Bạn thường xuyên cảm thấy mắt không nhìn tập trung được, mỏi mắt, hoa mắt hoặc khó giữ điểm nhìn cố định? Những dấu hiệu này có thể liên quan đến tật khúc xạ, rối loạn điều tiết hoặc các bệnh lý mắt nghiêm trọng mà nhiều người hay bỏ qua. Hãy cùng Bệnh viện Mắt Sài Gòn Biên Hòa tìm hiểu nguyên nhân và cách khắc phục hiệu quả trong bài viết dưới đây.

1. Tại sao mắt không nhìn tập trung được?

Khi đôi mắt không nhìn tập trung được, mọi vật xung quanh trở nên mờ, nhòe hoặc khó định hình rõ ràng. Tình trạng này ảnh hưởng đến tầm nhìn, gây mệt mỏi, đau đầu và giảm hiệu quả học tập hoặc làm việc. 

Có nhiều nguyên nhân dẫn đến việc mắt không tập trung được, trong đó phổ biến nhất là các tật khúc xạ như cận thị, viễn thị và loạn thị. Những rối loạn này khiến ánh sáng không hội tụ chính xác lên võng mạc, làm cho hình ảnh bị sai lệch và khiến mắt nhìn không tập trung.

Bên cạnh đó, rối loạn điều tiết mắt, khô mắt, hoặc các bệnh lý như mắt lác, nhược thị, hay thoái hóa điểm vàng cũng có thể khiến mắt không thể tập trung vào một điểm. Ngoài yếu tố sinh lý, thói quen sinh hoạt hằng ngày như thiếu ngủ, căng thẳng kéo dài hoặc làm việc quá lâu với màn hình điện tử cũng làm giảm khả năng điều tiết, khiến mắt bị không tập trung.

2. Dấu hiệu của tình trạng “mắt không nhìn tập trung được”

Tình trạng mắt không nhìn tập trung được thường bắt đầu bằng những biểu hiện khá mờ nhạt, nhưng nếu không được chú ý sớm, chúng có thể ảnh hưởng đáng kể đến sinh hoạt và hiệu suất làm việc hằng ngày. Dưới đây là một số dấu hiệu thường gặp giúp bạn nhận biết sớm khi mắt không tập trung được:

• Nhìn mờ, mỏi mắt sau khi đọc sách, sử dụng máy tính hoặc làm việc lâu. Cảm giác như mắt phải “cố gắng” mới nhìn rõ được vật thể.
• Mắt không tập trung vào điểm nhìn cố định, dễ bị xao nhãng, đặc biệt khi nhìn một vật quá lâu hoặc thay đổi khoảng cách nhìn.
• Cảm giác hoa mắt, choáng váng khi thay đổi ánh sáng, ví dụ khi bước từ chỗ tối ra sáng hoặc ngược lại.
• Khó nhìn rõ vật thể ở xa hoặc ở gần, khiến việc lái xe, đọc sách hoặc quan sát vật nhỏ trở nên khó khăn hơn.
• Một số trường hợp còn có cảm giác mắt bị không tập trung, nhìn chằm chằm vào vật thể hoặc người khác mà không kiểm soát được ánh nhìn. Đây có thể là dấu hiệu của rối loạn điều tiết hoặc rối loạn thần kinh thị giác, cần được bác sĩ chuyên khoa đánh giá sớm.

3. Nguyên nhân khiến mắt không nhìn tập trung được

Dưới đây là một số nguyên nhân phổ biến khiến mắt không nhìn tập trung được: 

3.1. Nguyên nhân sinh lý/khúc xạ

Đây là nhóm nguyên nhân phổ biến nhất khiến mắt nhìn không tập trung, thường gặp ở cả người trẻ lẫn người trung niên.

• Tật khúc xạ (cận thị, viễn thị, loạn thị, lão thị): Khi ánh sáng không hội tụ đúng trên võng mạc, hình ảnh trở nên mờ hoặc nhòe, khiến mắt bị không tập trung.
• Rối loạn điều tiết: Khi mắt phải thay đổi tiêu cự liên tục (như đọc sách, dùng điện thoại, máy tính quá lâu), cơ thể điều tiết hoạt động quá mức dẫn đến mỏi, đau và mắt không thể tập trung vào một điểm cố định.
• Khô mắt: Thiếu độ ẩm tự nhiên khiến giác mạc khô, rát, nhìn mờ, gây cảm giác mắt không tập trung được dù thị lực thực tế vẫn bình thường.
• Hội chứng thị giác màn hình: Tiếp xúc lâu với ánh sáng xanh từ thiết bị điện tử khiến mắt mỏi, nhức và giảm khả năng tập trung nhìn lâu.
• Suy giảm/Thiểu năng hội tụ: Suy giảm hội tụ là tình trạng phổ biến nhưng thường bị bỏ qua. Khi nhìn gần, hai mắt không phối hợp tốt để tập trung vào một điểm, khiến một mắt có xu hướng trôi ra ngoài. Người bệnh có thể không bị tật khúc xạ rõ rệt, nhưng dễ mỏi mắt, đau đầu, khó tập trung khi đọc lâu và thường phải đọc lại cùng một dòng chữ.

3.2. Nguyên nhân bệnh lý

Một số bệnh lý về mắt hoặc toàn thân cũng có thể khiến mắt không tập trung và cần được kiểm tra y khoa:

• Mắt lác, nhược thị: Khi hai mắt không phối hợp đồng đều, hoặc não chỉ “ưu tiên” sử dụng một mắt, khiến việc tập trung nhìn bị gián đoạn.
• Thoái hóa điểm vàng, bệnh võng mạc, tổn thương thần kinh thị giác: Là những nguyên nhân nghiêm trọng làm mắt nhìn không tập trung được, ảnh hưởng trực tiếp đến vùng trung tâm thị giác.
• Bệnh lý toàn thân: Các bệnh như thiếu máu não, huyết áp không ổn định, tiểu đường, cường giáp… đều có thể tác động gián tiếp đến khả năng điều tiết của mắt, gây mờ, hoa mắt, hoặc mắt không tập trung trong thời gian dài.

3.3. Nguyên nhân do thói quen và môi trường

Thói quen sinh hoạt hằng ngày ảnh hưởng lớn đến sức khỏe của đôi mắt. Một số yếu tố thường gặp gồm:

• Làm việc quá lâu trước màn hình điện tử mà không nghỉ ngơi đúng cách khiến mắt mệt mỏi, giảm khả năng điều tiết.
• Thiếu ngủ, stress kéo dài: Khi cơ thể căng thẳng, mạch máu vùng mắt co lại, gây giảm tuần hoàn và dẫn đến tình trạng mắt không tập trung được.
• Dinh dưỡng không cân đối: Thiếu các dưỡng chất quan trọng cho mắt như vitamin A, lutein, omega-3 có thể khiến thị lực suy yếu, mắt nhìn không tập trung rõ nét như bình thường.

Nếu bạn nhận thấy tình trạng mắt không nhìn tập trung được xuất hiện thường xuyên, hãy sớm đến Bệnh viện Mắt Sài Gòn Biên Hòa để được kiểm tra bằng hệ thống thiết bị chẩn đoán hiện đại từ châu Âu. Việc phát hiện sớm nguyên nhân sẽ giúp bác sĩ đưa ra phương pháp điều trị chính xác, bảo vệ và phục hồi thị lực của bạn an toàn, hiệu quả nhất.

4. Biện pháp khắc phục và điều trị

Để cải thiện tình trạng mắt không nhìn tập trung được, điều chỉnh sớm và đúng cách là rất quan trọng. Mỗi trường hợp sẽ có phương pháp khác nhau từ thay đổi thói quen sinh hoạt tại nhà đến can thiệp y khoa chuyên sâu. Dưới đây là những giải pháp an toàn và hiệu quả bạn có thể tham khảo.

4.1. Biện pháp tại nhà

Nếu nguyên nhân khiến mắt không tập trung được đến từ thói quen sinh hoạt hoặc làm việc, bạn có thể bắt đầu cải thiện bằng những cách đơn giản sau:

• Áp dụng quy tắc 20-20-20: Sau mỗi 20 phút làm việc với máy tính hoặc điện thoại, hãy nhìn ra xa 20 feet (khoảng 6 mét) trong 20 giây. Cách này giúp mắt thư giãn và giảm mỏi hiệu quả.
• Ngủ đủ giấc, giảm căng thẳng: Thiếu ngủ và stress kéo dài khiến mắt không thể tập trung, mờ và dễ mỏi. Hãy giữ thói quen nghỉ ngơi hợp lý và tránh làm việc quá sức.
• Uống đủ nước và bổ sung dinh dưỡng: Chế độ ăn giàu vitamin A, omega-3, lutein từ các thực phẩm như cà rốt, cá hồi, trứng, rau xanh đậm sẽ giúp tăng cường sức khỏe cho võng mạc, giảm nguy cơ mắt không tập trung.
• Giữ khoảng cách và tư thế đúng khi làm việc: Màn hình nên đặt ngang tầm mắt, cách khoảng 50–60cm để giảm áp lực điều tiết.

4.2. Điều trị y khoa

Trong trường hợp mắt không nhìn tập trung được do bệnh lý hoặc tật khúc xạ, việc điều trị chuyên sâu là cần thiết:

• Sử dụng kính và thuốc nhỏ mắt theo chỉ định: Hãy thăm khám và đo khúc xạ tại cơ sở uy tín như Bệnh viện Mắt Sài Gòn Biên Hòa để được kê kính đúng độ và thuốc nhỏ mắt phù hợp. Tránh tự ý mua kính hoặc thuốc trôi nổi vì có thể khiến tình trạng mắt không tập trung được trở nên nghiêm trọng hơn.
• Phẫu thuật khúc xạ mắt bằng laser (LASIK, SmartSurfACE, Femto Pro, phẫu thuật CLEAR, mổ mắt Phakic IPCL, ReLEx SMILE): Là phương pháp hiện đại giúp loại bỏ tật khúc xạ, phục hồi khả năng nhìn rõ và cải thiện tình trạng mắt không tập trung lâu dài.
• Điều trị nội khoa hoặc chuyên sâu: Nếu nguyên nhân đến từ thần kinh thị giác, võng mạc, hoặc bệnh toàn thân, bác sĩ sẽ chỉ định phác đồ điều trị phù hợp để xử lý tận gốc nguyên nhân gây mắt bị không tập trung.
• Các bài tập thị giác : Đối với các trường hợp suy giảm hội tụ, bác sĩ hoặc chuyên viên khúc xạ có thể hướng dẫn các bài tập chuyên biệt (như bài tập bút chì) để rèn luyện khả năng phối hợp của hai mắt.

5. Cách phòng ngừa mắt nhìn không tập trung được

Phòng ngừa là bước quan trọng giúp đôi mắt luôn khỏe mạnh và duy trì khả năng tập trung thị giác ổn định. Dưới đây là những thói quen đơn giản nhưng mang lại hiệu quả lâu dài, giúp bạn hạn chế tình trạng mắt không nhìn tập trung được và bảo vệ thị lực mỗi ngày.

• Khám mắt định kỳ 6–12 tháng/lần: Giúp phát hiện sớm các vấn đề về tật khúc xạ, rối loạn điều tiết hoặc bệnh lý tiềm ẩn, từ đó điều chỉnh kịp thời trước khi mắt không tập trung được nghiêm trọng hơn.
• Duy trì chế độ dinh dưỡng lành mạnh: Bổ sung thực phẩm giàu vitamin A, C, E, lutein, zeaxanthin như cà rốt, trứng, rau chân vịt, cá hồi và trái cây họ cam quýt giúp tăng cường sức khỏe võng mạc, giảm nguy cơ mắt nhìn không tập trung do thoái hóa hay khô mắt.
• Giảm thời gian sử dụng màn hình điện tử: Hạn chế việc nhìn liên tục vào điện thoại, máy tính, đặc biệt trong môi trường thiếu sáng. Hãy áp dụng nguyên tắc 20-20-20 để giúp mắt nghỉ ngơi và giảm mỏi hiệu quả.
• Sử dụng ánh sáng phù hợp khi học tập hoặc làm việc: Nguồn sáng cần đủ, phân bố đều và tránh chiếu trực tiếp vào mắt. Ánh sáng quá mạnh hoặc quá yếu đều khiến mắt không thể tập trung và dễ mỏi.

6. Khi nào cần đi khám bác sĩ?

Không phải lúc nào mắt nhìn không tập trung được cũng chỉ là do mỏi mắt hay thiếu ngủ. Nếu tình trạng này kéo dài hoặc xuất hiện kèm các triệu chứng bất thường, bạn nên chủ động thăm khám sớm để tránh biến chứng thị lực lâu dài.

Hãy đến gặp bác sĩ chuyên khoa mắt khi có các dấu hiệu sau:

• Nhìn mờ, khó tập trung kéo dài trên 2–3 ngày không cải thiện sau khi nghỉ ngơi
• Nhìn mờ đột ngột kèm đau đầu hoặc chóng mặt, có thể liên quan đến thần kinh thị giác hoặc mạch máu võng mạc
• Khó tập trung khi đọc sách, lái xe hoặc làm việc gần, dù đã dùng kính đúng độ
• Tiền sử bệnh về mắt hoặc bệnh toàn thân như tiểu đường, huyết áp cao, rối loạn thần kinh ảnh hưởng đến khả năng điều tiết và tập trung
• Trẻ em có nhược thị hoặc lác mắt, cần phát hiện và điều trị sớm để ngăn ngừa ảnh hưởng thị lực lâu dài.

Tình trạng mắt không nhìn tập trung được có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân, từ thói quen sinh hoạt đến bệnh lý tiềm ẩn. Nếu mắt thường xuyên mờ, mỏi hoặc khó giữ tiêu điểm, bạn nên đến Bệnh viện Mắt Sài Gòn Biên Hòa để được kiểm tra và tư vấn chuyên sâu, giúp bảo vệ đôi mắt và cải thiện khả năng nhìn rõ trong sinh hoạt hằng ngày.

Bệnh viện Mắt Sài Gòn Biên Hòa có đội ngũ bác sĩ hơn 30 năm kinh nghiệm cùng hệ thống thiết bị chẩn đoán hiện đại, đảm bảo giải pháp an toàn và chính xác. Liên hệ hotline 0846 403 403 để được tư vấn và đặt lịch kiểm tra sớm nhất.