trên, theo các bác sĩ Nhãn khoa, bệnh nhân có tiền sử mắc các bệnh lý sau có nguy cơ cao mắc bệnh lý này hơn, bao gồm:

• Chấn thương
• Phù hoàng điểm mạn tính
• Viêm nội nhãn mạn tính
• Khối u nội nhãn
• Bong võng mạc
• Bệnh màng trước võng mạc ở một mắt
• Bong thuỷ tinh thể sau
• Bệnh thoái hóa điểm vàng liên quan đến tuổi

5. Điều trị màng trước võng mạc như thế nào?

5. 1. Theo dõi và tái khám định kỳ 

Theo các bác sĩ chuyên khoa, màng trước võng mạc là bệnh lý tiến triển chậm, không gây mù lòa ngay lập tức. Nhiều người vẫn nhìn rõ, chỉ hơi mờ hoặc méo hình nhẹ nên chưa cần mổ ngay.

Theo các nghiên cứu lâm sàng, đa số các ca bệnh có thể được theo dõi trong nhiều năm mà không có diễn biến xấu đáng kể về thị lực. Một số rất ít trường hợp màng trước võng mạc có thể tự ổn định hoặc thoái triển, tuy nhiên phần lớn các trường hợp cần can thiệp nếu thị lực tiếp tục giảm sút. Chỉ khoảng 1/10 các trường hợp có thể tiến triển thành xơ hóa trước võng mạc nghiêm trọng hơn.

5. 2. Chăm sóc y tế

Hiện nay chưa có loại thuốc nào có thể làm tan hoặc có tác dụng chữa khỏi màng trước võng mạc. Tuy nhiên, nếu nguyên nhân gây ra ERM là các bệnh lý như tiểu đường, tắc mạch, viêm…thì có thể, bạn sẽ được yêu cầu dùng thuốc dùng thuốc để điều trị bệnh nền gây ảnh hưởng đến võng mạc như thuốc kháng VEGF hoặc thuốc chống viêm không steroid. 

5. 3. Phẫu thuật bóc màng ERM

Mục tiêu chính của phẫu thuật là gỡ bỏ lớp màng đang kéo dính trên võng mạc giúp võng mạc trở lại vị trí bình thường và người bệnh cải thiện được thị lực.

Trên thực tế, bác sĩ không chỉ bóc lớp màng trước võng mạc (ERM) mà còn bóc thêm một lớp mỏng hơn nằm phía dưới gọi là màng giới hạn trong (ILM). Lý do là ILM được xem như giá đỡ giúp màng ERM bám và phát triển nên nếu bóc cả hai lớp cùng lúc, khả năng tái phát sẽ thấp hơn đáng kể so với chỉ bóc một lớp ERM.

Có thể nói, bệnh màng trước võng mạc có thể kiểm soát hiệu quả nếu được chẩn đoán và can thiệp đúng cách, đúng lúc. Phẫu thuật cắt dịch kính hiện là phương pháp điều trị tiêu chuẩn giúp cải thiện đáng kể thị lực cho phần lớn người bệnh. Tuy nhiên, để phòng ngừa và nâng cao hiệu quả điều trị, bạn nên duy trì theo dõi thị lực định kỳ và tái khám sau điều trị.

Để đặt lịch thăm khám thị lực và phát hiện các nguy cơ bệnh về mắt sớm, vui lòng liên hệ qua HOTLINE 0846 403 403!