Mắt lồi do cận có chữa được không? Khắc phục được không?

Cận thị là một trong các tật khúc xạ phổ biến nhất hiện nay. Nhiều người bị cận thị lâu ngày phát hiện mắt bản thân bị lồi ra hơn so với bình thường. Vậy mắt lồi do cận có thật không? Phải điều trị ra sao? Mời bạn theo dõi bài viết dưới đây của đội ngũ Bệnh viện Mắt Sài Gòn Biên Hòa để được giải đáp chi tiết! 

1. Mắt lồi do cận là gì?

Mắt lồi do cận thị không phải là đặc trưng của cận thị mà là một biểu hiện có thể gặp khi có sự thay đổi trong cấu trúc nhãn cầu hoặc hốc mắt, điển hình như ảnh hưởng của bệnh lý tuyến giáp, sưng viêm hoặc khối u. 

Bởi trên thực tế, không phải mọi bệnh nhân cận thị đều bị mắt lồi. Xét trên góc độ y khoa, đây có thể là biến chứng của các bệnh lý tuyến giáp hoặc bất thường về cấu trúc mắt và hốc mắt, không chỉ là hậu quả của cận thị. Bất thường này có thể gặp ở 1 hoặc cả 2 mắt với triệu chứng rất rõ ràng, có thể quan sát được bằng mắt thường.

2. Đeo kính nhiều có làm lồi mắt không?

Có thể nói rằng: Đeo kính đúng cách không làm mắt lồi ra, kể cả ở những người cận nặng. Kính chỉ là công cụ hỗ trợ thị lực, không thể ảnh hưởng đến nhãn cầu. Việc mắt lồi xuất phát từ nguyên nhân cấu trúc nhãn cầu thay đổi, không đơn thuần là đeo kính. 

Bên cạnh đó, việc đeo kính không đúng cách có thể khiến người bệnh gặp các vấn đề về mặt sức khoẻ như nhức mỏi mắt hoặc khó chịu. 

3. Phân biệt rõ: Mắt trông to do cận thị và Bệnh lồi mắt thực sự

Để hiểu đúng nguyên nhân, chúng ta cần phân biệt rõ ràng giữa hai tình trạng thường bị nhầm lẫn:

3.1. Nguyên nhân làm mắt trông to hơn ở người cận thị

Hiện tượng mắt người cận thị nặng trông to hoặc hơi lồi hơn so với bình thường là một đặc điểm hình thái, xuất phát từ chính nguyên nhân gây ra cận thị:

• Trục nhãn cầu dài hơn bình thường (Cận thị trục): Đây là nguyên nhân cốt lõi. Ở mắt cận thị nặng, nhãn cầu phát triển dài ra về phía sau. Chính kích thước tổng thể lớn hơn này làm cho mắt chiếm nhiều không gian hơn trong hốc mắt, tạo ra cảm giác mắt trông to và có phần lồi ra.

3.2. Các nguyên nhân gây ra Bệnh lồi mắt thực sự

Khác với đặc điểm hình thái do cận thị, “Bệnh lồi mắt” là một tình trạng bệnh lý nguy hiểm, xảy ra khi nhãn cầu bị đẩy ra phía trước. Các nguyên nhân phổ biến bao gồm:

• Bệnh mắt liên quan đến tuyến giáp: Đây là nguyên nhân hàng đầu. Các mô mềm (cơ, mỡ) trong hốc mắt bị viêm và sưng to, đẩy nhãn cầu ra trước.
• Viêm tổ chức hốc mắt: Tình trạng nhiễm trùng hoặc viêm các mô trong hốc mắt.
• Khối u trong hốc mắt: Các khối u (lành tính hoặc ác tính) phát triển phía sau nhãn cầu, chèn ép và đẩy mắt lồi ra.
• Chấn thương: Tụ máu hoặc gãy xương hốc mắt có thể làm thay đổi vị trí của nhãn cầu.

Cận thị làm mắt dài ra, còn các bệnh lý nguy hiểm thì đẩy mắt ra trước. Nếu bạn nhận thấy mắt lồi ra một cách đột ngột, nhanh chóng, chỉ lồi một bên hoặc kèm theo các triệu chứng khác như đau nhức, nhìn đôi, hãy đến gặp bác sĩ nhãn khoa ngay lập tức để được chẩn đoán chính xác.

4. Cách chữa mắt lồi cận thị là gì?  

4.1. Giải pháp cho tình trạng mắt trông to hơn do cận thị

Hiện nay, bệnh lý mắt lồi do cận chưa có phương pháp điều trị đặc hiệu. Do đó, về cơ bản, đặc điểm “mắt trông to hơn” của cận thị nặng là cấu trúc không thể đảo ngược. 

Tuy nhiên, bạn vẫn có thể tham khảo các biện pháp chăm sóc sức khoẻ khác để giảm nhẹ triệu chứng lồi nhãn cầu dưới đây:

• Đeo kính áp tròng Ortho K, kính gọng đặc biệt (Stellset, Miyosmart) hoặc thuốc Atropine liều thấp để làm chậm và hạn chế quá trình dài ra của trục nhãn cầu. Điều này sẽ hỗ trợ giúp mắt người bệnh trông đỡ lồi hơn trong tương lai.
• Phẫu thuật khúc xạ như mổ mắt Phakic,  Femto Pro,… dành cho những người đủ điều kiện xoá cận nhưng không thể can thiệp và thay đổi độ lồi của mắt. Dẫu vậy, xét trên góc độ thẩm mỹ, việc không phải đeo cặp kính cận nữa cũng góp phần giúp khuôn mặt hài hoà và sáng sủa hơn.
• Lựa chọn gọng kính nếu chưa muốn phẫu thuật khúc xạ mắt. Đây là cách đơn giản và tiết kiệm chi phí nhất. Một cặp kính có thiết kế và chất liệu phù hợp cũng có thể tạo hiệu ứng thẩm mỹ, giúp mắt bớt “dại” hoặc lồi hơn. 

4.2. Đối với người bị mắt lồi do các nguyên nhân khác

Các can thiệp ngoại khoa như phẫu thuật áp giải hốc mắt và phẫu thuật xạ trị có thể được cân nhắc thực hiện cho bệnh nhân bị lồi nhãn cầu do ảnh hưởng từ bệnh lý tuyến giáp, khối u,…. không áp dụng cho các trường hợp mắt lồi cận thị.  

• Xạ trị: Phương pháp này sử dụng tia xạ có kiểm soát để tác động vào các mô mềm (cơ, mỡ) bị viêm và sưng trong hốc mắt. Mục tiêu là giảm phản ứng viêm, từ đó giúp giảm mức độ lồi của mắt. Xạ trị thường được chỉ định trong giai đoạn bệnh mắt tuyến giáp đang hoạt động.
• Phẫu thuật giải áp hốc mắt: Đây là một phẫu thuật phức tạp, trong đó bác sĩ sẽ loại bỏ một phần vách xương của hốc mắt (thường là thành trong hoặc thành dưới) để tạo thêm không gian. Điều này cho phép các mô bị sưng phồng có chỗ để dịch chuyển, giúp nhãn cầu lùi về vị trí bình thường hơn.

5. Các biện pháp cải thiện mắt lồi do cận tại nhà

Như đã đề cập đến ở trên, không có phương pháp điều trị nào cho các trường hợp mắt lồi cận thị. Lưu ý các biện pháp chăm sóc sức khoẻ dưới đây chỉ hỗ trợ giảm nhẹ triệu chứng, không làm thay đổi cấu trúc nhãn cầu hay cải thiện tình trạng mắt lồi hiệu quả.

5.1. Massage mắt thường xuyên

Phương pháp này không chỉ hỗ trợ thư giãn mắt mà còn kích thích máu lưu thông, kích thích tuần hoàn thủy dịch của mắt, cải thiện thị lực,… từ đó sẽ hỗ trợ giảm nhẹ triệu chứng sưng mắt. Các bước thực hiện rất đơn giản như sau:

• Ngồi thẳng và bắt chéo chân ở nơi mát mẻ và thoáng mát
• Hít thở sâu 5 lần, xoa nóng hai bàn tay, đưa hai tay lên gần mắt, đặt nhẹ lòng bàn tay lên mí mất. Tiếp tục dùng ngón tay massage mắt từ trong ra ngoài, lặp lại từ 5 – 10 lần

Bạn nên massage vào lúc trước khi đi ngủ vào buổi sáng và buổi tối để có kết quả tốt nhất.

5.2. Tập căng giãn cơ mắt về 4 phía

Tương tự như bài tập massage mắt, bài tập căng giãn cơ mắt cũng giúp mắt linh động và xoa dịu các biểu hiện mắt sưng hay mắt bị lồi. Khi mới tập động tác này bạn có thể bị mỏi tại nhãn cầu nhưng nếu kiên trì tập luyện thì mắt sẽ điều chỉnh dần. 

Để bắt đầu luyện tập, bạn hãy cần tìm vị trí sạch sẽ và thoáng mát, ngồi xếp bằng, thẳng lưng và mắt nhìn về phía trước theo trình tự như sau:

• Động tác giãn cơ mắt sang hai bên
  • Dang 2 tay sang hai bên sao cho tay và vai nằm trên 1 đường thẳng, nắm nhẹ lòng bàn tay và giơ ngón tay cái lên
  • Tập trung nhìn vào ngón tay cái đang giơ lên bên trái khoảng 10 – 15 giây, sau đó hãy nhìn vào ngón tay phải
  • Lặp lại động tác này mỗi bên khoảng 10 – 20 lần
• Động tác giãn cơ mắt phía trước và sau
  • Thực hiện tương tự như động tác trước nhưng trước khi thực hiện, hãy đặt hai tay về phía trước, tay phải cao hơn tay trái hoặc ngược lại
  • Tập trung chú ý nhìn trong khoảng 10 – 15 giây mỗi lần và đổi bên

5.3. Bài tập chớp mắt

Nếu bạn không thích massage hay thực hành theo bài tập giãn cơ mắt về 4 phía kể trên thì có thể tham khảo cách chữa mắt lồi do cận bằng cách chớp mắt. Bằng cách này, bạn có thể tập luyện để tăng cường phản xạ cho mắt và hạn chế tình trạng mắt bị khô, mỏi mắt. 

Bạn có thể luyện tập tại nhà theo hướng dẫn sau:

• Chọn không gian thông thoáng, mát mẻ và không bị ánh nắng trực tiếp chiếu vào
• Ngồi thẳng lưng, bắt chéo chân và thực hiện chớp mắt khoảng 10 lần rồi nhắm mắt và hít thở sâu để thư giãn
• Lặp lại động tác này trong vòng 5 – 6 lần cho mỗi lần tập

5.4. Phương pháp nhìn vào một điểm

Cách cuối cùng trong danh sách các cách chữa mắt lồi cận thị là nhìn vào một điểm để thả lỏng và thư giãn mắt. Trước tiên, hãy ngồi khoanh chân, thẳng lưng và giữ ánh nhìn tập trung vào một điểm ở đỉnh của mũi. 

Khi mới thực hiện bạn có thể cảm thấy mỏi mắt nhưng nếu luyện tập liên tục thì bạn sẽ quen với bài tập và có thể cải thiện biểu hiện mắt bị sưng, bị lồi tạm thời. 

6. Lưu ý cách chăm sóc mắt cận thị nặng đúng cách

Mặc dù không thể làm mắt “hết lồi”, việc chăm sóc đúng cách là cực kỳ quan trọng để bảo vệ sức khỏe của mắt cận thị nặng và ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm.

• Khám mắt định kỳ 6-12 tháng/lần: Đây là điều quan trọng nhất để theo dõi sức khỏe đáy mắt, vì cận thị nặng làm tăng nguy cơ bong võng mạc, thoái hóa hoàng điểm…
• Đeo kính đúng độ: Giúp mắt không phải điều tiết quá mức, giảm mỏi mắt và mang lại thị lực tốt nhất.
• Sử dụng nước mắt nhân tạo: Người cận thị nặng thường dễ bị khô mắt.
• Duy trì lối sống lành mạnh: Có chế độ dinh dưỡng tốt cho mắt, cho mắt nghỉ ngơi hợp lý khi làm việc, và bảo vệ mắt khỏi tia UV khi ra ngoài.
• Nhận biết các dấu hiệu cảnh báo: Đi khám ngay nếu thấy các triệu chứng như ruồi bay, chớp sáng, hoặc mất một phần tầm nhìn.

Có thể nói, bài viết trên đã giải đáp chi tiết về mắt lồi do cận. Để đặt lịch thăm khám với bác sĩ chuyên khoa, hãy liên hệ với HOTLINE 0846 403 403 để được đội ngũ Bệnh Viện Mắt Sài Gòn Biên Hòa hỗ trợ kịp thời.