Mổ LASIK có bị cận lại không? Làm thế nào để phòng tránh?

Phẫu thuật LASIK là giải pháp phổ biến giúp người cận thị thoát khỏi kính gọng, cải thiện thị lực đáng kể. Tuy nhiên, không ít người thắc mắc: mổ LASIK có bị cận lại không? Bài viết dưới đây từ Bệnh viện Mắt Sài Gòn Biên Hòa sẽ giúp bạn hiểu rõ nguyên nhân, cách phòng tránh để bảo vệ đôi mắt sau mổ một cách tốt nhất, đồng thời nhấn mạnh vai trò của việc kiểm soát tiến triển cận thị để hạn chế nguy cơ tái cận.

1. Mổ LASIK có bị cận lại không?

Câu trả lời là có thể, nhưng trường hợp này là khá hiếm khi xảy ra. Sau khi phẫu thuật LASIK, phần lớn bệnh nhân đều đạt được thị lực tối ưu và duy trì ổn định trong nhiều năm. Tuy nhiên, một số trường hợp có thể bị tái cận sau mổ LASIK, đặc biệt nếu không tuân thủ hướng dẫn chăm sóc mắt hậu phẫu hoặc có những yếu tố rủi ro từ trước.

Tình trạng tái cận thường diễn ra từ từ, nhẹ (dưới 1 diop), nhưng cũng có những trường hợp tái cận cao hơn, buộc phải can thiệp điều trị lại.

Tỷ lệ bị cận lại sau mổ thường dao động khoảng 5-10% trong vòng 5-10 năm, phụ thuộc vào độ cận ban đầu, độ ổn định khúc xạ trước mổ và các yếu tố tác động sau phẫu thuật như lối sống, tần suất làm việc với màn hình, ánh sáng…

=> Xem thêm: Mổ lasik lần 2 có nên không? Tái mổ có an toàn không?

2. 6 nguyên nhân khiến có thể tái cận sau mổ LASIK

Mặc dù mổ LASIK có hiệu quả cao, trong một số trường hợp vẫn có thể gặp hiện tượng tái cận sau mổ LASIK. Một số nguyên nhân dẫn đến mổ LASIK bị cận lại là do:

2.1. Tồn dư độ cận sau mổ

Trường hợp người bệnh có độ cận rất cao trước mổ, bác sĩ có thể giữ lại một phần độ nhẹ (dưới 0.5D) để bảo đảm an toàn cho mô giác mạc. Nhưng nếu người bệnh làm việc cường độ cao, nhìn gần nhiều, độ cận này có thể tiến triển nhanh hơn, dẫn đến thị lực mờ trở lại. Đây có thể là nguyên nhân khiến bệnh nhân cảm thấy mắt “cận lại” dù thực tế độ cận còn rất nhẹ.

2.2. Mổ LASIK khi độ khúc xạ chưa ổn định

Thị lực trước mổ cần ổn định ít nhất 6 – 12 tháng. Nếu mắt đang tiếp tục thay đổi độ cận, nguy cơ tái cận cao là điều dễ hiểu.

2.3. Mổ mắt khi chưa đủ điều kiện phẫu thuật

Ngoài các điều kiện phổ biến như giác mạc mỏng hay độ khúc xạ chưa ổn định, còn một số điều kiện y khoa và cá nhân khác khiến bạn không nên hoặc chưa nên mổ LASIK, cụ thể: 

• Giác mạc mỏng hoặc bất thường: Nếu độ dày giác mạc quá thấp (<480 micromet) hoặc có biểu hiện của bệnh giác mạc hình chóp, việc tạo vạt trong LASIK sẽ tiềm ẩn nguy cơ loạn thị nặng, nhược thị hoặc lồi giác mạc sau mổ.
• Độ khúc xạ chưa ổn định: Tăng ≥ 0.5 diop trong vòng 6–12 tháng gần nhất là dấu hiệu độ chưa ổn định. Nếu mổ sớm, dễ tái cận sau 1–2 năm.
• Dưới 18 tuổi: Trục nhãn cầu còn phát triển nên không nên mổ LASIK khi chưa trưởng thành, trừ những trường hợp đặc biệt có chỉ định riêng của bác sĩ.
• Khô mắt nặng hoặc viêm kết mạc dị ứng: Tình trạng khô mắt mãn tính khiến người bệnh rất khó hồi phục sau phẫu thuật, thậm chí mờ kéo dài, chảy nước mắt hoặc đau rát nhiều tháng sau mổ.
• Đang mang thai hoặc cho con bú: Thay đổi nội tiết tố trong giai đoạn này làm giác mạc thay đổi, ảnh hưởng kết quả mổ. Bác sĩ khuyến cáo chỉ nên mổ sau khi dừng cho con bú 3–6 tháng.
• Có bệnh lý nội khoa ảnh hưởng đến lành thương: Ví dụ: đái tháo đường không kiểm soát, lupus ban đỏ, rối loạn miễn dịch… khiến vết mổ khó lành, dễ nhiễm trùng hoặc biến chứng sau mổ.
• Tiền sử nhiễm herpes mắt hoặc chấn thương giác mạc: Những người từng bị viêm giác mạc do virus herpes có nguy cơ tái phát sau mổ vì LASIK có thể kích hoạt virus trở lại.

2.4. Sự thay đổi tự nhiên của mắt theo tuổi tác

Khi chúng ta bước vào độ tuổi trung niên, thủy tinh thể tự nhiên bên trong mắt sẽ dần lão hóa. Quá trình này có thể dẫn đến hai hiện tượng:

• Lão thị: Giảm khả năng nhìn gần, khiến bạn cần đến kính đọc sách.
• Đục thủy tinh thể: Gây ra hiện tượng cận thị hóa, làm cho thị lực nhìn xa bị suy giảm trở lại.

Đây là những thay đổi sinh lý tự nhiên, không phải là do ca mổ LASIK thất bại.

2.5. Chọn sai hoặc không phù hợp phương pháp phẫu thuật

Không phải ai cũng phù hợp với phương pháp phẫu thuật LASIK. Những mắt có độ cận cao hoặc có loạn thị kèm theo cần đánh giá kỹ trước khi quyết định. Nếu chọn LASIK mà thực tế phù hợp hơn với các phương pháp như mổ mắt Phakic, phẫu thuật CLEAR, SmartsurfACE, Femto Pro, kết quả thị lực sau mổ có thể không bền vững.

2.6. Hoạt động mắt quá tải sau mổ 

Việc làm việc căng thẳng với màn hình, học tập tập trung quá lâu hoặc ngủ thiếu trong tuần đầu sau mổ có thể ảnh hưởng đến quá trình lành thương, gây khô mắt, tăng cảm giác mỏi mắt và khiến thị lực kém đi nhanh hơn dự kiến.

Ngoài ra, bạn cũng nên hạn chế các hoạt động:

• Bơi lội, tắm hơi bởi trong khi tắm, bơi, bạn có thể bị nước văng vào mắt.
• Trang điểm mắt như mắt mascara, kẻ mắt nước. Kể cả khi được bác sĩ cho phép trang điểm trở lại, bạn cũng nên mua đồ mỹ phẩm mới để giảm thiểu nguy cơ nhiễm trùng.
• Để xà phòng, sữa rửa mặt dính vào mắt. Để phòng ngừa, bạn hãy chuẩn bị sẵn 1 chiếc khăn bông mềm, khô để thấm nước và tránh để nước rơi vào mắt.

Nếu thực hiện các hoạt động quá nhiều thì cũng gây ảnh hưởng đến mắt và sẽ dễ bị tái cận lại.

=> Xem thêm: Hướng dẫn cách chăm sóc và bảo vệ mắt sau khi mổ LASIK

3. Cách phòng tránh để không bị tái cận sau khi mổ mắt LASIK

Việc duy trì thị lực sau phẫu thuật khúc xạ mắt không chỉ phụ thuộc vào tay nghề bác sĩ, mà còn ở chính cách bạn chăm sóc mắt sau mổ. Dưới đây là một số khuyến nghị quan trọng:

• Đảm bảo đủ điều kiện trước mổ: Thị lực ổn định ít nhất 6–12 tháng, giác mạc đủ dày, không mắc bệnh lý mắt.
• Lựa chọn đúng phương pháp: Tại Bệnh viện Mắt Sài Gòn Biên Hòa, bạn sẽ được đo chuyên sâu bằng hệ thống máy móc hiện đại để xác định kỹ thuật phù hợp nhất với mắt (LASIK, Femto Pro, CLEAR…).
• Chăm sóc hậu phẫu đúng cách: Uống thuốc và nhỏ thuốc theo hướng dẫn, tái khám đúng lịch, tránh hoạt động mắt cường độ cao trong ít nhất 1–2 tuần đầu.
• Giảm thời gian tiếp xúc thiết bị điện tử: Đảm bảo ánh sáng đầy đủ và áp dụng quy tắc 20-20-20 (tức nhìn xa ở khoảng cách 6m) để mắt được thư giãn, hạn chế mỏi mắt.
• Bảo vệ mắt khỏi ánh nắng và khói bụi: Sử dụng kính chống tia UV và giữ vệ sinh mắt sạch sẽ.
• Tầm soát định kỳ sau mổ: Tái khám ít nhất 1–2 lần/năm để kiểm tra tình trạng mắt, xử lý sớm nếu có dấu hiệu bất thường.

Mổ LASIK có bị cận lại không là câu hỏi phổ biến và hoàn toàn có cơ sở. Dù tỷ lệ tái cận không cao, việc hiểu rõ nguyên nhân và tuân thủ hướng dẫn phòng tránh là yếu tố then chốt để duy trì thị lực lâu dài sau phẫu thuật.

Tại Bệnh viện Mắt Sài Gòn Biên Hòa, mỗi ca mổ LASIK đều được thực hiện bởi bác sĩ chuyên khoa, với quy trình kiểm tra kỹ lưỡng trước – trong – sau mổ nhằm đảm bảo hiệu quả và độ an toàn tối ưu. Nếu bạn đang băn khoăn hoặc muốn kiểm tra khả năng mổ mắt, hãy đến để được tư vấn và thăm khám miễn phí.