Cận thị là tật khúc xạ phổ biến nhất hiện nay, đặc biệt ở những người thường xuyên phải tiếp xúc với các thiết bị điện tử như học sinh, sinh viên và nhân viên văn phòng,… Ngoài việc đeo kính đúng độ, thăm khám mắt thường xuyên, việc bổ sung vitamin tốt cho mắt cận cũng rất cần thiết để góp phần giảm nhẹ các triệu chứng và kiểm soát tốt diễn biến cận thị.

1. Điểm danh các loại vitamin tốt cho mắt cận 

Để đôi mắt luôn sáng khỏe, người bị cận thị có thể không phải tuân thủ theo chế độ dinh dưỡng riêng nhưng phải bổ sung đầy đủ các vitamin tốt cho mắt cận. Đây là một trong số các điều kiện tiên quyết để nuôi dưỡng và duy trì thị lực ổn định.

1.1. Beta caroten và vitamin A

Theo các bác sĩ chuyên khoa dinh dưỡng, vitamin A là dưỡng chất thiết yếu trong hoạt động của tế bào giác mạc, đồng thời duy trì độ ẩm và bảo vệ mắt khỏi nguy cơ bị viêm nhiễm. Khi cơ thể thiếu vitamin A, giác mạc có thể bị khô, dẫn đến giảm thị lực, thậm chí gây quáng gà hoặc loét giác mạc.

Còn về beta caroten, đây là tiền chất của vitamin A có vai trò tăng cường sức khoẻ giác mạc, giảm viêm và ngăn ngừa tổn thương tế bào mắt do ánh sáng xanh và gốc tự do gây ra. Hơn nữa, hợp chất này còn giúp người bệnh nhìn tốt hơn trong điều kiện ánh sáng kém và gián tiếp hỗ trợ mắt điều tiết tốt hơn, hạn chế tình trạng tăng độ cận.

Một số thực phẩm giàu beta caroten và vitamin A mà bạn nên bổ sung vào bữa ăn hàng ngày như gan động vật, lòng đỏ trứng, sữa, cà rốt, bí đỏ, ớt chuông, rau chân vịt,…

1.2. Vitamin C

Tương tự như vitamin A, vitamin C cũng có khả năng ngăn ngừa các tổn thương của tế bào mắt khỏi tác động của gốc tự do. Ngoài ra, loại vitamin tốt cho mắt cận này còn được đánh giá cao bởi vai trò: 

• Thúc đẩy quá trình hình thành collagen, hỗ trợ củng cố cấu trúc giác mạc và mạch máu trong mắt 
• Giảm tác hại của tia cực tím với mắt, hỗ trợ phục hồi sức khoẻ mắt sau thời gian dài tiếp xúc với máy tính, điện thoại.
• Hạn chế nguy cơ mắc bệnh về mắt như đục thuỷ tinh thể, thoái hoá điểm vàng,… gián tiếp khiến người bệnh nhìn mờ

Do đó, khi mua sắm cho thực đơn mỗi ngày, bạn nên ưu tiên lựa chọn nhóm thực phẩm giàu vitamin C bao gồm: Cam, quýt, bưởi, chanh, ổi, kiwi, cà chua, súp lơ, dâu tây…

1.3. Vitamin E

Cũng có mặt trong checklist các loại vitamin tốt cho mắt cận, nhiệm vụ chính của vitamin E là phòng ngừa các bệnh lý nhãn khoa. 

Cụ thể, người bổ sung vitamin E đầy đủ có tỷ lệ mắc bệnh thoái hoá điểm vàng thấp hơn đáng kể. Với tính chất chống oxy hoá mạnh, chúng giúp trung hòa các gốc tự do, giảm nhẹ tổn thương và làm chậm diễn biến ở bệnh nhân thoái hoá điểm vàng.

Bên cạnh đó, vi chất này cũng rất hữu ích cho người bị cận thị bởi vitamin E có thể bảo vệ mắt khỏi ánh sáng xanh và tăng cường khả năng nhìn chi tiết, sắc nét. 

Cách bổ sung cũng hết sức đơn giản, bạn chỉ cần bổ sung thêm vào bữa ăn các loại hạt (hạnh nhân, hạt hướng dương, hạt óc chó), dầu thực vật (dầu đậu nành, dầu ô liu), quả bơ, măng tây, rau cải xanh…

1.4. Lutein và zeaxanthin

Lutein và Zeaxanthin là hai carotenoid tập trung nhiều nhất tại điểm vàng tức vùng trung tâm của võng mạc, đem lại các lợi ích hết sức thiết thực cho sức khoẻ mắt như:

• Hấp thụ ánh sáng xanh năng lượng cao, phòng chống tổn thương ở võng mạc và cải thiện thị lực
• Bảo vệ mắt khỏi các gốc tự do, lý do gây ra các bệnh lý viêm nhiễm 

Các bác sĩ khuyến khích những người đang điều trị tật khúc xạ nên bổ sung lutein và zeaxanthin qua:

• Rau cải xoăn, rau chân vịt, bắp cải, hoa lơ xanh, rau khoai lang
• Bí đỏ, ngô, đu đủ, cam, cà rốt…

1.5. Kẽm

Có thể bạn chưa biết, kẽm là khoáng chất, đóng vai trò thiết yếu trong quá trình duy trì hoạt động của các enzyme trong võng mạc. Theo đó, mắt nhận biết hình ảnh rõ ràng và nhanh nhạy hơn. Đồng thời, kẽm còn có nhiệm vụ vận chuyển vitamin A từ gan đến võng mạc và hỗ trợ tổng hợp sắc tố thị giác rhodopsin để giúp mắt nhìn rõ trong bóng tối hơn.

Thiếu kẽm có thể khiến mắt khô, không thích nghi được trong điều kiện ánh sáng tối và bị quáng gà vào ban đêm. Để cung cấp đầy đủ lượng kẽm cần thiết, bạn không nên bỏ qua các loại thịt bò, thịt heo, thịt gà, hải sản (hàu, cua, tôm), chuối, nho, bơ, hạnh nhân, hạt bí…

1.6. Omega 3

Nằm vị trí chốt sổ trong danh sách này là các thực phẩm giàu acid béo Omega-3, đặc biệt là DHA. Chúng giúp duy trì độ ẩm cho mắt, giảm khô mắt, đồng thời cải thiện tuần hoàn máu tại vùng hốc mắt.

Không những thế, Omega-3 còn giúp làm chậm quá trình tăng độ cận, đặc biệt ở trẻ em, nhờ khả năng giảm viêm và cân bằng áp lực nội nhãn. Bạn có thể bổ sung chất dinh dưỡng này qua các loại thực phẩm dưới đây:

• Cá hồi, cá ngừ, cá mòi, dầu cá
• Các loại hạt (óc chó, hạt chia, hạt lanh, hướng dương, đậu phộng)…

2. Lưu ý khi bổ sung các loại thực phẩm giàu vitamin tốt cho mắt cận

Để các dưỡng chất phát huy tối đa hiệu quả bảo vệ và hỗ trợ cải thiện thị lực, chỉ tìm hiểu và lên kế hoạch ăn uống thôi là chưa đủ. Bạn cần lưu ý các điểm quan trọng để áp dụng vào công đoạn nấu nướng, lựa chọn nguồn thực phẩm và ăn uống dưới đây:

• Ăn vừa đủ, không ăn quá nhiều, đặc biệt là các vitamin tan trong dầu như vitamin A và E có thể gây dư thừa và ảnh hưởng ngược đến sức khỏe.
• Ưu tiên thực phẩm tươi mới để bảo toàn nguồn cung cấp vitamin và khoáng chất tự nhiên, an toàn nhất cho mắt. Hạn chế chọn mua thực phẩm đóng hộp hay các loại thực phẩm chức năng khi chưa có chỉ định của bác sĩ.
• Kết hợp đa dạng nhóm thực phẩm, không ăn một hoặc một số nhóm thực phẩm theo sở thích cá nhân để bổ sung toàn diện các dưỡng chất cho mắt.
• Chọn cách chế biến đơn giản, ưu tiên hấp, luộc hoặc áp chảo nhẹ. Tránh chiên rán, nướng nhiều dầu mỡ vì dễ sản sinh ra chất béo bão hoà không tốt cho mắt và cơ thể.

Ngoài ra, người bị cận thị nên hạn chế các loại thực phẩm nhiều đường, nhiều muối, chất béo xấu hay đồ uống có cồn hoặc nước ngọt công nghiệp để giảm thiểu các ảnh hưởng tiêu cực đến mắt. 

3. Bổ sung qua viên uống hay thực phẩm? Lời khuyên cho người bị cận

Để cải thiện và bảo vệ thị lực hiệu quả, người bệnh không chỉ cần bổ sung đúng dưỡng chất, mà còn phải biết cách bổ sung phù hợp với nhu cầu cơ thể. Trong quá trình áp dụng chế độ dinh dưỡng khoa học, bạn có thể tham khảo các gợi ý dưới đây:

3.1. Ưu tiên lựa chọn các loại thực phẩm tươi sống

Nếu cơ thể đang khỏe mạnh, Thay vì lựa chọn các loại viên uống tổng hợp sẵn vitamin, khoáng chất, acid amin bạn nên tích cực bổ sung các loại thực phẩm tươi sống. Bởi thực phẩm chức năng không phải là thuốc và không thể thay thế một chế độ ăn đa dạng. Nếu sử dụng không đúng cách hoặc quá liều, chúng vẫn có thể gây ra những tác dụng không mong muốn cho sức khỏe.

3.2. Khi nào nên dùng các thực phẩm chức năng bổ mắt?

Bạn chỉ nên cân nhắc sử dụng các loại viên uống chức năng khi công việc bận rộn, không có thời gian ăn uống đầy đủ hay là người có chế độ ăn nghèo nàn, không cung cấp đầy đủ các vi chất dinh dưỡng cần thiết. 

Lưu ý: Trước khi uống thuốc bạn phải hỏi ý kiến của bác sĩ chuyên khoa trước khi dùng. Đặc biệt, những người cận thị có các bệnh lý nền như tim mạch, béo phì, đái tháo đường,… càng phải cẩn trọng khi sử dụng các loại thực phẩm này.

3.3. Duy trì chế độ sinh hoạt khoa học, điều độ

Bên cạnh các điểm quan trọng kể trên, bạn cũng không nên lệ thuộc quá nhiều vào chế độ dinh dưỡng mà phải xây dựng các thói quen sinh hoạt khoa học như:

• Giữ khoảng cách 30–40 cm khi đọc sách, viết hoặc dùng điện thoại.
• Áp dụng quy tắc 20-20-20 để có khoảng thời gian cho mắt nghỉ khi làm việc.
• Hạn chế đọc sách, xem điện thoại khi nằm hoặc trong môi trường không có đủ ánh sáng.
• Ngủ đủ giấc, không thức khuya.
• Dành ít nhất 1–2 giờ mỗi ngày hoạt động ngoài trời.
• Đeo kính đúng độ, đúng tư thế.
• Khám mắt định kỳ 6–12 tháng/lần

Như vậy, các loại vitamin tốt cho mắt cận như vitamin A, C, E, lutein, zeaxanthin, kẽm và omega-3 đều đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì và kiểm soát tiến triển cận thị. Tuy nhiên, bên cạnh điều chỉnh chế độ dinh dưỡng, bạn cũng phải duy trì khám Mắt định kỳ 6 tháng/ lần để kiểm tra thị lực, điều chỉnh và điều trị các vấn đề ở mắt (nếu có).

Để đặt lịch thăm khám với các chuyên gia Nhãn khoa đầu ngành, vui lòng liên hệ HOTLINE 0846 403 403 của Bệnh viện Mắt Sài Gòn Biên Hoà!