Ngành công nghệ thông tin đang trở thành lựa chọn hàng đầu của nhiều bạn trẻ nhờ cơ hội việc làm rộng mở và mức thu nhập hấp dẫn. Tuy nhiên, không ít người băn khoăn rằng bị cận có nên học công nghệ thông tin không, vì đặc thù ngành này thường phải làm việc lâu với máy tính, dễ ảnh hưởng đến thị lực. Trong bài viết dưới đây, chúng ta sẽ cùng giải đáp chi tiết thắc mắc “Bị cận có nên học công nghệ thông tin?” để bạn có góc nhìn thực tế và tự tin lựa chọn đúng hướng đi cho tương lai.

1. Bị cận có nên học công nghệ thông tin?

Cận thị là một tật khúc xạ khiến mắt nhìn gần rõ nhưng nhìn xa lại mờ. Đây là tình trạng rất phổ biến, đặc biệt trong giới trẻ hiện nay. Nhiều bạn học sinh, sinh viên bị cận thường băn khoăn: Liệu bị cận có nên học công nghệ thông tin không? Câu trả lời là hoàn toàn có thể, miễn là bạn biết cách bảo vệ mắt và làm việc khoa học.

2. Tại sao bị cận không ảnh hưởng đến học công nghệ thông tin?

Với đặc thù công việc, các giải pháp hỗ trợ thị lực hiện đại và khả năng điều chỉnh môi trường làm việc linh hoạt, người bị cận vẫn hoàn toàn có thể học tốt và phát triển sự nghiệp trong ngành CNTT.

2.1. Công việc chủ yếu trên màn hình

Ngành công nghệ thông tin chủ yếu gắn liền với máy tính, phần mềm và các thiết bị điện tử. Lập trình viên, kỹ sư phần mềm, chuyên viên dữ liệu hay kỹ thuật viên hệ thống đều làm việc nhiều với màn hình máy tính ở khoảng cách gần. Do công việc chủ yếu là nhìn gần, người bị cận vẫn có thể thực hiện tốt nếu đeo kính đúng độ hoặc áp dụng các biện pháp bảo vệ mắt phù hợp

Khác với các ngành nghề đòi hỏi quan sát xa như kiến trúc, xây dựng hay hàng hải, người học CNTT chỉ cần tập trung vào khả năng tư duy logic, phân tích và xử lý thông tin, chứ không phụ thuộc vào thị lực xa. Vì vậy, dù bị cận, bạn vẫn có thể học và làm việc hiệu quả nếu biết quản lý thời gian nhìn màn hình hợp lý và chăm sóc mắt đúng cách.

2.2. Giải pháp hỗ trợ thị lực

Ngày nay, người bị cận có rất nhiều lựa chọn để cải thiện và hỗ trợ thị lực. Từ việc đeo kính gọng, kính áp tròng, cho đến phẫu thuật khúc xạ, đều giúp tầm nhìn trở lại rõ ràng.

Ngoài ra, các thiết bị hiện đại như màn hình chống chói, kính lọc ánh sáng xanh, hoặc phần mềm điều chỉnh ánh sáng màn hình cũng góp phần giảm mỏi mắt khi làm việc lâu. Chỉ cần duy trì thói quen nghỉ ngơi cho mắt sau mỗi 45–60 phút và tập các bài thể dục mắt đơn giản, người bị cận vẫn có thể học và làm việc trong môi trường công nghệ thông tin mà không gặp khó khăn.

2.3. Khả năng điều chỉnh môi trường làm việc

Một ưu điểm lớn của ngành CNTT là tính linh hoạt trong không gian và cách làm việc. Người học hoặc làm trong lĩnh vực này có thể dễ dàng điều chỉnh môi trường phù hợp với mắt. Cụ thể, bạn nên chọn độ sáng màn hình, cường độ ánh sáng phòng, khoảng cách ngồi làm việc hoặc sử dụng bàn ghế công thái học (ergonomic) để giảm áp lực cho mắt và cơ thể.

3. Những ảnh hưởng tiềm ẩn cần lưu ý là gì?

Dù tật cận thị không phải là bệnh nguy hiểm, nhưng nếu không được chăm sóc đúng cách, người bị cận có thể gặp phải nhiều ảnh hưởng khó chịu trong sinh hoạt hằng ngày. Hai trong số những vấn đề thường thấy nhất là mỏi mắt khi làm việc lâu và gặp khó khăn trong một số công việc đòi hỏi thị lực tốt.

3.1. Mỏi mắt khi làm việc lâu

Khi nhìn vào màn hình máy tính, điện thoại hoặc đọc sách trong thời gian dài, mắt sẽ phải tập trung liên tục, giảm tần suất chớp mắt, dẫn đến khô mắt và mỏi điều tiết. Điều này đặc biệt đáng lưu ý đối với người cận thị, vì thói quen nhìn gần liên tục có thể góp phần làm tăng độ cận nhanh hơn. 

Việc này khiến cơ mắt nhanh mệt, dẫn đến cảm giác mỏi, nhức, cay hoặc nặng mắt. Ở một số người, tình trạng này còn gây đau đầu, hoa mắt hoặc giảm tập trung.
Nếu kéo dài, mỏi mắt không chỉ gây khó chịu mà còn làm thị lực giảm nhanh hơn, khiến độ cận tăng theo thời gian. Do đó, người bị cận nên thường xuyên cho mắt nghỉ ngơi sau mỗi 30 – 45 phút làm việc, kết hợp nhìn xa hoặc chớp mắt nhẹ để giảm căng thẳng cho mắt.

3.3. Khó khăn trong một số công việc cụ thể

Cận thị có thể ảnh hưởng đáng kể đến khả năng quan sát trong nhiều tình huống, đặc biệt là những công việc cần tầm nhìn xa, độ chính xác cao hoặc thao tác nhanh.

Ví dụ, người bị cận có thể gặp khó khăn khi lái xe ban đêm, chơi thể thao ngoài trời, hoặc làm các nghề như phi công, cảnh sát, quân nhân, kỹ sư công trình. Đây là những công việc yêu cầu thị lực tốt để đảm bảo an toàn và hiệu quả.

4. Để làm việc hiệu quả trong ngành CNTT khi bị cận cần

4.1. Sử dụng kính phù hợp

Việc đầu tiên và quan trọng nhất là chọn kính đúng độ và phù hợp với đặc thù công việc. Người làm trong ngành CNTT thường phải nhìn màn hình trong thời gian dài, nên cần kiểm tra mắt định kỳ 6–12 tháng/lần để điều chỉnh độ kính kịp thời.
Kính quá yếu hoặc quá mạnh đều khiến mắt phải điều tiết nhiều, dẫn đến nhức mỏi và giảm tập trung. Bạn nên đến cơ sở nhãn khoa uy tín để được đo thị lực chính xác, tránh tự mua kính theo cảm tính.

4.2. Chọn kính chống ánh sáng xanh

Ánh sáng xanh phát ra từ máy tính, điện thoại và các thiết bị điện tử có thể khiến mắt bị mỏi, khô và làm rối loạn nhịp sinh học. Đặc biệt, việc sử dụng các thiết bị này vào buổi tối dễ gây khó ngủ. Dù tác hại lâu dài của ánh sáng xanh vẫn đang được nghiên cứu, nhưng hạn chế tiếp xúc với nó có thể giúp mắt cảm thấy dễ chịu và thoải mái hơn. Do đó, kính chống ánh sáng xanh là lựa chọn tối ưu cho người làm việc trong lĩnh vực CNTT.

Kính chống ánh sáng xanh chủ yếu có tác dụng giảm độ chói và giúp một số người nhìn rõ hơn nhờ cải thiện độ tương phản, từ đó mang lại cảm giác dễ chịu cho mắt. Ngoài ra, bạn có thể kết hợp sử dụng chế độ Night Shift hoặc Eye Care trên thiết bị để giảm bớt tác động từ ánh sáng xanh.

4.3. Chăm sóc mắt đúng cách

Bên cạnh việc đeo kính phù hợp, người bị cận cần duy trì thói quen chăm sóc mắt khoa học:

• Áp dụng quy tắc 20-20-20: Sau mỗi 20 phút làm việc, hãy nhìn ra xa 20 feet (khoảng 6 mét) trong 20 giây để mắt được nghỉ ngơi.
• Giữ khoảng cách từ mắt đến màn hình khoảng 50–60cm, điều chỉnh độ sáng màn hình vừa phải.
• Uống đủ nước, ăn nhiều thực phẩm chứa vitamin A, C, E và omega-3 như cà rốt, cá hồi, trứng, rau xanh để tăng cường thị lực.
• Hạn chế làm việc trong môi trường thiếu sáng hoặc quá chói, vì dễ làm mắt điều tiết quá mức.

4.4. Xem xét phẫu thuật mắt cận

Nếu bạn bị cận nặng và việc đeo kính gây bất tiện trong công việc, phẫu thuật mắt cận thị là một lựa chọn đáng cân nhắc. Hiện nay, các phương pháp hiện đại như Phakic IPCL, Femto Pro, CLEAR hoặc SmartsurfACE có thể giúp cải thiện thị lực nhanh chóng, an toàn và gần như không đau.

Để đảm bảo được chỉ định và phẫu thuật cho kết quả tốt nhất, bạn nên lựa chọn cơ sở chuyên khoa mắt đủ uy tín. Tại Bệnh viện Mắt Sài Gòn Biên Hòa là một trong những địa chỉ được nhiều người tin tưởng nhờ đội ngũ bác sĩ giàu kinh nghiệm, trang thiết bị tiên tiến và dịch vụ chăm sóc sau phẫu thuật tận tâm. Tại đây, bạn có thể được tư vấn chi tiết về tình trạng mắt, phương pháp phẫu thuật phù hợp và quy trình hồi phục an toàn.

5. Các thắc mắc thường gặp

5.1. Học CNTT có làm tăng độ cận hay khiến cận nặng hơn không?

Học công nghệ thông tin không trực tiếp làm tăng độ cận, nhưng việc phải sử dụng máy tính nhiều giờ mỗi ngày có thể khiến thị lực giảm nhanh hơn nếu không chăm sóc mắt đúng cách. Khi mắt phải tập trung nhìn màn hình trong thời gian dài, đặc biệt là ở khoảng cách gần, các cơ điều tiết mắt sẽ bị mỏi và dẫn đến tăng độ cận theo thời gian. Vì vậy, người học CNTT cần chú ý nghỉ mắt định kỳ, giữ khoảng cách phù hợp với màn hình và bổ sung ánh sáng đầy đủ khi làm việc.

5.2. Nên dùng kính gọng, kính áp tròng hay “kính lọc ánh sáng xanh” khi lập trình?

Người lập trình nên đeo kính gọng có độ phù hợp và được điều chỉnh đúng với khoảng cách làm việc trên máy tính. So với kính áp tròng, kính gọng giúp hạn chế tình trạng khô mắt khi phải nhìn màn hình trong thời gian dài.

Ngoài ra, chọn tròng kính có chức năng lọc ánh sáng xanh cũng là một lựa chọn tốt. Loại tròng này có thể giúp giảm chói, mang lại cảm giác dễ chịu hơn khi làm việc và hỗ trợ giấc ngủ, đặc biệt nếu bạn thường sử dụng máy tính vào buổi tối.

5.3. Học CNTT nhiều có khiến mắt mờ nhanh không?

Học CNTT đòi hỏi sử dụng máy tính trong thời gian dài, khiến mắt phải liên tục điều tiết ở khoảng cách gần. Điều này không trực tiếp làm giảm thị lực, nhưng có thể khiến mắt mỏi, khô và mờ tạm thời nếu bạn không nghỉ ngơi hợp lý. Về lâu dài, thói quen làm việc sai tư thế, ánh sáng không đủ hoặc không chớp mắt thường xuyên có thể khiến độ cận tăng nhanh hơn.

Tóm lại, bị cận có nên học công nghệ thông tin? Câu trả lời chắc chắn là CÓ. Bị cận không hề là rào cản nếu bạn thực sự yêu thích và có đam mê với ngành công nghệ thông tin. Chỉ cần biết chăm sóc mắt đúng cách và duy trì lối sống lành mạnh, bạn hoàn toàn có thể học tốt và làm việc hiệu quả trong lĩnh vực này.