Mổ cườm mắt là gì? Cần biết gì trước và sau phẫu thuật

Cườm mắt (hay đục thủy tinh thể) là bệnh lý mắt thường gặp khi lên tuổi, ảnh hưởng lớn đến chất lượng thị lực và cuộc sống. Mổ cườm mắt là phương án hiệu quả nhất giúp khôi phục thị lực rõ ràng. Bệnh viện Mắt Sài Gòn Biên Hòa sẽ cung cấp cho bạn những thông tin chi tiết nhất về mổ cườm mắt: quy trình, chi phí, lưu ý trước và sau khi mổ.

1. Mổ cườm mắt là gì?

Mổ cườm mắt hay còn gọi là phẫu thuật cườm khô, là một phẫu thuật nhằm loại bỏ thủy tinh thể bị đục và thay thế nó bằng thủy tinh thể nhân tạo (IOL). Thủy tinh thể đục là một trong những nguyên nhân chính gây giảm thị lực, đặc biệt là ở người lớn tuổi. Đục thủy tinh thể làm cho mắt không thể hội tụ ánh sáng vào võng mạc, gây mờ mắt, giảm khả năng nhìn rõ, đặc biệt vào ban đêm.

Phẫu thuật mổ cườm mắt giúp bệnh nhân phục hồi tầm nhìn, cải thiện chất lượng cuộc sống. Đây là phương pháp phổ biến và an toàn, có tỷ lệ thành công rất cao. Sau khi phẫu thuật, người bệnh sẽ được thay thủy tinh thể nhân tạo để đảm bảo chức năng nhìn rõ ở các khoảng cách khác nhau, tùy thuộc vào loại thủy tinh thể nhân tạo được lựa chọn.

2. Mổ cườm mắt dành cho ai?

Phẫu thuật cườm mắt chủ yếu dành cho những người bị đục thủy tinh thể gây ảnh hưởng đến tầm nhìn. Đục thủy tinh thể thường xuất hiện ở người lớn tuổi, tuy nhiên cũng có thể xảy ra ở trẻ em hoặc người trẻ do các yếu tố như chấn thương, bệnh lý di truyền hoặc các bệnh nội tiết. Cụ thể các đối tượng có thể mổ cườm mắt bao gồm:

• Người cao tuổi: Đây là nhóm đối tượng chính mắc bệnh đục thủy tinh thể, thường xuất hiện ở những người từ 60 tuổi trở lên. Trong nghiên cứu NHANES (National Health and Nutrition Examination Survey), khoảng 50% người trong độ tuổi từ 65–74 đã từng được chẩn đoán hoặc điều trị đục thủy tinh thể, và con số này vượt quá 70% ở người từ 75 tuổi trở lên. [1]
• Người có bệnh lý nền: Các bệnh nhân bị bệnh tiểu đường, huyết áp cao hoặc các bệnh lý về mắt có nguy cơ mắc đục thủy tinh thể cao.
• Người có tiền sử gia đình: Nếu trong gia đình có người từng bị đục thủy tinh thể, nguy cơ mắc bệnh này sẽ cao hơn.
• Người bị chấn thương mắt: Các tai nạn hoặc chấn thương có thể gây đục thủy tinh thể ngay cả ở người trẻ.

Khi bệnh đục thủy tinh thể ảnh hưởng đến tầm nhìn và chất lượng cuộc sống, phẫu thuật là giải pháp duy nhất để khôi phục thị lực.

3. Các phương pháp mổ cườm mắt thường gặp

Hiện nay, có nhiều phương pháp mổ cườm mắt khác nhau, tùy thuộc vào tình trạng mắt của bệnh nhân và loại thủy tinh thể nhân tạo được sử dụng cũng như điều kiện kinh tế của mỗi người. Dưới đây là các phương pháp phẫu thuật mổ cườm mắt phổ biến hiện nay:

3.1 Phẫu thuật PHACO (Phacoemulsification)

Phẫu thuật PHACO là phương pháp phổ biến nhất trong điều trị đục thủy tinh thể. Kỹ thuật này sử dụng một lưỡi dao cực nhỏ để tạo vết mổ khoảng 2–3 mm trên giác mạc. Sau đó, bác sĩ sẽ sử dụng sóng siêu âm (phaco) để phá vỡ thủy tinh thể bị đục thành các mảnh nhỏ và hút ra ngoài. Cuối cùng, thủy tinh thể nhân tạo sẽ được cấy vào trong mắt.

Phương pháp này có ưu điểm:

• Ít xâm lấn, thời gian mổ nhanh
• Phục hồi thị lực tốt, ít gây đau
• Chi phí hợp lý và phù hợp với đa số bệnh nhân

3.2 Phẫu thuật bằng laser

Phẫu thuật bằng laser (Phẫu thuật Phaco không dao)  tiên tiến hơn của phẫu thuật PHACO, trong đó tia laser (thường là femtosecond laser) được sử dụng để tạo vết mổ chính xác và đều đặn hơn thay vì dùng dao. Sau khi vết mổ được tạo bằng laser, bác sĩ vẫn sử dụng kỹ thuật phaco siêu âm để phá vỡ và hút thủy tinh thể bị đục, rồi cấy ghép thủy tinh thể nhân tạo.

Lưu ý quan trọng: Tia laser trong phương pháp này chỉ được dùng để tạo vết mổ và hỗ trợ mở bao thủy tinh thể – phần xử lý thủy tinh thể vẫn do máy phaco đảm nhiệm.

Ưu điểm nổi bật:

• Độ an toàn và chính xác tối đa: Loại bỏ các sai sót có thể xảy ra khi thao tác bằng tay.
• Giảm năng lượng siêu âm: Chẻ nhỏ nhân bằng laser giúp giảm thiểu năng lượng Phaco cần dùng, bảo vệ tốt hơn cho giác mạc và các mô nội nhãn.
• Phục hồi nhanh hơn: Ít tổn thương mô hơn đồng nghĩa với việc mắt ít bị phù nề và thị lực phục hồi nhanh chóng hơn.
• Chất lượng thị giác cao hơn: Nhờ đường mở bao hoàn hảo và vị trí đặt kính tối ưu, kết quả khúc xạ sau mổ ổn định và có thể dự đoán tốt hơn.

4. Chi phí mổ cườm mắt là bao nhiêu?

Chi phí mổ cườm mắt có thể dao động tùy vào nhiều yếu tố, bao gồm phương pháp phẫu thuật, loại thủy tinh thể nhân tạo được lựa chọn, tài chính và cơ sở y tế nơi thực hiện phẫu thuật.

Tại Bệnh viện Mắt Sài Gòn Biên Hòa, chi phí phẫu thuật mổ mắt cườm bao gồm các yếu tố khác nhau. Tuy nhiên mức giá sẽ giao động ở mức 10 triệu đồng cho đến 30 triệu đồng tùy thuộc vào loại thủy tinh thể cũng như phương pháp phẫu thuật. Để có thông tin chi tiết về chi phí, bạn nên liên hệ trực tiếp với Bệnh viện Mắt Sài Gòn Biên Hòa.

5. Cần chuẩn bị và quy trình mổ cườm mắt như thế nào?

Trước khi thực hiện phẫu thuật mổ cườm mắt, bệnh nhân cần thực hiện một số bước chuẩn bị để đảm bảo ca phẫu thuật thành công và an toàn. Dưới đây là quy trình chuẩn bị và thực hiện phẫu thuật:

5.1 Chuẩn bị trước phẫu thuật

• Khám mắt: Bệnh nhân sẽ được bác sĩ chuyên khoa mắt kiểm tra kỹ lưỡng, bao gồm đo độ cận, đo áp lực nội nhãn và kiểm tra tình trạng thủy tinh thể.
• Xét nghiệm: Một số xét nghiệm cơ bản như xét nghiệm máu hoặc xét nghiệm tim mạch có thể được yêu cầu trước phẫu thuật, đặc biệt đối với bệnh nhân có bệnh lý nền.
• Hướng dẫn chăm sóc trước phẫu thuật: Bệnh nhân cần tuân thủ các hướng dẫn của bác sĩ, bao gồm ngừng sử dụng thuốc có thể gây loãng máu và tránh ăn uống trong vài giờ trước khi phẫu thuật.

5.2 Quy trình mổ cườm mắt

• Gây tê: Phẫu thuật mổ cườm mắt thường được thực hiện dưới gây tê tại chỗ, giúp bệnh nhân không cảm thấy đau đớn trong suốt quá trình phẫu thuật.
• Tiến hành phẫu thuật: Bác sĩ sẽ sử dụng công nghệ PHACO hoặc laser để loại bỏ thủy tinh thể đục và thay thế bằng thủy tinh thể nhân tạo.
• Cấy thủy tinh thể nhân tạo: Sau khi thủy tinh thể đục được loại bỏ, bác sĩ sẽ cấy ghép thủy tinh thể nhân tạo vào mắt.

5.3 Chăm sóc sau phẫu thuật

Sau khi phẫu thuật, bệnh nhân sẽ được theo dõi trong vài giờ tại bệnh viện và có thể ra về trong ngày. Bệnh nhân cần sử dụng thuốc nhỏ mắt, thuốc kháng sinh và chống viêm theo chỉ định của bác sĩ, đồng thời tái khám sau vài ngày để kiểm tra tình trạng mắt.

6. Cách chăm sóc mắt sau khi mổ cườm mắt

Chăm sóc mắt sau phẫu thuật rất quan trọng để giúp bệnh nhân hồi phục nhanh chóng và tránh các biến chứng. Dưới đây là một số lưu ý về chăm sóc sau khi mổ cườm:

• Sử dụng thuốc theo chỉ định: Bệnh nhân cần dùng thuốc nhỏ mắt để ngăn ngừa nhiễm trùng và giảm viêm.
• Tránh các hoạt động mạnh: Sau phẫu thuật, bệnh nhân cần tránh các hoạt động mạnh như nâng vật nặng, cúi người hoặc vận động mạnh trong vài tuần đầu.
• Kiêng nước: Trong vài ngày đầu, bệnh nhân cần tránh để nước dính vào mắt để ngăn ngừa nhiễm trùng.
• Tái khám định kỳ: Bệnh nhân cần đi tái khám theo chỉ định của bác sĩ để theo dõi quá trình hồi phục.

>> Xem thêm: Sau khi mổ cườm mắt nên kiêng gì?

7. Câu hỏi thường gặp

Mổ cườm mắt nên kiêng ăn gì?

Bệnh nhân nên kiêng các thực phẩm dễ gây viêm hoặc kích ứng như thực phẩm cay, nóng, và thức ăn nhiều dầu mỡ trong ít nhất một tuần sau phẫu thuật. Các thực phẩm như rau củ quả tươi và thực phẩm giàu vitamin C giúp tăng cường sức khỏe mắt và hỗ trợ quá trình hồi phục.

Tại sao bạn nhìn mờ sau khi mổ cườm mắt?

Mắt có thể mờ sau phẫu thuật do quá trình hồi phục chưa hoàn toàn do phản ứng viêm lành tính của mắt, phù giác mạc nhẹ sau phẫu thuật, hoặc mắt chưa quen với thủy tinh thể mới. Tình trạng này sẽ cải thiện dần sau vài ngày khi dùng thuốc hoặc cũng nguyên nhân khác có thể là  do thói quen sử dụng thuốc chưa đúng cách. Tuy nhiên, nếu tình trạng mờ mắt kéo dài, bệnh nhân cần tái khám để bác sĩ kiểm tra.

Mổ cườm mắt có tác dụng trong bao lâu?

Phẫu thuật mổ cườm mắt có thể mang lại tầm nhìn rõ ràng trong nhiều năm. Thủy tinh thể nhân tạo có thể tồn tại suốt đời, nhưng tầm nhìn có thể thay đổi theo tuổi tác hoặc các vấn đề khác liên quan đến mắt.

Người bệnh có thể mổ cườm mắt mấy lần?

Thông thường, mỗi mắt chỉ cần mổ cườm mắt một lần. Tuy nhiên, nếu có các vấn đề khác xảy ra với mắt, bệnh nhân có thể cần thực hiện phẫu thuật lần nữa.

Mổ cườm mắt có tái phát không?

Cườm mắt (thủy tinh thể đã bị đục) một khi đã được lấy đi và thay thế thì sẽ không tái phát. Tuy nhiên, sau vài tháng hoặc vài năm, một số bệnh nhân có thể gặp tình trạng thấy mờ trở lại. Đây là do hiện tượng đục bao sau, là lớp màng mỏng phía sau thủy tinh thể nhân tạo bị mờ đi. Tình trạng này rất phổ biến và có thể được xử lý rất nhanh chóng, nhẹ nhàng bằng Laser YAG chỉ trong vài phút tại phòng khám, không cần vào phòng mổ lần nữa.

Bài viết này cung cấp thông tin chi tiết về mổ cườm mắt, từ quy trình, chi phí đến cách chăm sóc sau phẫu thuật. Bệnh viện Mắt Sài Gòn Biên Hòa luôn sẵn sàng hỗ trợ bạn trong việc cải thiện tầm nhìn và nâng cao chất lượng cuộc sống. Nếu cần tư vấn chi tiết thì bạn có thể liên hệ trực tiếp đến hotline 0846 403 403 để được các bác sĩ hỗ trợ.

Nguồn tham khảo:

1. https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC7376226/